Sự phục hồi của Anh năm 1660 là một sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng, đánh dấu sự tái sinh của triều đại Stuart. Sự khôi phục này không chỉ khôi phục lại chế độ quân chủ mà còn mang lại những thay đổi sâu sắc trong bối cảnh chính trị và xã hội của nước Anh. Vậy tại sao nước Anh lại mở ra “phép màu” này sau 19 năm hỗn loạn và nội chiến? Bài viết này sẽ khám phá sâu từ nhiều góc độ để tiết lộ quá trình chính trị từ năm 1658 đến năm 1660 và những lý do cơ bản đằng sau cuộc Khôi phục.
Tháng 5 năm 1660, Charles II trở lại ngai vàng ở Vương quốc Anh, Liên Xô và Ireland, thay thế thành công Khối thịnh vượng chung Anh đã tồn tại từ năm 1649.
Năm 1649, nước Anh bước vào thời kỳ hỗn loạn do vụ hành quyết Charles I. Khối thịnh vượng chung Anh được thành lập sau đó đã duy trì được sự ổn định trong một thời gian dưới sự lãnh đạo của Robert Cromwell. Tuy nhiên, với cái chết của Cromwell, nền cai trị của chế độ Anh một lần nữa rơi vào khủng hoảng. Từ năm 1658 đến năm 1659, con trai của Cromwell là Richard Cromwell nắm giữ chức vụ này trong một thời gian ngắn, nhưng ông nhanh chóng mất đi quyền lực thực sự.
Lúc này, cuộc tranh giành quyền lực giữa Quốc hội khóa tới và quân đội ngày càng gay gắt. Mọi chuyện bắt đầu thay đổi với sự can thiệp của Georges Munch. Monk dẫn quân về phía nam vào tháng 10 năm 1659, giải quyết hiệu quả mối đe dọa đối với chế độ lúc bấy giờ. Chiến dịch quân sự của ông không chỉ triệu hồi các thành viên quốc hội đã bị loại khỏi quốc hội từ lâu mà cuối cùng còn giúp khởi động quá trình phục hồi.
Trong “Tuyên ngôn Breda” do Charles II ban hành vào tháng 4 năm 1660, ông đã đưa ra một số lời hứa với người dân Anh, mở đường cho ông trở lại ngai vàng.
Sau nhiều năm lưu vong ở Toulon, Charles II cuối cùng đã ban hành Tuyên bố Breda vào tháng 4 năm 1660, hứa bảo vệ quyền cá nhân, tự do tôn giáo và khôi phục quyền đất đai. Tuyên bố đã thành công trong việc chiếm được trái tim và khối óc của người dân và vượt qua niềm tin mà chế độ trước đó đã đánh mất. Sau đó, Quốc hội vào tháng 5 năm 1660 tuyên bố Charles II là vua hợp pháp của nước Anh. Quá trình này giống như một tia sáng trong cơn bão chính trị.
Sự trở lại của Charles II được coi là một sự phục hồi kỳ diệu, thậm chí nhiều người đương thời còn coi đó là một "phép màu thần thánh". Khi Charles II đăng quang vào tháng 4 năm sau, trật tự cũ của nước Anh dường như đã trở lại đúng hướng, kinh tế phát triển bắt đầu dần hồi phục.
Trong môi trường chính trị Anh sau thời kỳ Phục hưng, các hoạt động kinh tế xã hội liên quan đến hoàng gia và giới quý tộc đã trở lại đúng hướng. Nhiều người ủng hộ hoàng gia bị lưu đày đã trở về nước và được hoàng gia khen thưởng. Một thế lực quý tộc mạnh mẽ được hình thành trong quốc hội, làm thay đổi đáng kể cơ cấu chính trị.
Trong những ngày đầu của thời kỳ Phục hưng, vị tướng nổi tiếng Edward Hyde, Bá tước thứ nhất của Clarendon, đã trở thành nhân vật cốt lõi lãnh đạo chính trị và gọi Julian là "Cha đẻ của Phục hồi Vô điều kiện".
Tuy nhiên, sự phục hồi của Charles II không đồng nghĩa với sự ổn định của mọi lực lượng. Vẫn còn một lực lượng duy trì nền cộng hòa đang bí mật chuẩn bị di chuyển, điều này đã được bộc lộ rõ ràng trong “Cuộc nổi dậy Wiener” sau đó và các phần tử “Cộng hòa” muốn bị treo cổ. Điều này đặt ra nhiều thách thức đối với nền tảng vững chắc của công cuộc khôi phục và buộc chính phủ phải thắt chặt giám sát những người bất đồng chính kiến.
Sau thời kỳ Phục hưng, có những thay đổi đáng kể trong văn hóa Anh. Với việc mở cửa trở lại các nhà hát biểu diễn, văn học, kịch nghệ và nghệ thuật Anh đều phát triển mạnh mẽ.
Sự cai trị của Charles II không chỉ khôi phục lại chế độ phong kiến mà còn khôi phục đời sống văn hóa của xã hội Anh. Các rạp hát, trước đây đã đóng cửa theo lệnh cấm nghiêm ngặt của Cromwell, một lần nữa mở cửa trở lại và trở thành trung tâm của đời sống công chúng. Sự trỗi dậy của kịch múa và opera đã cho phép giới trí thức và doanh nhân thể hiện cảm xúc và cuộc sống của mình thông qua nghệ thuật.
Trong bối cảnh văn hóa này, nhiều tác phẩm, hoạt động văn học nổi tiếng phát triển mạnh mẽ, trong đó có tác phẩm của Aphra Bean, nữ nhà viết kịch đầu tiên. Những tác phẩm này không chỉ phản ánh những nét đặc trưng được khôi phục mà còn trở thành những cột mốc quan trọng trong lịch sử văn học của các thế hệ sau.
Nhìn chung, cuộc Khôi phục nước Anh năm 1660 là sự kết tinh của sự thống nhất giữa lịch sử và văn hóa, dù là sự thay đổi quyền lực chính trị hay sự thịnh vượng của văn hóa, nó đều ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai của nước Anh. Tuy nhiên, liệu sự chuyển đổi này có thực sự thể hiện sự hồi phục thực sự hay là khúc dạo đầu cho nguy cơ chiến tranh và nội chiến?