Deklarowany etos nauki polskich uczelni

Abstract

Zmieniają się zasady funkcjonowania nauki, zmieniają się wyobrażenia o jej etycznie akceptowanym modelu. Badacze zajmujący się tymi przemianami twierdzą, że następuje odejście od etosu nauki akademickiej do etosu nauki przemysłowej, „korporacyjnej”. W uchwalonej w 2018 roku przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nowej ustawie o szkolnictwie wyższym i nauce znacząco inaczej uregulowano funkcjonowanie szkół wyższych. Podstawowym celem artykułu było zbadanie etosu naukowego w Polsce, badania zostały oparte na tekstach nowych statutów przyjętych przez senaty polskich uczelni. W tych dokumentach wyszukano wartości i deklaracje, które wyrażają przekonania władz uczelni o tym, jaki model nauki jest najważniejszy. W badaniach porównaniu poddano dwie grupy uczelni: uczelnie, które uzyskały status uczelni badawczych, oraz uczelnie z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Próbowano uzyskać odpowiedzi na pytania: 1) Jakie wartości tworzą deklarowany etos nauki?; 2) Jaka jest ich hierarchia?; 3) W jakim zakresie etosy nauki w obu grupach uczelni są podobne?; 4) Czy etosy nauki zapisane w nowych statutach różnią się od tych, które uczelnie deklarowały wcześniej? W badaniu zastosowano analizę treści dokumentów. \xa0Jak pokazują wyniki badań, etos nauki ulega zmianie, a zestaw deklarowanych w analizowanym materiale wartości jest bogaty i zróżnicowany.