Công nghệ màng là một khoa học và công nghệ tiên tiến nhằm mục đích thiết kế và ứng dụng các màng mỏng để tách các chất. Các màng này có khả năng vận chuyển hoặc loại bỏ hiệu quả nhiều loại chất khác nhau giữa các môi trường khác nhau và đạt được khả năng tách cơ học giữa dòng khí và dòng lỏng. Các lỗ chân lông của màng có thể hạn chế sự đi qua của các chất không mong muốn, chẳng hạn như vi sinh vật có hại, do đó đạt được hiệu quả lọc.
Công nghệ màng hiện nay được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, chẳng hạn như xử lý nước, chế biến hóa chất và kim loại, dược phẩm, công nghệ sinh học, công nghiệp thực phẩm và loại bỏ các chất gây ô nhiễm môi trường.
Quá trình tách màng dựa vào màng bán thấm để vận chuyển các chất giữa hai pha có tính chất khác nhau. So với các quy trình tách nhiệt thông thường như chưng cất hoặc kết tinh, công nghệ màng không cần gia nhiệt trong quá trình tách và do đó sử dụng ít năng lượng hơn. Ngoài ra, các quá trình tách của công nghệ màng chủ yếu là các quá trình vật lý, có thể thu được các sản phẩm hữu ích.
Việc truyền khối lượng qua màng chủ yếu được thực hiện bằng hai mô hình cơ bản: mô hình khuếch tán dung dịch và mô hình động lực học chất lưu. Trên thực tế, hai cơ chế vận chuyển này thường xảy ra đồng thời.
Dựa trên lực đẩy của hoạt động, hoạt động màng có thể được chia thành một số loại khác nhau, bao gồm các hoạt động do áp suất thúc đẩy (như siêu lọc, vi lọc, lọc nano và thẩm thấu ngược), hoạt động do nồng độ thúc đẩy (như thẩm phân và chưng cất màng), và các hoạt động dưới các gradient tiềm năng (ví dụ như điện phân và điện phân màng). Mỗi loại công nghệ màng khác nhau đều đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực ứng dụng khác nhau.
Độ chọn lọc cao và độ ổn định cao là những điều kiện chính để lựa chọn màng phù hợp. Hiệu suất của màng không chỉ phụ thuộc vào vật liệu mà còn phụ thuộc vào quá trình chuẩn bị. Một số công nghệ màng được sử dụng khá rộng rãi để cô đặc chất lỏng, đặc biệt là trong ngành thực phẩm và y tế.
Với nhận thức ngày càng tăng về bảo vệ môi trường, màng sinh khối đã trở thành một giải pháp đầy hứa hẹn. Các màng này thường được làm từ sợi thực vật và trải qua một quy trình đặc biệt để cải thiện hiệu suất lọc. Quy trình sản xuất màng sinh khối bao gồm việc biến vật liệu sinh học thành dạng bùn, sau đó tạo hình trên chất nền và trải qua nhiều bước như sấy khô và chế biến.
Việc tổng hợp các "màng xanh" hoặc "màng sinh học" như vậy mang lại cách tiếp cận cạnh tranh hơn đối với việc bảo vệ môi trường, vì chúng không chỉ hiệu quả mà còn có nguồn gốc từ vật liệu tái tạo.
Công nghệ màng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong xử lý nước, đặc biệt là trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm nước ngày càng nghiêm trọng. Với sự tiến bộ của khoa học và công nghệ, tương lai của công nghệ màng sẽ tiếp tục mở rộng trong nhiều lĩnh vực như thu hồi năng lượng, bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm.
Bạn có muốn biết công nghệ màng có thể đóng vai trò lớn hơn như thế nào trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng ta không?