Ống thận là một mô quan trọng trong thận, có chức năng điều hòa chất điện giải và cân bằng axit-bazơ trong cơ thể. Đặc biệt ở ống lượn gần, cấu trúc và chức năng của nó vô cùng phức tạp. Ống thận gần bắt đầu từ cực thận của nang cầu thận và kéo dài đến đầu quai Henle. Tại đây, các tế bào biểu mô ống có đường viền giống như bàn chải giúp hỗ trợ quá trình tái hấp thu và bài tiết chất hiệu quả.
Mép bàn chải của ống thận gần là cấu trúc đặc biệt gồm các vi nhung mao dày đặc, có tác dụng làm tăng đáng kể diện tích lòng tế bào, tạo điều kiện cho quá trình tái hấp thu các chất.
Ống lượn gần có thể được chia thành hai phần: ống lượn gần (PCT) và ống thẳng gần (PST). Cấu trúc đặc trưng của các tế bào này bao gồm tế bào chất giàu ty thể, do đó chúng thường có vẻ ngoài ưa axit. Số lượng ty thể giúp tế bào sản xuất năng lượng cần thiết để kích hoạt và vận chuyển các ion natri, duy trì chức năng thận.
Các tế bào của ống lượn gần được biết đến với sự tương tác độc đáo giữa thành bên và tế bào, khiến cho ranh giới tế bào không rõ ràng và khó phân biệt bằng mắt thường.
Ở độ phóng đại thấp, ống lượn gần có thể được chia thành hai vùng chính: ống lượn gần và ống thẳng gần. Dựa trên quan sát bằng kính hiển vi điện tử, các bộ phận này có thể được chia thành các phân đoạn S1, S2 và S3, mỗi phân đoạn có hình dạng và chức năng tế bào khác nhau.
Ống lượn gần chủ yếu có chức năng điều chỉnh hàm lượng axit và bazơ của chất lỏng được lọc. Nó có thể bài tiết khoảng 80% lượng bicarbonate đã lọc và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng axit-bazơ trong cơ thể.
Ống lượn gần tái hấp thu natri thông qua vận chuyển tích cực và dựa vào Na+/K+-ATPase để hỗ trợ hoạt động của nó.
Ngoài chức năng tái hấp thu, các tế bào này còn tham gia vào quá trình tiết thuốc và các yếu tố khác. Ví dụ, phần lớn amoniac được hình thành ở ống lượn gần thông qua quá trình phân hủy axit amin, rất cần thiết cho quá trình bài tiết và duy trì cân bằng nitơ.
Ý nghĩa lâm sàngCác tế bào biểu mô ống thận gần đóng vai trò quan trọng trong bệnh lý thận và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những tế bào này bị ảnh hưởng trong nhiều bệnh thận.
Ung thư biểu mô tế bào thận, dạng ung thư thận phổ biến nhất, thường phát sinh từ các ống thận xoắn.
Ví dụ, hoại tử ống thận cấp tính thường là kết quả của tổn thương trực tiếp ở ống thận gần do thuốc hoặc các chất độc khác. Điều này sẽ dẫn đến những thay đổi về hình thái tế bào và thậm chí có thể ảnh hưởng đến chức năng bình thường của chúng.
Nghiên cứu về thận trong tương lai có thể sẽ tập trung vào việc tìm hiểu vai trò của các ống này trong quá trình phát triển bệnh và tìm ra phương pháp điều trị mới.
Đằng sau tất cả những điều này, ống thận gần giống như một nhà máy bí ẩn, chịu trách nhiệm cho quá trình trao đổi chất quan trọng và duy trì sự cân bằng trong cơ thể chúng ta. Bạn có bắt đầu chú ý đến "nhà máy nhỏ" này đang hoạt động âm thầm trong thận của bạn không?