Trong thế giới phân tích dữ liệu, biểu đồ bong bóng là một công cụ trực quan độc đáo và trực quan có thể hiển thị dữ liệu ba chiều một cách hiệu quả và đơn giản hóa các mối quan hệ phức tạp thành đồ họa hình tròn dễ hiểu. Mỗi điểm dữ liệu được biểu diễn bằng một bong bóng được biểu diễn bằng một vòng tròn có đường kính tỷ lệ thuận với kích thước của dữ liệu và vị trí của vòng tròn này trên mặt phẳng phản ánh hai chiều còn lại của nó. Phương pháp hiển thị này không chỉ cải thiện khả năng hiển thị dữ liệu mà còn giúp người xem nhanh chóng hiểu được nhiều mối quan hệ khoa học khác nhau như xã hội, kinh tế và y tế.
Cách sử dụng biểu đồ bong bóng tương tự như biểu đồ phân tán, nhưng biểu đồ bong bóng có thể biểu đạt tốt hơn vì nó hiển thị tới ba chiều dữ liệu.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải chọn đúng kích thước bong bóng. Mặc dù kích thước của bong bóng phải dựa trên diện tích của dữ liệu, nhưng nghiên cứu cho thấy hệ thống thị giác có xu hướng diễn giải kích thước của hình tròn theo đường kính chứ không phải diện tích của nó. Điều này có thể dẫn đến sự hiểu lầm của khán giả về dữ liệu. Ví dụ, khi kích thước bong bóng dựa trên diện tích thay vì đường kính, sẽ có nguy cơ xảy ra hiện tượng “ảo giác trung bình có trọng số”. Trong trường hợp này, người xem có thể tính sai kích thước vòng tròn khi ước tính vị trí trung bình của các bong bóng.
Hơn nữa, biểu đồ bong bóng còn gặp phải thách thức với giá trị dữ liệu bằng không hoặc âm. Ẩn dụ về diện tích hình tròn để truyền tải dữ liệu rõ ràng không thể biểu diễn được loại dữ liệu này, do đó người dùng thường sử dụng một số ký hiệu để diễn đạt các giá trị không dương này. Ví dụ, giá trị âm có thể được biểu thị bằng một vòng tròn có ký hiệu ở giữa, phản ánh giá trị tuyệt đối của nó. Cách tiếp cận này khá hiệu quả trong một số tình huống cụ thể.
Thiết kế biểu đồ bong bóng không chỉ giới hạn ở việc truyền tải dữ liệu đơn giản mà còn có thể làm phong phú thêm cách thể hiện thông tin thông qua nhiều màu sắc và họa tiết khác nhau.
Để hiển thị thông tin đa chiều hơn trong biểu đồ bong bóng, bạn có thể kết xuất bong bóng bằng cách chọn màu sắc và hoa văn một cách có hệ thống. Hơn nữa, chú thích văn bản có thể cung cấp thông tin bổ sung cho bong bóng, giúp người xem dễ hiểu dữ liệu được hiển thị hơn. Ví dụ, việc thêm nhãn nhận dạng duy nhất vào bong bóng có thể giúp người xem tham khảo thông tin tương ứng dựa trên từ khóa giải thích.
Biểu đồ bong bóng có nhiều ứng dụng. Trong kiến trúc, sơ đồ bong bóng được sử dụng để tạo bản phác thảo sơ bộ về bố cục tòa nhà; trong kỹ thuật phần mềm, chúng có thể mô tả luồng dữ liệu, cấu trúc dữ liệu hoặc các sơ đồ khác sử dụng hình tròn để biểu diễn các thực thể. Trong lĩnh vực trực quan hóa thông tin, một kỹ thuật được gọi là "đóng gói vòng tròn" được sử dụng để hiển thị chặt chẽ hơn các số lượng số. Kỹ thuật này có nguồn gốc từ Fernanda Viegas và Martin Wattenberg, những người có khái niệm mới lạ đã làm cho loại đồ họa này không còn dựa vào trục x-y truyền thống nữa vị trí, mà thay vào đó tập trung vào sự sắp xếp gần nhau của các vòng tròn.
Nhìn chung, biểu đồ bong bóng chắc chắn là một công cụ biểu đạt dữ liệu mạnh mẽ có thể trình bày dữ liệu ba chiều phức tạp theo cách đơn giản và rõ ràng. Tuy nhiên, sức mạnh này cũng đi kèm rủi ro, đặc biệt là trong thiết kế và diễn giải. Các nhà thiết kế cần phải rất cẩn thận để đảm bảo dữ liệu được trình bày chính xác và không khiến người xem hiểu sai. Khi công nghệ tiếp tục phát triển, biểu đồ bong bóng sẽ phát triển như thế nào để đáp ứng nhu cầu dữ liệu ngày càng tăng và vẫn là phương tiện truyền thông hiệu quả?