Lưu vực Địa Trung Hải là một nơi hấp dẫn. Đây không chỉ là nơi gặp nhau của ba châu lục mà còn là nơi sản sinh ra khí hậu độc đáo.
Khí hậu ở khu vực Địa Trung Hải nổi tiếng với mùa đông ẩm ướt, mát mẻ và mùa hè khô nóng, hình thành nên khí hậu Địa Trung Hải đặc trưng. Hệ sinh thái thực vật ở đây cũng rất độc đáo với nhiều loài thực vật, động vật chỉ có ở đây.
Khu vực này bao gồm một phần châu Âu, châu Phi và châu Á, với tổng diện tích 2.085.292 km2. Mặc dù hình ảnh của hầu hết mọi người về Địa Trung Hải là những bãi biển đầy cát dễ chịu và làn nước màu ngọc lam, nhưng trên thực tế, địa hình của khu vực này rất đa dạng và tương phản, với những ngọn núi cao, bờ biển đầy đá, bụi rậm không thể xuyên thủng và địa hình thảo nguyên bán khô cằn.
Ở địa hình này, khí hậu Địa Trung Hải không chỉ hỗ trợ thảm thực vật phong phú mà còn định hình sự phát triển của xã hội loài người.
Các đặc điểm địa lý của lưu vực Địa Trung Hải có liên quan chặt chẽ với khí hậu của nó. Khu vực này là nơi có các hệ thống núi cao như Pyrenees và Alps, hạn chế sự xâm nhập của không khí lạnh từ phía bắc và thúc đẩy khí hậu khô, ấm áp của Địa Trung Hải. Tuy nhiên, những sự cô lập về mặt địa lý này cũng tạo ra các vi khí hậu đặc biệt cho phép thực vật và động vật ở một số khu vực nhất định thích nghi và phát triển. Nhiều loài thực vật có lá nhỏ, nhiều lông có tác dụng ức chế mất nước hiệu quả trong cái nóng của mùa hè.
Trong lịch sử, khí hậu Địa Trung Hải cũng đã trải qua những thay đổi đáng kể. Trong thời kỳ Miocene, khu vực Địa Trung Hải từng có khí hậu cận nhiệt đới ẩm, nơi phát triển các khu rừng lá rộng thường xanh. Tuy nhiên, cùng với sự thay đổi khí hậu, môi trường sinh thái của các khu vực này cũng thay đổi, hình thành nên thảm thực vật Địa Trung Hải mà chúng ta thấy ngày nay.
Ngày nay, khu vực Địa Trung Hải được coi là điểm nóng về đa dạng sinh học, nơi sinh sống của khoảng 22.500 loài thực vật đặc hữu và phải đối mặt với các mối đe dọa môi trường đáng kể.
Hiện nay, thực vật và động vật ở khu vực Địa Trung Hải đang phải chịu áp lực rất lớn, bao gồm từ quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Sự phá hủy môi trường sống do hoạt động của con người gây ra đã dẫn đến sự suy giảm của nhiều loài. Đồng thời, các hiện tượng khí hậu cực đoan như sóng nhiệt và cháy rừng đang ảnh hưởng xấu đến đất đai.
Về mặt nông nghiệp, Địa Trung Hải là khu vực sản xuất chính lúa mì, ô liu và nhiều loại trái cây và rau quả. Các loại cây trồng được canh tác gắn bó chặt chẽ với điều kiện khí hậu địa phương, tận dụng tối đa mưa mùa đông, nắng hè. Mặc dù vậy, nhiều vùng nông nghiệp vẫn phải đối mặt với những thách thức như thiếu nguồn nước và suy thoái đất.
Tác động của biến đổi khí hậu khiến mọi người băn khoăn: Liệu khu vực Địa Trung Hải có thể tiếp tục duy trì hệ sinh thái và di sản văn hóa độc đáo trong tương lai hay không?