Trong nền kinh tế toàn cầu ngày nay, năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) đóng một vai trò không thể thiếu. Chỉ số này không chỉ có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP mà còn cho thấy mối quan hệ sâu sắc giữa tiến bộ công nghệ và hiệu quả lao động. Khám phá những bí ẩn về năng suất nhân tố tổng hợp có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn tại sao một số quốc gia có thể phát triển kinh tế trong khi những quốc gia khác phải vật lộn để bắt kịp.
Năng suất yếu tố tổng hợp là một chỉ số quan trọng về hiệu quả sản xuất. Nó phản ánh mức độ hiệu quả đầu ra có thể được tạo ra từ một lượng đầu vào nhất định (chẳng hạn như lao động và vốn).
Định nghĩa về năng suất nhân tố tổng hợp trong kinh tế học là: nó thường được xem là tỷ lệ giữa tổng sản lượng (chẳng hạn như GDP) trên tổng đầu vào. Theo một số giả định kỹ thuật đơn giản hóa nhất định, tăng trưởng TFP là một phần của tăng trưởng tổng sản lượng không thể giải thích được bằng tăng trưởng của các yếu tố sản xuất truyền thống (như lao động và vốn). Các nhà nghiên cứu khoa học nhận thấy rằng yếu tố quan trọng nhất thúc đẩy tăng trưởng TFP là tiến bộ công nghệ, nghĩa là với việc nâng cao năng lực đổi mới công nghệ, chúng ta có thể nâng cao hiệu quả sản xuất mà không cần tăng thêm đầu tư sản xuất.
Tăng trưởng năng suất nhân tố tổng hợp thường bị ảnh hưởng bởi đổi mới công nghệ và hiệu quả sản xuất. Sự phát triển của khoa học công nghệ có thể mang lại những lợi ích ngoại tác tích cực to lớn mà kinh tế vĩ mô không thể dễ dàng đo lường được. Trên thực tế, theo kết quả nghiên cứu, tăng trưởng TFP và hiệu suất chuyển đổi năng lượng trong lịch sử đã cho thấy mối tương quan rõ ràng.
Không chỉ vậy, sự liên kết giữa các doanh nghiệp còn có tác động nhân quả tích cực đến TFP. Điều này có nghĩa là khi các công ty có thể chia sẻ nguồn lực và kiến thức, mối quan hệ hợp tác giữa họ sẽ dẫn đến tăng năng suất tổng thể.
Nếu TFP của một quốc gia có thể tiếp tục tăng, điều này có nghĩa là sản lượng của quốc gia đó có thể cải thiện mà không cần bổ sung thêm đầu vào.
Trong ứng dụng thực tế, phương pháp tính TFP tương đối phức tạp. Một công thức thường được sử dụng thuộc loại Cobb-Douglas có thể được sử dụng để biểu thị tổng sản lượng (Y) là hàm số của các yếu tố như năng suất các yếu tố tổng hợp (A), đầu vào vốn (K) và đầu vào lao động (L). Tuy nhiên, mô hình này cũng gây ra một số tranh cãi, đặc biệt là ở phương pháp tính toán và lựa chọn tham số.
Hơn nữa, với tư cách là phần dư, việc ước tính TFP cũng phụ thuộc vào độ chính xác của các thành phần khác. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, tính trung bình, TFP chiếm khoảng 60% mức tăng trưởng sản lượng trên mỗi lao động. Tuy nhiên, khi chất lượng lực lượng lao động được đánh giá lại, đóng góp của TFP có thể sẽ giảm đi tương đối.
Việc tính toán TFP đã gây ra nhiều tranh cãi, chủ yếu là do từ "tổng" hàm ý rằng tất cả các yếu tố đầu vào đều được đưa vào tính toán, nhưng trên thực tế, một số yếu tố đầu vào (chẳng hạn như năng lượng) thì không. Các nhà thống kê chính thức thường sử dụng "năng suất đa yếu tố" (MFP) thay vì TFP vì điều này tránh được sự hiểu lầm này.
Ngoài ra, quá trình tính toán TFP không bao gồm các chi phí bên ngoài liên quan đến tính bền vững của môi trường, điều này có thể dẫn đến hiểu biết chưa đầy đủ về tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, một số nhà kinh tế tin rằng các phương pháp và kết quả chỉ dựa vào TFP cần được giải thích một cách thận trọng và nên kết hợp với các phương pháp thay thế khác.
Với sự phát triển nhanh chóng của tiến bộ khoa học và công nghệ, việc phát triển kinh tế trong tương lai có thể ngày càng phụ thuộc vào cách sử dụng hiệu quả năng suất tổng hợp. Chúng ta không chỉ phải tập trung vào tăng trưởng các yếu tố sản xuất cốt lõi mà còn phải xây dựng các chính sách nhằm thúc đẩy sự kết hợp giữa khoa học công nghệ và giáo dục, từ đó nâng cao khả năng phục hồi kinh tế của toàn xã hội.
Bằng cách cải thiện TFP, chúng ta có cơ hội tạo ra giá trị kinh tế lớn hơn với hiệu quả sản xuất cao hơn. Tuy nhiên, việc phân bổ nguồn lực hiệu quả và xây dựng chính sách sẽ là những yếu tố then chốt giúp các quốc gia khác nhau duy trì khả năng cạnh tranh trong môi trường thị trường đang phát triển. Trong môi trường toàn cầu hóa ngày càng tăng và thay đổi công nghệ nhanh chóng, liệu chúng ta có thể nắm bắt được chìa khóa tăng trưởng và định hướng sự thịnh vượng kinh tế trong tương lai không?