ETKİN BİR İÇ KONTROL SİSTEMİNİN İŞLETMEDEKİ HİLELERİ ÖNLEMEDEKİ ROLÜ VE PERAKENDE SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Dunyada, teknoloji alaninda yasanan gelismeler ve isletme faaliyetlerinin kuresellesmesine bagli olarak karmasiklasmasiyla birlikte ic kontrol sisteminin onemi artmis ve isletmeler icin vazgecilmez bir unsur halini almistir. Isletme icerisinde kurulacak etkin bir ic kontrol sistemi isletmeye; hedeflerine ulasmasinda, faaliyetlerini etkin ve verimli bir sekilde yurutup yasa ve mevzuatlara uygunluk saglamasinda yardimci olacaktir. Bu amaclar disinda isletmelerin onundeki en buyuk tehlikelerden biri olan hile eylemine de set olacaktir. Hile eylemi, dunyada gun gectikce artmakta ve yasanan teknolojik gelismelerle birlikte onune gecilemez bir hal almaktadir. Hileler isletmeye maddi olarak zarar verdigi gibi, kurum imajini da zedeleyerek isletmenin surdurulebilirligine zarar vermektedir. Isletmeler acisindan hilelerin belirlenmesi veya onlenmesi oldukca zor bir surectir. Cogu zaman hilenin belirlenmesi yillarca surmekte ve isletme bu donemde agir yaralar almaktadir. Bu nedenle hilenin, yasanmadan onlenmesi tespit edilmesine gore daha akilci olacaktir. Bu durumda etkin bir ic kontrol sisteminin isletilebilmesi ile mumkundur. Calismada; ic kontrol, hile ve etkin bir ic kontrol sisteminin temel ilkeleri aciklanarak Perakende Sektorunde gerceklestirilen bir anket calismasi ile etkin bir ic kontrol sisteminin isletmelerdeki hileleri onlemedeki rolunun tespiti amaclanmistir. Bu temel amacin yaninda; ic kontrol ve hilelerin mevcut durumu, bunlarin isletmenin hukuki yapisi, calisan ve magaza sayisi, faaliyet yili ve isletmede ic denetim biriminin varligina gore anlamli farklilik gosterip gostermedigi de arastirilmistir. Arstirma sonucunda ic kontrol ile hilelerin onlenmesi arasinda pozitif bir iliski oldugu tespit edilmistir.