Trong cuộc sống hối hả ngày nay, ngày càng nhiều người bắt đầu suy ngẫm về ý nghĩa và mục đích sống của họ. Theo một số nghiên cứu, hạnh phúc chủ quan (SWB), một chỉ số tự đánh giá về hạnh phúc, đã trở thành một tiêu chí quan trọng để đo lường chất lượng cuộc sống cá nhân. Khái niệm này được nhà tâm lý học Ed Diener đề xuất vào năm 1984 và được chia thành ba thành phần chính: cảm xúc tích cực, cảm xúc tiêu cực và sự hài lòng trong cuộc sống.
SWB không chỉ liên quan đến phản ứng cảm xúc của cá nhân mà còn liên quan đến đánh giá nhận thức của họ về cuộc sống.
Theo mô hình của Diener, tần suất cao của cảm xúc tích cực, tần suất thấp của cảm xúc tiêu cực và đánh giá nhận thức về cuộc sống là những yếu tố cốt lõi của hạnh phúc cá nhân. Các thành phần này không chỉ có mối quan hệ với nhau mà còn giúp chúng ta hiểu được chất lượng cuộc sống tổng thể của một người.
Hạnh phúc chủ quan có thể được xem là một chủ đề nghiên cứu khoa học rộng hơn là một cấu trúc cụ thể. Khi mọi người đánh giá bản thân, họ có xu hướng dựa vào những trải nghiệm cảm xúc, chẳng hạn như hạnh phúc và đau khổ, và đánh giá của họ về một "cuộc sống tốt đẹp". Các thành phần của SWB bao gồm tình cảm (đo bằng niềm vui), sự hài lòng trong cuộc sống (đo bằng nhận thức) và cảm giác tìm kiếm ý nghĩa (Eudaimonia).
Ảnh hưởng đề cập đến cảm xúc, tâm trạng và cảm giác mà một cá nhân trải qua. Chúng có thể là tích cực, tiêu cực hoặc kết hợp cả hai. Khi đánh giá mức độ hạnh phúc chủ quan, tác động của cảm xúc là rất quan trọng.
Sự hài lòng với cuộc sống là sự đánh giá tổng thể về cuộc sống của một người và có thể liên quan đến sự hài lòng trong các lĩnh vực cụ thể của cuộc sống (chẳng hạn như sự hài lòng trong công việc). Khái niệm này thường được xem là một thành phần ổn định của hạnh phúc chủ quan của một cá nhân.
Các phép đo của Eudaimonia được thiết kế để định lượng các đặc điểm như đức hạnh và trí tuệ, đồng thời nhận ra các khái niệm về tiềm năng như ý nghĩa, mục đích và sự phát triển thịnh vượng. Mặc dù nghiên cứu trong lĩnh vực này vẫn đang được tiến hành, tầm quan trọng của nó đối với hạnh phúc chủ quan đã được xác nhận.
Sự hài lòng trong cuộc sống và sự cân bằng cảm xúc thường được đo lường riêng biệt và độc lập. Các phương pháp tự báo cáo như bảng câu hỏi thường được sử dụng. Do những sai sót trong quá trình tự báo cáo, các nghiên cứu gần đây đã bắt đầu tìm hiểu các báo cáo của bạn bè và gia đình cũng như phương pháp lấy mẫu kinh nghiệm để có được dữ liệu thực tế hơn.
Độ chính xác của câu trả lời bảng câu hỏi thường bị ảnh hưởng bởi việc người tham gia có trung thực hay kỹ lưỡng hay không, điều này làm cho tính hợp lệ của bảng câu hỏi tiến sĩ và các công cụ tự báo cáo khác trở nên đáng ngờ.
Các lý thuyết về nguyên nhân của SWB có thể được chia thành quan điểm từ trên xuống và quan điểm từ dưới lên. Quan điểm từ trên xuống cho rằng các đặc điểm tính cách của một cá nhân ảnh hưởng đến nhận thức của họ về các sự kiện trong cuộc sống, trong khi quan điểm từ dưới lên cho rằng những trải nghiệm vui vẻ trong cuộc sống tạo nên cảm giác hạnh phúc của một cá nhân.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hạnh phúc chủ quan của một cá nhân bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Bao gồm chất lượng mối quan hệ xã hội và cảm giác được hỗ trợ. Các nghiên cứu thực nghiệm đã chỉ ra rằng các tương tác xã hội chất lượng cao có thể cải thiện đáng kể SWB của một cá nhân.
Ảnh hưởng xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự ổn định của SWB cá nhân và tăng cường sự thân mật giữa các cá nhân.
Trong hành trình theo đuổi hạnh phúc và đứng trước ngã ba đường của cuộc sống, chúng ta phải khám phá những yếu tố nào đóng vai trò chủ chốt trong việc hình thành nên chất lượng cuộc sống của mình. Bạn đã bao giờ nghĩ về ý nghĩa và mục đích sống của mình chưa?