Trong môi trường chăm sóc sức khỏe thay đổi nhanh chóng ngày nay, chuyển đổi kiến thức (KT) đã trở thành một chủ đề quan trọng.Thuật ngữ này bao gồm một loạt các hoạt động chuyển đổi kết quả nghiên cứu từ các phòng thí nghiệm thành các ứng dụng thực tế, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyên nghiệp y tế, bao gồm y học, điều dưỡng, y tế công cộng, v.v.Theo định nghĩa của Viện Y tế Canada (CIHR), KT được mô tả là một quá trình năng động và lặp lại liên quan đến việc tổng hợp, giải phóng, trao đổi và áp dụng kiến thức đạo đức, nhằm cải thiện sức khỏe cộng đồng và tăng cường hệ thống y tế.
Các hoạt động của chuyển đổi kiến thức không phải là những hành vi đơn giản, mà là một loạt các hoạt động khác nhau theo loại nghiên cứu, tính kịp thời và đối tượng mục tiêu.
Các mô hình KT truyền thống thường tập trung vào việc chuyển giao và thực hiện kiến thức.Vào năm 2018, sự xuất hiện của mô hình mạng phức tạp chuyển đổi kiến thức (KT-CNM) cung cấp một quan điểm mới cho KT, trong đó phác thảo năm quy trình chính trong chuyển đổi kiến thức: xác định vấn đề, tạo kiến thức, tổng hợp kiến thức, thực hiện và đánh giá.Các quy trình này tương tác giữa nhiều bộ phận như cộng đồng, y tế, chính phủ, giáo dục và nghiên cứu, đảm bảo rằng kiến thức có thể được cung cấp cho những người có nhu cầu một cách kịp thời và hiệu quả.
Trọng tâm của mô hình KT-CNM là động lực và tính tương tác của nó, làm cho Sáng kiến KT trở nên kiên cường và bền vững hơn.
Trong thời đại tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ, mô hình mới này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách thực hiện chuyển đổi kiến thức trong chăm sóc sức khỏe, mà còn cải thiện chất lượng dịch vụ y tế thông qua sự kết hợp của các công nghệ sáng tạo như trí tuệ nhân tạo.Ví dụ, phương pháp thiết kế hành vi Proliferate_ai sử dụng KT-CNM để hướng dẫn tạo ra kiến thức và dòng chảy để cải thiện việc cung cấp y tế và đánh giá sự đổi mới.
Sự trỗi dậy của phương tiện truyền thông xã hội cũng đã tiếp tục mở rộng khái niệm về KT lên Internet.Nghiên cứu cho thấy, khi phân tích dữ liệu Twitter trong dịch bệnh H1N1 cho thấy những thay đổi trong các thuật ngữ sử dụng phương tiện có tác động trực tiếp đến sự chấp nhận thông tin của công chúng.Và trong dịch bệnh COVID-19, sự phổ biến của các thuật ngữ liên quan cũng đã thúc đẩy sự thiên vị chống lại virus trên các nền tảng xã hội.
Ví dụ, nghiên cứu của Chew và Eysenbach cho thấy tỷ lệ sử dụng H1N1 tăng theo thời gian, cho thấy tầm quan trọng của chuyển đổi kiến thức trên phương tiện truyền thông xã hội.
Lịch sử chuyển đổi kiến thức có thể được bắt nguồn từ việc thành lập Dịch vụ mở rộng nông nghiệp Hoa Kỳ vào năm 1914.Mục đích của dịch vụ này là tăng năng suất nông nghiệp bằng cách mang lại kiến thức cho nông dân, điều này cho thấy khái niệm KT từ lâu đã bắt nguồn sâu sắc trong các lĩnh vực khác nhau.Mặc dù thuật ngữ KT là tương đối mới, nhưng vấn đề mà nó giải quyết được ứng dụng nghiên cứu dựa trên bằng chứng vào thực tiễn đã là một lịch sử lâu dài.
Trong vài thập kỷ qua, chính phủ và các cơ quan tài trợ đã ngày càng coi trọng vấn đề này.Khi các nhà tài trợ nghiên cứu sức khỏe chú ý nhiều hơn đến vai trò chuyển giao bằng chứng, chúng ta có thể thấy trước rằng KT sẽ đóng vai trò quan trọng hơn trong hệ thống y tế trong tương lai.
Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu cũng đã đề xuất một số phương pháp mới cho những thách thức về cách lọc thông tin để tạo điều kiện chuyển đổi kiến thức.Ví dụ, mô hình tràn của người Hồi giáo do Moloney, Taylor và Ralph đề xuất nhằm mục đích cải thiện luồng thông tin để cải thiện hiệu quả của việc thực hiện nghiên cứu trong chăm sóc sức khỏe.
Ngoài ra, thiết kế các nghề thủ công như phác thảo, trình bày trực quan và nguyên mẫu cũng được coi là một cách hiệu quả để hỗ trợ KT trong các dự án nghiên cứu và phát triển.
Nhìn vào tiến trình của toàn bộ chuyển đổi kiến thức, chúng ta có thể thấy rằng các mô hình mới nổi và tích hợp công nghệ mới nổi đã cho phép chúng được áp dụng hiệu quả hơn trong các hệ thống lành mạnh.Sự hợp tác giữa các bên liên quan khác nhau như người tiêu dùng, nhà nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách cũng sẽ làm cho tương lai của KT tươi sáng hơn.Tuy nhiên, khi hệ thống y tế tiếp tục phát triển, những thách thức và cơ hội mới sẽ phải đối mặt với nhau?