Địa hóa học là môn khoa học sử dụng các công cụ và nguyên lý hóa học để giải thích hoạt động của các hệ thống địa chất chính như Trái đất và các đại dương trên đó. Lĩnh vực này còn mở rộng khắp hệ mặt trời, đóng góp quan trọng vào nhiều quá trình như đối lưu lớp phủ, hình thành hành tinh và nguồn gốc của đá granit và bazan.
Thuật ngữ địa hóa học lần đầu tiên được đề xuất bởi nhà hóa học người Đức gốc Thụy Sĩ Christian Friedrich Scheinbein vào năm 1838. Theo thời gian, địa hóa dần dần trở thành một ngành độc lập. Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) được thành lập vào năm 1884 và thực hiện các cuộc điều tra hóa học có hệ thống về đá và khoáng sản, do đó đánh dấu sự phát triển của địa hóa học.
"Trong những ngày đầu của ngành khoa học này, có rất ít mối liên hệ giữa các nhà địa chất và nhà hóa học."
Khi dữ liệu tăng lên, phạm vi nghiên cứu địa hóa học bao gồm việc phân tích các thiên thạch và so sánh chúng với đá trên Trái đất, dẫn đến sự phát triển của khái niệm hóa học vũ trụ. Vào đầu thế kỷ 20, các nhà khoa học đã nghiên cứu sâu hơn về cấu trúc tinh thể thông qua công nghệ tán xạ tia X, cung cấp manh mối mới để giải mã thành phần hóa học của hành tinh.
Phạm vi của địa hóa học rất rộng, bao gồm nhưng không giới hạn ở các lĩnh vực phụ sau:
Các nguyên tố là đơn vị cơ bản của vật liệu và có thể được xác định bằng số hiệu nguyên tử của chúng. Trong địa hóa học, các khái niệm về đồng vị ổn định và đồng vị phóng xạ được sử dụng rộng rãi để theo dõi các con đường hóa học và quá trình phản ứng. Thông qua những nghiên cứu như thế này, các nhà khoa học có thể hiểu rõ hơn về thành phần hóa học của các hành tinh và sự phát triển của chúng.
Thành phần hóa học của Trái đất và các ngôi sao khác được xác định bởi hai quá trình trái ngược nhau: phân hóa và trộn lẫn. Trong lớp phủ Trái đất, các quá trình này xảy ra để các vật liệu khác nhau có thể được tách ra hoặc hợp nhất dựa trên tính chất hóa học của chúng. Những quá trình này không chỉ ảnh hưởng đến cấu trúc của Trái đất mà còn ảnh hưởng đến sự hình thành của các hành tinh khác.
Thông qua các quá trình vật lý và hóa học, nồng độ và sự phân bố của các nguyên tố thay đổi theo thời gian và không gian, hình thành nên cái gọi là chu trình địa hóa. Để hiểu được quá trình này đòi hỏi phải có những quan sát chi tiết và các mô hình lý thuyết.
Thành phần của hệ mặt trời tương tự như nhiều ngôi sao khác, bao gồm chủ yếu là hydro và heli. Sự phân bố đồng đều của các nguyên tố này dựa trên vật chất tiền mặt trời và các quá trình hóa học trong vũ trụ sơ khai. Điều này cho phép chúng tôi phân tích các yếu tố này để hiểu sự hình thành của các hành tinh và các quá trình hóa học của chúng.
Thiên thạch là một công cụ quan trọng để chúng ta hiểu được thành phần của hệ mặt trời sơ khai. Thông qua việc phân tích các so sánh và thành phần hóa học khác nhau, chẳng hạn như các thiên thạch CI, chúng ta có thể tái tạo lại hình dáng và sự phát triển của các hành tinh sơ khai.
Địa hóa học không chỉ giúp chúng ta hiểu được sự hình thành của Trái đất mà còn tiết lộ quá trình phát triển của các hành tinh khác. Khi công nghệ tiến bộ, môn học này sẽ tiếp tục mở khóa thêm nhiều bí ẩn của vũ trụ. Có bao nhiêu hành tinh chưa biết đang lấp đầy bầu trời đầy sao đang chờ chúng ta khám phá và tìm hiểu?