Interactions | 2019

A pedagogização do discurso do consumo no processo de escolarização

 

Abstract


RESUMO O presente artigo investiga o processo de pedagogizacao do discurso do consumo nas praticas discursivas escolares, dando enfase as condicoes de possibilidade para a materialidade do referido discurso no processo de escolarizacao e a forma como ele opera na producao dos sujeitos escolares para o consumo. Para dar visibilidade a pedagogizacao do discurso do consumo, a pesquisa compoe uma estrategia analitica inspirada nas proposicoes de Michel Foucault acerca da analise do discurso e da governamentalidade; nos Estudos Culturais; e nas descricoes feitas por autores tais como Bauman, Schor, Lipovetsky, Sarlo, entre outros, sobre a condicao humana em tempos marcados pela cultura de consumo. O corpus de analise e composto por textos enunciadores do discurso do consumo no processo de escolarizacao, retirados das Diretrizes Curriculares Nacionais, dos Parâmetros Curriculares Nacionais, de livros paradidaticos, dos manuais de formacao de professores e de Planos do Portal do Professor/MEC. Os resultados apontam para: (1) um quadro de conceitos, objetos e modalidades que reverberam e materializam o discurso do consumo no campo da educacao e (2) um conjunto de tecnologias de si – inscritas na rede de sistemas de significacoes da sociedade de consumo – por meio das quais os sujeitos se observam, se interpretam, se julgam, se narram, se gerenciam e se moldam. Tais dados mostram a forma como as praticas discursivas escolares pedagogizam o discurso do consumo – de acordo com o regime de verdade de campo discursivo da educacao -, ensinando os sujeitos escolares a desempenhar o papel de consumidores. Educacao e Consumo. Educacao para o Consumo. Escola e Consumo. Processo de Escolarizacao e Consumo. The pedagogical transformation of consumption discourse in the schooling process ABSTRACT This paper investigates the process of pedagogization of consumption discourse in school discursive practices, emphasizing the conditions of possibility for the materiality of this discourse in the schooling process and the way it operates in the production of school subjects for consumption. To give visibility to the pedagogization of consumer discourse, the research composes an analytical strategy inspired by Michel Foucault s propositions about discourse analysis and governmentality; in Cultural Studies; and in the descriptions made by authors such as Bauman, Schor, Lipovetsky, Sarlo, among others, about the human condition in times marked by consumer culture. The corpus of analysis consists of texts that enunciate the discourse of consumption in the schooling process, taken from the National Curriculum Guidelines, National Curriculum Parameters, paradidmatic books, teacher training manuals and Teacher Portal / MEC Plans. The results point to: (1) a framework of concepts, objects and modalities that reverberate and materialize the discourse of consumption in the field of education and (2) a set of self technologies - inscribed in the network of meaning systems of the consumer society. - through which subjects observe, interpret, judge, narrate, manage and shape themselves. These data show how school discursive practices pedagogize consumer discourse - according to the discursive field truth regime of education - by teaching school subjects to play the role of consumers.\xa0 Education and Consumption. Consumer Education. School and Consumption. Schooling Process and Consumption. Il discorso sul consumo ne la formazione Scientifica RIASSUNTO Questo documento cerca di indagare il discorso sul consumo nelle pratiche nelle scuole, sottolineando le condizioni de la materialita del discorso nel processo scolastico e il modo in cui opera nella produzione di materie scolastiche per il consumo. Per dare visibilita alla al discorso del consumatore, la ricerca compone una strategia analitica ispirata alle proposizioni di Michel Foucault sull analisi del discorso e sulla governabilita; in studi culturali; e nelle descrizioni fatte da autori come Bauman, Schor, Lipovetsky, Sarlo, tra gli altri, sulla condizione umana in tempi segnati dalla cultura del consumo. Il corpus di analisi e costituito da testi che enunciano il discorso del consumo nel processo scolastico, tratti da Linee guida per i curricula nazionali, parametri dei curricula nazionali, libri paradidmatici, manuali di formazione degli insegnanti e piani del portale / MEC per gli insegnanti. I risultati indicano: (1) un quadro di concetti, oggetti e modalita che riverberano e materializzano il discorso del consumo nel campo dell educazione e (2) un insieme di auto-tecnologie - inscritte nella rete di sistemi di significato della societa dei consumi. - attraverso cui i soggetti osservano, interpretano, giudicano, narrano, gestiscono e modellano se stessi. Questi dati mostrano come le pratiche discorsive scolastiche pedagogano il discorso dei consumatori - secondo il regime discorsivo della verita sul campo dell educazione - insegnando alle materie scolastiche a svolgere il ruolo dei consumatori.\xa0 Istruzione e Consumo. Educazione Al Consumo. Scuola e Consumo. Processo Scolastico e di Consumo. La transformacion pedagogica del discurso del consumo en el proceso escolar RESUMEN Este articulo investiga el proceso de pedagogizacion del discurso del consumo en las practicas discursivas escolares, enfatizando las condiciones de posibilidad para la materialidad de este discurso en el proceso escolar y la forma en que opera en la produccion de asignaturas escolares para el consumo. Para dar visibilidad a la pedagogizacion del discurso del consumidor, la investigacion compone una estrategia analitica inspirada en las proposiciones de Michel Foucault sobre el analisis del discurso y la gubernamentalidad; en estudios culturales; y en las descripciones hechas por autores como Bauman, Schor, Lipovetsky, Sarlo, entre otros, sobre la condicion humana en tiempos marcados por la cultura del consumidor. El corpus de analisis consiste en textos que enuncian el discurso del consumo en el proceso escolar, tomados de las Pautas del Curriculo Nacional, Parametros del Curriculo Nacional, libros paradidmaticos, manuales de capacitacion docente y Planes del Portal del Maestro / MEC. Los resultados apuntan a: (1) un marco de conceptos, objetos y modalidades que reverberan y materializan el discurso del consumo en el campo de la educacion y (2) un conjunto de auto tecnologias inscritas en la red de sistemas de significado de la sociedad de consumo a traves del cual los sujetos se observan, interpretan, juzgan, narran, gestionan y modelan. Estos datos muestran como las practicas discursivas escolares pedagogizan el discurso del consumidor, de acuerdo con el regimen de educacion discursiva de campo de la verdad, al ensenar a los sujetos escolares a desempenar el papel de consumidores. Educacion y consumo. Educacion del consumidor. Escuela y consumo. Proceso de escolarizacion y consumo.

Volume 5
Pages 276-309
DOI 10.33052/inter.v5i9.243598
Language English
Journal Interactions

Full Text