Goizueta «intus Ypuzcoam». Percepción de la frontera navarro-castellana en el siglo XIV

Abstract

espanolLa villa de Goizueta, a tenor de una noticia que hasta la fecha habia pasado desapercibida, se atribuia a comienzos del siglo xiv al reino de Castilla «intus Ypuzcoam» a pesar de su pertenencia al reino de Navarra. En el contexto de la configuracion de la frontera entre los reinos de Navarra y Castilla en su tramo noroccidental, en este trabajo se plantea rastrear las noticias historicas sobre la localidad de Goizueta y comparar su situacion con la de otras villas de ese mismo espacio montanoso para conocer la incidencia de factores como el poblamiento, la geografia, las comunicaciones, la disolucion del senorio nobiliario de Juan Corbaran de Leet y la ampliacion del dominio de la colegiata de Roncesvalles. EnglishAccording to an account which had until recently gone unnoticed, at the beginning of the 14th century and despite belonging to the Kingdom of Navarre, the village of Goizueta was ascribed to the Kingdom of Castile intus Ypuzcoam. Within the context of the shaping of the border between the northwest of the Kingdom of Navarre and the Kingdom of Castile, this paper aims to track down historical information about the village of Goizueta and to compare its situation with that of other villages in the same mountainous area to reveal the impact of factors such as population, geography, communications, the dissolution of the noble manor of Juan Corbaran de Leet and the expansion of the domain of the Collegiate Church of Roncesvalles. EuskaraGoizuetako herria, orain arte aintzat hartu ez den berri baten arabera, Gipuzkoa barruko Gaztelako erresuman («intus Ypuzcoam») sartzen zen xiv. mendearen hasieran, nahiz eta Nafarroako erresumakoa zen. Lan honen asmoa da Goizuetako herriari buruzko berri historikoak arakatzea –Nafarroako eta Gaztelako erresumen artean ipar-mendebaldeko muga eraiki zen garaian– eta herri horren egoera alderatzea gune menditsu horretako beste herri batzuenarekin, jakiteko, besteak beste, honako faktore hauen eragina zein izan zen: populaketa, geografia, komunikazioak, Juan Corbaran de Leet-en jaureriarren iraungipena eta Orreagako Kolegiataren jabetzako lurren hedapena.