Examining the Development of Pre-Service Science Teachers’ STEM-Focused Lesson Planning Skills

Abstract

Problem Durumu: STEM (Fen, Tenoloji, Muhendislik ve Matematik) kisaltmasi dispilinlerin entegrasyonuna dayanan bir yaklasimi temsil etmektedir. Bu yaklasim, ogrenenleri gunluk yasamdan problem durumlari ile karsi karsiya birakarak, fen, teknoloji, muhendislik ve matematik alanlari cercevesinde butuncul olarak dusunmelerini, cozum uretmenlerini ve cozumlerini uygulamalarini on plana cikarmaktadir (Dugger, 2010; Moore et al., 2014; Thomas, 2014; Fllis & Fouts, 2001; Lou et al., 2011). Dunya’da ve Turkiye’de STEM egitimine verilen onem degerlendirildiginde disiplinlerin entegrasyonu saglayacak ozgun baglamlar gelistirebilecek ogretmenlerin hizmet ici ya da hizmet oncesinde STEM odakli ogrenme surecini planlayabilme becerisi kazanmalarinin gerekliligi asikardir. Bu baglamda STEM odakli ogrenme ortamlarinda etkinliklere katilarak deneyim sahibi olan fen bilimleri ogretmen adaylarinin bu deneyimlerinin ortaokul fen bilimleri dersini STEM odakli anlayisla planlayabilmelerine katki saglayip saglamadiginin ortaya konulmasinin alan yazinina onemli katki saglayacagi dusunulmektedir. Arastirmanin Amaci: Bu arastirmada STEM odakli etkinlikler ile yurutulen Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari dersine katilan fen bilimleri ogretmen adaylarinin STEM odakli ders planlama becerilerinin gelisiminin incelenmesi amaclanmaktadir. Arastirmanin Yontemi: Arastirma nitel arastirma desenlerinden durum calismasi esas alinarak yurutulmustur. Arastirmanin calisma grubunu, 7 fen bilimleri ogretmen adayi (4 kadin, 3 erkek) olusturmaktadir. Ogretmen adaylarinin isimleri renkler ile kodlanmistir: Beyaz, Mavi, Turuncu, Yesil, Pembe, Sari, Mor. Ogretmen adaylarinin Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari II dersinden once hazirladiklari planlarda etkili olabilecegi dusunuldugunden katilimcilarin STEM egitimi konusundaki onceki deneyimlerini betimlemekte fayda gorulmektedir. Calisma grubunu olusturan ogretmen adaylari Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari I dersi kapsaminda temel duzeyde 4 haftalik STEM egitimi almis ve STEM etkinlikleri incelemislerdir. Ayni zamanda Ozel Ogretim Yontemleri I (OOY- I) dersinde STEM egitimine yonelik teorik olarak bilgi sahibi olmuslardir. Arastirmanin yurutuldugu Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari II dersini, iki ayri gruptaki toplam 35 ogretmen adayi almaktadir. Arastirmanin katilimcilarini dersi alan ogretmen adaylarindan gonullu olarak katilim saglayayan ogretmen adaylari olmustur. Ders, 13 hafta boyunca her hafta 4 ders saati olmak uzere yurutulmustur. Uygulama surecinde 5’i arastirmacilar, 1’i Bozkurt Altan, vd. (2016) tarafindan gelistirilen toplam alti farkli STEM odakli etkinlik kullanilmistir. STEM odakli etkinlik modulleri probleme dayali STEM uygulamalari ve muhendislik tasarim sureci esas alinarak planlanmistir. Arastirmada ogretmen adaylarinin STEM odakli etkinlik planlama becerilerine yonelik veriler ders planlari ile toplanmistir. Ogretmen adaylarindan STEM odakli uygulamalarin oncesinde ve sonrasinda grup calismasi ile uygulama surecinde ise bireysel olarak ortaokul fen bilimleri dersi ogretim programinda yer alan kazanimlar kapsaminda STEM egitimine uygun ders planlari hazirlamalari istenmistir. Ders planlari betimsel analiz ile cozumlenmistir. Arastirmanin Bulgulari: Fen bilimleri ogretmen adaylarinin STEM odakli etkinlik planlama becerilerine iliskin bulgulara gore STEM odakli etkinliklere katilmanin genel olarak ogretmen adaylarinin STEM odakli ders planlama becerisinin gelisimine