Ruồi đen hay còn gọi là ruồi trâu hay ruồi gà tây là một loài côn trùng nhỏ sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới Bắc Mỹ. Theo thống kê, trên thế giới có hơn 2.200 loài ruồi đen được đặt tên chính thức nhưng 15 trong số đó đã tuyệt chủng. Những loài côn trùng này nổi tiếng với những vết cắn, đặc biệt là vào mùa hè, khiến chúng trở thành cơn ác mộng đối với nhiều người đam mê hoạt động ngoài trời. Bài viết này sẽ xem xét tác động sinh thái và sức khỏe cộng đồng của ruồi đen và các vấn đề khu vực của chúng ở Bắc Mỹ.
Những vết cắn của ruồi đen không chỉ gây khó chịu mà chúng còn có thể truyền một số bệnh nghiêm trọng, đặc biệt là ở các vùng nhiệt đới.
Hệ sinh thái ruồi đen phụ thuộc rất nhiều vào môi trường. Chúng thường đẻ trứng ở dòng nước chảy và bám vào đá để nở. Ấu trùng dùng những chiếc móc nhỏ để neo mình và dùng những chiếc quạt gấp quanh miệng để thu giữ những chất hữu cơ cực nhỏ trong nước. Ruồi đen cực kỳ nhạy cảm với môi trường vì ô nhiễm nước ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của chúng. Ngoài ra, ruồi đen trưởng thành thường có râu và chân ngắn hơn, có màu đen hoặc xám nên khó phát hiện khi di chuyển.
Sự sinh sản của ruồi đen bao gồm việc con cái trưởng thành đẻ trứng sau khi hút máu, trong khi ruồi đực ăn mật hoa. Theo nghiên cứu, các loài ruồi đen khác nhau thích các vật chủ khác nhau khi tìm kiếm thức ăn, điều này đôi khi có liên quan mật thiết đến tên gọi chung của chúng. Những loài côn trùng này chủ yếu hoạt động vào ban ngày và đặc biệt thích tụ tập khi tốc độ gió thấp, gây rắc rối cho con người.
Một số loài có thể di cư xa tới 40 dặm từ nơi sinh sản của chúng, khiến các nỗ lực kiểm soát trở nên đặc biệt khó khăn.
Ruồi đen không chỉ gây khó chịu khi hoạt động ngoài trời mà còn là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng. Một số loài ruồi đen là vật trung gian truyền ký sinh trùng có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng như mù sông. Căn bệnh này tương đối phổ biến ở các vùng Nam Mỹ, Châu Phi và Bán đảo Ả Rập, khiến người dân ở những nơi này có nguy cơ cao hơn về sức khỏe.
Tại các khu vực ẩm ướt ở Bắc Mỹ, như Canada, New England và Thượng bán đảo Michigan, số lượng ruồi đen tăng nhanh trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 7, trở thành mối phiền toái lớn đối với con người khi hoạt động ngoài trời hàng ngày. Trong thời gian này, nhiều cư dân gặp rắc rối với ruồi đen khi tham gia các hoạt động như làm vườn và cắm trại. Đặc biệt ở Canada, không thể bỏ qua tác động của ruồi đen đối với vật nuôi, thậm chí có khi gây sụt cân hoặc tử vong.
Tại Pennsylvania, chương trình kiểm soát ruồi đen lớn nhất được coi là biện pháp quan trọng nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân và thúc đẩy ngành du lịch.
Mặc dù trên thị trường có rất nhiều sản phẩm chống chích nhưng hiệu quả của những sản phẩm này thường còn hạn chế. Mặc quần áo nhẹ, dài tay, tránh khu vực có ruồi đen sinh sống và tránh ra ngoài vào giờ cao điểm đều là những biện pháp hữu hiệu để đối phó với vết đốt của ruồi đen. Ngoài ra, việc sử dụng lưới chắn cũng được ủng hộ rộng rãi, đặc biệt là vào những mùa ruồi đen hoạt động mạnh.
Khi khí hậu thay đổi và môi trường sống của ruồi đen mở rộng, ruồi đen sẽ đóng vai trò nổi bật hơn đối với hệ sinh thái Bắc Mỹ trong tương lai. Những sinh vật nhỏ bé này không chỉ gây khó chịu cho con người trong các hoạt động ngoài trời mùa hè mà còn nhắc nhở chúng ta: Chúng ta có thể làm gì để bảo vệ bản thân và thiên nhiên trong một hệ sinh thái đang thay đổi?