Archive | 2021
تأثیر عصاره اتانولی گیاهان آنغوزه (Ferula assa-foetida L.) و بهلیمو (Aloysia citriodora Ort. et Palav.) بر تلفات و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک لارو بید آرد (Ephestia kuehniella (Lepidoptera: Pyralidae))
Abstract
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.300.106.2.1578.41 تأثیرات کشندگی و فیزیولوژیکی متابولیت\u200cهای ثانویه گیاهی بر طیف وسیعی از حشرات آفت ثابت شده است. این ترکیب\u200cها ضمن داشتن اثر مستقیم بر آفت هدف، برای انسان و محیط زیست کم خطر هستند و این موضوع سبب مزیت آنها بر ترکیب\u200cهای شیمیایی شده است. در این تحقیق تأثیر کشندگی عصاره\u200cهای اتانولی آنغوزه (Ferula assa-foetida L. و به\u200cلیمو (Aloysia citrodora Palau) بر لاروهای سن سوم Ephestia kuehniella تعیین شد. میزان مرگ و میر لاروها با افزایش غلظت عصاره\u200cها ارتباط مستقیم داشت. فعالیت بعضی آنزیم\u200cهای گوارشی لوله گوارش و تغییرات هموسیت\u200cها نیز در لاروهای سن سوم تیمار شده با عصاره\u200cها بررسی شد. ابتدا غلظت زیرکشنده عصاره\u200cهای اتانولی گیاهان محاسبه شد. سپس لاروها از غذای آلوده شده با غلظت کشنده 25% (LC25) عصاره\u200cها (ppm40 برای آنغوزه و ppm30 برای به\u200cلیمو) تغذیه کردند. گروه شاهد شامل لاروهایی بود که از آرد آلوده با اتانول رقیق شده تغذیه کردند. نتایج نشان داد که هر دو عصاره سبب کاهش معنی\u200cدار فعالیت آنزیم\u200cهای تریپسین و کیموتریپسین شدند. عصاره آنغوزه فعالیت آنزیم\u200cهای لیپاز و بتا گلوکوزیداز را نسبت به شاهد به\u200cشدت کاهش داد ولی تأثیر عصاره به\u200cلیمو بر فعالیت این دو آنزیم\u200c با شاهد در یک گروه آماری قرار گرفت. عصاره\u200cها بر فعالیت آنزیم آلفا گلوکوزیداز تأثیر چندانی نداشتند. فعالیت ایمنی لاروها نیز متأثر از هر دو عصاره\u200c با تغییرات تعداد سلول\u200cهای خونی تحریک شد. تعداد کل سلول\u200cها و گرانولوسیت\u200cهای همولنف در تیمار با هر دو عصاره با گذشت 12 ساعت از تغذیه افزایش معنی\u200cداری نشان داد ولی تا زمان 24 ساعت به\u200cتدریج کاهش یافت اما همچنان از گروه شاهد بالاتر بود. پلاسموتوسیت\u200cها در تیمار به\u200cلیمو پس از 12 ساعت افزایش چشمگیری نشان دادند ولی در مورد تیمار آنغوزه این افزایش پس از گذشت 24 ساعت بسیار معنی\u200cدار بود. شناخت اثرات متقابل عصاره\u200cهای گیاهی با خصوصیات فیزیولوژیکی حشره مانند فیزیولوژی سیستم\u200eهای گوارش و گردش خون می\u200cتواند به امکان\u200cسنجی استفاده مناسب\u200cتر از این عوامل در کنترل آفت هدف منجر شده و در برنامه\u200cهای مدیریت آفات بکار گرفته شود.