Cywilizacja Majów w nowych formach muzealnych. O przywłaszczaniu prekolumbijskiego dziedzictwa na rzecz meksykańskiej kultury narodowej

Abstract

The Maya civilization in new forms of museum exposition. Appropriation of pre-Columbian heritage for the benefit of Mexican national culture The article is dedicated to the reconstruction and reinterpretation of pre-Columbian heritage by Mexican museums, with a special focus on the Maya civilization which is a permanent feature of the Mexican imagery and an object of artistic fascination. Characteristic of the history of the Yucatan, it is subject to symbolic manipulation and subordinated to the national culture. This is accompanied by the processes of its banalization, folklorization and commercialization which are facilitated by new audiovisual forms. References to the heritage are selective and the images are transformed and adjusted in order to develop apprehensible artistic products for the general public. Cywilizacja Majow w nowych formach muzealnych. O przywlaszczaniu prekolumbijskiego dziedzictwa na rzecz meksykanskiej kultury narodowej Artykul poświecony jest wspolczesnym dzialaniom w Meksyku w zakresie rekonstrukcji oraz reinterpretacji znaczenia spuścizny prekolumbijskiej dla kultury narodowej tego kraju, na przykladzie muzealnictwa. Chodzi zwlaszcza o dziedzictwo Majow, ktore jest trwalym elementem meksykanskiego imaginarium i obiektem artystycznej fascynacji. Charakterystyczne dla historii Jukatanu i jego ludności tubylczej, podlega ono zabiegom przywlaszczania na rzecz kultury narodowej, tj. podporządkowywania jako integralnej jej cześci. Towarzyszą temu procesy banalizacji, folkloryzacji oraz komercjalizacji spuścizny Majow, czego przykladem są nowe formy ekspozycyjne. Odniesienia do dziedzictwa mają charakter selektywny, obrazy traktowane są wybiorczo, adaptowane i poddawane obrobce audiowizualnej w celu wypracowania latwych w odbiorze produktow artystycznych dla masowego odbiorcy, lączących w sposob swobodny przeszlośc ze wspolczesnością.