Archive | 2019
OECD ÜLKELERİNDE SAĞLIK HARCAMALARININ BELİRLEYİCİLERİ: PANEL VERİ ANALİZİ
Abstract
Kalkinmanin temel gostergelerinden biri olan saglik harcamalarinin ulke ekonomileri acisindan onemi son derecede fazladir. Ulkelerin gelismislik duzeyleri ne olursa olsun cesitli saglik sorunlari ile karsilasilmakta ve saglik harcamalarina daha fazla harcama yapilmaktadir. Saglik harcamalari, saglikla ilgili tum mal ve hizmetler icin hem kamu hem de ozel harcamalarin toplami olarak tanimlanmaktadir. Saglik harcamalarinin artmasi bireylerin yasam suresini ve kalitesini olumlu yonden etkilemektedir. Temelde ekonomik, teknolojik, sosyal ve kulturel faktorlerin saglik harcamalarini artirdigi soylenebilir. Saglik harcamalarindaki artis, bireylerin yasam suresi ve beklentisini de arttirmakta ve boylece ekonomik buyumenin de gerceklesmesine katki saglamaktadir. Saglik harcamalarinin, ulkelerin gelir ve refah duzeyi, is gucu verimliligi ve beseri sermaye faktorlerinin uzerinde dogrudan etkisi bulunmaktadir. Ayrica, saglikli kisilere sunulan egitimin ciktilari daha gorunur olacak, saglikli kisiler calisma hayatlarinda daha uzun ve basarili bir surec gecirecek ve boylelikle kisilerden daha uzun sureli faydalanilacaktir. Saglik harcamalarini dolayisiyla saglikla ilgili cesitli ciktilari etkileyen en onemli faktorler, ulkelerin saglik sistemleri ve bu sistemlerin sahip oldugu ozelliklerdir. Saglik hizmetlerinin sunumu ile birlikte saglik harcamalarinin finanse edilmesinde kullanilabilecek yontemler de onemlilik arz etmektedir. Bu calismada, 18 OECD ulkesinde saglik harcamalarinin belirleyicileri panel veri yontemi kullanilarak 2000-2015 donemi itibariyle arastirilmaktadir. Bagimli degisken olarak kisi basina saglik harcamasi; bagimsiz degisken olarak da kisi basina reel gelir, dogumda yasam beklentisi, 65 yas ve ustu nufus, kaba dogum orani ve nufus artisi degiskeni kullanilmistir. Elde edilen sonuclar, kisi basina saglik harcamalarinin sirasiyla kisi basina reel gelir, dogumda yasam beklentisi, 65 yas ve ustu nufus ve kaba dogum orani tarafindan belirlendigini ortaya koymaktadir.