katki sagladigi tespit edilmistir. Calisma grubunda yer alan 7 ogretmen adayinin STEM odakli laboratuvar etkinlikleri boyunca hazirladiklari ders planlarinda “icerik”, “yaklasim”, “olcme degerlendirme” ve “uygulanabilirlik” kategorileri kapsaminda gelisim gosterdikleri tespit edilmistir. Ogretmen adaylarinin uygulama oncesinde grup olarak hazirladiklari ders planinda “icerik” kategorisinde cogunlukla yalnizca fen disiplinine yer verdikleri ve ogretim surecini fen disiplini kapsaminda planladiklari tespit edilmistir. Buna bagli olarak diger kategorilerde de fen disiplini cercevesinde etkinliklere yer vermislerdir. Uygulama sonrasinda hazirladiklari ogretim planlarinda ise daha cok muhendislik tasarim odakli ve teknoloji destekli etkinliklere yer verdikleri belirlenmistir. Ogretmen adaylari uygulama sonrasi hazirladiklari ders planlarinda “olcme degerlendirme”, “yaklasim” ve “uygulanabilirlik” kategorileri baglaminda da STEM odakli ogrenme surecine uygun planlar hazirlamislardir. Ogretmen adaylarinin uygulama surecinde bireysel olarak hazirladiklari iki farkli ders planlaninda STEM odakli ogrenme surecine uygun iceriklere yer verdikleri tespit edilmistir. 7 ogretmen adayindan 4’u sectikleri kazanimlar nedeniyle STEM disiplinlerini plana entegre etme konusunda zorluk yasamis fakat ders planlarinda STEM disiplinlerini iceren etkinliklere yer verebilmistir. Dort ogretmen adayinin bireysel olarak hazirladiklari ilk ders planlari “uygulanabilirlik” kategorisinde tekrar duzenlenmelidir olarak degerlendirilmistir. Diger uc ogretmen adayinin ise uygulama surecinde hazirladiklari iki planda da STEM disiplinlerini ders icerigine uygun sekilde entegre ederek ders planlarini hazirladiklari tespit edilmistir. Ogretmen adaylari hazirladiklari ders planlarinda “icerik”, “yaklasim”, “olcme degerlendirme” ve “uygulanabilirlik” kategorileri kapsaminda gelisim gostermistir. Arastirmanin Sonucu ve Oneriler: Fen Bilgisi Ogretmenligi lisans programi Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari II dersi icin 13 haftalik bir surec icinde gerceklestirilen uygulamalar ogretmen adaylarinin STEM odakli ders planlamaya yonelik becerilerinin gelisiminde etkili olmus ve ogretmen adaylari surec icerisinde hazirladiklari ders planlarina bu durumu yansitmislaridir. Ogretmen adaylarinin uygulama oncesinde teorik bilgiye sahip olmasina karsin hazirladiklari planlarin STEM odakli ogrenme surecine dair unsurlar icermedigi tespit edilmistir. Kendilerinin STEM odakli etkinlikler icerisinde yer almalari STEM odakli etkinlik planlama becerilerinin gelisiminde etkili olmustur. Bu arastirmanin katilimcilarinin STEM egitimi konusunda teorik alt yapiya sahip olmasina ragmen ogretmen adaylarinin surec boyunca hazirladiklari ders planlarinda 6. haftadan itibaren hazirlanan planlarin STEM odakli olmasi bakimindan gelisme gostermeye basladigi daha ileriki haftalarda iyilestigi gorulmektedir. Bu sonuc teorik egitimlerin yani sira ogretmen adaylarinin kendilerinin etkinliklere aktif katilim saglamasinin onemli oldugu biciminde degerlendirilebilir. Bir diger yonu ile uzun soluklu programlarin ogretmen adaylarinin becerilerinin gelisimine destek sagladigi soylenebilir. Ogretmen adaylarina STEM egitim anlayisini benimseyecekleri ogrenme ortami olusturmak uzere Fen Ogretimi Laboratuvar Uygulamalari II dersinin STEM odakli ogrenme surecini esas alarak yapilandirilmasi onerilebilir. Bu arastirmada ogretmen adaylarinin ders planlari icerik, yaklasim, olcme-degerlendirme ve uygulanabilirlik boyutlari ile incelenmistir. Ogretmen adaylarinin ders planlarinin incelenmesi icin daha detayli cozumlemeler gelistirilmesi onerilebilir.