Trong nghiên cứu định tính và phân tích thống kê, chỉ số Kappa của Cohen là một chỉ số được sử dụng rộng rãi để đo lường độ tin cậy giữa những người đánh giá. Tiêu chuẩn này không chỉ tính đến tính nhất quán giữa những người đánh giá mà còn đặc biệt chú ý đến khả năng xảy ra các tình huống giao thức ngẫu nhiên. Khi diễn giải hệ số Kappa của Cohen, các nhà nghiên cứu cần hiểu sâu sắc về các nguyên lý toán học và ứng dụng thực tế đằng sau nó để đánh giá toàn diện hơn độ tin cậy và giá trị của kết quả nghiên cứu.
Hệ số Kappa của Cohen là tỷ lệ giữa tính nhất quán quan sát được và tính nhất quán ngẫu nhiên, có thể tránh hiệu quả những hạn chế của các chỉ số tính nhất quán đơn giản.
Nhìn lại lịch sử của nó, chỉ số giống Kappa sớm nhất có thể bắt nguồn từ năm 1892 và được Jacob Cohen chính thức giới thiệu trên tạp chí Đo lường giáo dục và tâm lý vào năm 1960. Theo định nghĩa cơ bản, hệ số Kappa được sử dụng để đánh giá mức độ đồng thuận giữa hai người đánh giá về N mục phân loại. Công thức này nhằm mục đích định lượng khoảng cách giữa sự đồng thuận quan sát được tương đối (p_o
) và khả năng đồng thuận ngẫu nhiên (p_e
).
Trong các ứng dụng thực tế, hệ số Kappa của Cohen được thể hiện trong công thức sau:
κ = (p_o - p_e) / (1 - p_e)
Khi người đánh giá hoàn toàn đồng ý, hệ số Kappa là 1; nếu người đánh giá đồng ý một cách ngẫu nhiên trong khoảng một nửa thời gian, hệ số Kappa gần bằng 0. Trong những trường hợp phức tạp, hệ số Kappa thậm chí có thể âm, cho thấy có sự bất đồng có hệ thống giữa những người đánh giá.
Trong một ví dụ đơn giản, giả sử có 50 người nộp đơn xin trợ cấp và hai người đánh giá mỗi đơn là "có" hoặc "không". Nếu một người đánh giá đưa ra đánh giá "đồng ý" về 20 đơn và một người đánh giá khác đưa ra đánh giá "đồng ý" về 15 đơn, thì mức độ đồng ý quan sát được giữa họ có thể được tính toán và sau đó tính toán thêm về mức độ đồng ý ngẫu nhiên.
"Trong một nghiên cứu, hệ số Kappa của Cohen đã tiết lộ những sai lệch tiềm ẩn trong quá trình đánh giá, giúp các nhà nghiên cứu cải thiện tính công bằng và tính nhất quán của các đánh giá."
Việc giải thích giá trị của hệ số Kappa thường đòi hỏi phải dựa vào một số thông số kỹ thuật về ranh giới. Theo tài liệu, giá trị của hệ số Kappa có thể được chia thành các loại khác nhau:
Khi thảo luận về hệ số Kappa, có một số yếu tố quan trọng cần xem xét, bao gồm sự thiên vị của người đánh giá, sự phân bổ của các danh mục và cấu trúc mạng của dữ liệu. Giá trị Kappa thường tăng khi số lượng danh mục tăng và việc giải thích giá trị Kappa cũng có thể bị ảnh hưởng khi người đánh giá có xếp hạng không đối xứng.
"Sự thưa thớt của dữ liệu và sự thiên vị của người đánh giá sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị và ý nghĩa của Kappa, vì vậy cần cân nhắc kỹ lưỡng khi thiết kế các công cụ đánh giá"
Trong bối cảnh phát triển của khoa học xã hội và khoa học dữ liệu, hệ số Kappa của Cohen vẫn là một công cụ phân tích quan trọng. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn và áp dụng phương pháp thống kê này, các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khác nhau phải cùng nhau làm việc để giải thích nhiều khả năng mà kết quả của nó mang lại. Khi nghiên cứu sâu hơn, liệu chúng ta có thể tận dụng đầy đủ hơn ý nghĩa thực sự đằng sau những con số này không?