Sự tuyệt chủng của loài khủng long không phải loài chim khoảng 66 triệu năm trước đã đánh dấu một trong những thay đổi mạnh mẽ nhất về sự sống trên Trái đất. Sự kiện này được gọi là sự kiện tuyệt chủng Cretaceous-Paleocene và liên quan trực tiếp đến sự va chạm của một tiểu hành tinh khổng lồ lên Trái đất. Tác động này đã gây ra những thay đổi mạnh mẽ trong môi trường sinh thái thịnh vượng trước đây. Mặc dù có đủ bằng chứng khoa học chỉ ra giả thuyết này nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi cần được giải đáp.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, sự kiện này đã dẫn đến sự tuyệt chủng của khoảng 75% loài trên Trái đất, bao gồm tất cả các loài khủng long không phải chim.
Trong bối cảnh này, chúng ta cần khám phá sâu hơn để giải thích lý do tại sao loài khủng long mà chúng ta biết lại biến mất khỏi trái đất vào cuối kỷ Phấn trắng. Điều này không chỉ liên quan đến tác động của một tiểu hành tinh mà còn liên quan đến động lực của khí hậu Trái đất, sự thay đổi mực nước biển và hệ sinh thái.
Trong kỷ Phấn trắng, Trái đất có mực nước biển cao và khí hậu tương đối ấm áp, cùng với sự hình thành của nhiều vùng biển nội địa nông. Những điều kiện này đã tạo ra môi trường tốt cho sinh sản của các sinh vật biển và trên cạn. Trong bối cảnh này, không chỉ có các loài bò sát biển phong phú mà còn có nhiều loài khủng long đa dạng.
Nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng, bao gồm cả động vật có xương sống và động vật không xương sống đặc hữu, đã trải qua thời kỳ đa dạng sinh học đạt đỉnh cao trong thời kỳ này.
Khi kết thúc kỷ Phấn trắng, hệ sinh thái trải qua những thay đổi mạnh mẽ. Theo suy đoán của các học giả, tác động lớn nhất đến từ một tiểu hành tinh có đường kính 10 km đâm vào Trái đất ở khu vực Chicxulub thuộc bán đảo Yucatan ở Mexico. Vụ va chạm đã gây ra những đám cháy lớn và biến đổi khí hậu làm thay đổi nhanh chóng toàn bộ môi trường Trái đất.
Tác động của một tiểu hành tinh khiến một lượng lớn khí và bụi bay vào bầu khí quyển, cản trở ánh sáng mặt trời trong thời gian dài và gây ra những ảnh hưởng thảm khốc đến sự phát triển của thực vật.
Ngoài ra, hoạt động của núi lửa cũng là một yếu tố quan trọng. Vụ phun trào núi lửa Deccan Traps ở Ấn Độ đã giải phóng một lượng lớn dung nham và khí đốt, khiến khí hậu trở nên tồi tệ hơn và làm trầm trọng thêm sự tuyệt chủng của các loài.
Một tác động quan trọng khác của sự kiện tuyệt chủng này là sự sụp đổ của hệ sinh thái. Theo nghiên cứu, khủng long và các loài bò sát lớn như thằn lằn bay và bò sát biển khổng lồ dựa vào nhà sản xuất để duy trì chuỗi thức ăn. Cùng với sự tuyệt chủng chung của thực vật là sự diệt vong của từng loài động vật sống phụ thuộc vào thực vật.
Sau khi tuyệt chủng, những loài còn sống sót như động vật có vú và chim chuyển sang côn trùng và các sinh vật khác không phụ thuộc vào quá trình quang hợp.
Nhiều học giả tin rằng mặc dù các sự kiện tuyệt chủng gây ra sự mất mát loài trên diện rộng nhưng chúng cũng tạo ra cơ hội cho sự tiến hóa của các loài mới. Sự sinh sản nhanh chóng của các loài động vật có vú và chim sau quá trình phục hồi lâu dài chứng tỏ khả năng phục hồi phi thường của các hệ thống sống.
Sự tuyệt chủng của các loài khủng long không phải chim chắc chắn là một thời điểm quan trọng trong quá trình định hình lại hệ sinh thái toàn cầu. Sự kiện này không chỉ xác định lại hướng phát triển của đa dạng sinh học trên trái đất mà còn khiến chúng ta phải suy ngẫm sâu sắc về những thay đổi của môi trường sinh thái hiện nay. Trước xu hướng nóng lên toàn cầu và mất đa dạng sinh học ngày nay, chúng ta phải suy nghĩ xem liệu tương lai loài người có lặp lại sai lầm của loài khủng long hay không?