FANTASTİK EDEBİYAT BAĞLAMINDA GAUTIER’NİN “İKİZ ŞÖVALYE” ADLI ÖYKÜSÜNÜN RUH İKİZİ / KİŞİLİK BÖLÜNMESİ AÇISINDAN ÇÖZÜMLENMESİ

Abstract

Avrupa Fantastik Edebiyati XVIII. Yuzyilin ikinci yarisinda asil baslangicini Hoffmann ile yapar ve roman, masal, hikâye gibi edebi urunlerde kendini gosterir. Ancak bu anlati turu kokenlerini kuskusuz cok daha eski donemlerden alir. Ornegin Prometeus, Oedipus, Chretien de Troyes, Chanson de Gestes, Bin Bir Gece Masallari, Ali Baba ve Kirk Haramiler, Dede Korkut … gibi farkli kaynak ve kulturler bu turun esin aldigi ornekler arasindadir. Bu tur epik ve mitik anlatimlarin genellikle iki turlu amaci olmustur: olumu yenmek, sonsuz yasam veya genclik sirrina ulasmak, olaganustu bir takim yetenekler elde etmek, insanoglunun duslerini gerceklestirmek gibi genel olarak insanin trajik durumunu alt etmek ve yeryuzu yasaminda mutlulugu yakalamak. Diger amac ise, icinde yasanilan dunyayi, varlik bicimini, var olus macerasini aciklamak, anlamlandirmak ve anlamak cabasi seklinde olmustur. Bu durumlarda ise cogunlukla alegorik bir anlatima basvurulur. Ele aldigimiz Gautier’nin Ikiz Şovelye (Le Chevalier Double) adli fantastik oykusu, bu turun gerektirdigi oge ve motiflerle suslenmistir. Ozellikle Todorov’un turu tanimlarken rasyonel dunya ile irrasyonel dunya arasinda kalisi ifade eden “tereddut” durumu hem kahramanlar hem de okur acisindan cokca yasanan bir duygudur. Cift kisilik, kisilik bolunmesi, golge, yansima veya ikiz gibi kavramlari bu turun yazarlari bireyin “kendilik” sorununu gundeme getirmek icin kullandiklarini soyleyebiliriz. Bu baglamda, psikolojik Ben arayisi ve tanimlamasi olan “kendilik” sorunu bu eser paralelinde aciklanmaya calisilacaktir.