Ở những thành phố bận rộn ngày nay, những tòa nhà chọc trời cao chọc trời không còn là thứ xa xỉ nữa mà là biểu tượng của kiến trúc hiện đại. Tuy nhiên, làm sao những tòa nhà siêu cao này có thể giữ được sự ổn định như đá trước gió mạnh và rung động? Đây chính là nét quyến rũ của "hệ thống ống". Thiết kế kết cấu sáng tạo này đã cách mạng hóa cách xây dựng các tòa nhà chọc trời, cho phép sự vững chắc và thanh lịch cùng tồn tại.
Hệ thống ống được thiết kế như một cấu trúc dạng dầm rỗng để chống lại tải trọng ngang. Sự đổi mới này cho phép tòa nhà siêu cao đứng hiên ngang trên mọi thứ.
Ý tưởng cốt lõi của hệ thống ống là tòa nhà có thể chịu được tải trọng ngang bằng cách thiết kế kết cấu ống như một dầm nhô ra. Công trình này lần đầu tiên được kỹ sư người Pakistan Fazlur Rehaman Khan giới thiệu vào những năm 1960, ông là người thiết kế tòa nhà đầu tiên như vậy ở Chicago, Tòa nhà chung cư DeWitt-Chester. Hệ thống này thường bao gồm các cột chu vi dày đặc và các dầm sâu, được kết nối với nhau bằng bản lề để tạo thành một khung kết cấu chắc chắn.
Trong cấu trúc này, các cột bên ngoài tương đối dày đặc, trong khi chỉ cần một vài cột lõi bên trong. Thiết kế này không chỉ tối đa hóa không gian có sẵn mà còn truyền tải hiệu quả tải trọng trọng trường bên trong kết cấu đến hệ thống đường ống ngoại vi, do đó tăng cường khả năng chịu tải trọng ngang của hệ thống.
Năm 1963, một hệ thống kết cấu mới xuất hiện trong thiết kế nhà chọc trời, đó là kết cấu khung ống. Khái niệm thiết kế sáng tạo này không chỉ thay đổi hình dạng của tòa nhà mà còn cải thiện đáng kể hiệu suất kết cấu, giúp tòa nhà có khả năng chịu được tải trọng ngang từ gió, động đất, v.v. Thiết kế của Khan được lấy cảm hứng từ quê hương anh ở Dhaka, nơi các công trình bằng tre đã mang lại cho anh rất nhiều cảm hứng.
Khan từng nói rằng xây dựng một tòa nhà cao tầng cũng giống như xây dựng một cây tre thẳng đứng bền chắc trong thành phố.
Khi nhu cầu về kiến trúc tiếp tục phát triển, hệ thống ống cũng thay đổi để đáp ứng các yêu cầu về kết cấu khác nhau. Ví dụ, khung ống, giàn ống và thiết kế vỏ và lõi được sử dụng rộng rãi trong kiến trúc hiện đại. Mỗi thiết kế đều có những đặc điểm và lợi ích riêng, phù hợp với mục đích sử dụng cụ thể của không gian và phong cách kiến trúc.
Ví dụ, các kết cấu ống giàn sử dụng ít cột bên ngoài hơn và cách xa nhau, với giàn thép hoặc tường chịu lực bê tông để bù cho kết cấu chính, cho phép kết cấu chịu được tải trọng ngang lớn hơn. Các tòa nhà nổi tiếng như Trung tâm John Hancock và Tháp Ngân hàng Trung Quốc đều sử dụng thiết kế này.
Khi công nghệ xây dựng phát triển, triển vọng ứng dụng sáng tạo của hệ thống ống ngày càng mở rộng hơn. Ngày nay, các kiến trúc sư không chỉ tìm kiếm sự ổn định và an toàn về mặt kết cấu mà còn tìm kiếm không gian thiết kế linh hoạt hơn. Tính linh hoạt của hệ thống ống cho phép thiết kế kiến trúc thoát khỏi những ràng buộc truyền thống, tạo ra những tòa nhà chọc trời đa dạng và nghệ thuật hơn.
Với hệ thống này, các tòa nhà không còn là những chiếc hộp lạnh lẽo nữa mà có thể trở thành những tác phẩm điêu khắc, khiến đường chân trời của thành phố tràn đầy sức sống và sáng tạo.
Thông qua cải tiến liên tục và thiết kế kết cấu tùy chỉnh, các tòa nhà chọc trời trong tương lai sẽ thân thiện hơn với môi trường, đa chức năng và tích hợp nhiều yếu tố công nghệ hơn. Tất cả những điều này khiến chúng ta tự hỏi: chúng ta có thể mong đợi những kỳ quan kiến trúc nào khác ở các thành phố trong tương lai?