Language
Country/Area
No result found
Tại sao bệnh nhân PTSD thường trở nên chai lì về mặt cảm xúc khi phải đối mặt với lo lắng và chấn thương?
Sau một trải nghiệm đau thương, nhiều người bị chai sạn cảm xúc, trạng thái giảm khả năng phản ứng về mặt cảm xúc. Trong trường hợp này, bệnh nhân thường thiếu biểu lộ cảm xúc khi đối mặt với những sự kiện đáng lẽ phải gợi lên những cảm xúc mạnh mẽ. Triệu chứng này không chỉ là mất phản ứng cảm xúc; nó có thể là đặc điểm chung ở những người mắc chứng PTSD (rối loạn căng thẳng sau chấn thương). Nhiều bệnh nhân thường cảm thấy tê liệt về mặt cảm xúc khi nhớ lại những trải nghiệm đau thương, đây có thể trở thành cơ chế phòng vệ tâm lý giúp họ kiểm soát sự lo lắng và sợ hãi.
Sự tê liệt cảm xúc thường được coi là phản ứng tự nhiên khi trải qua một loạt ký ức đau buồn, nhằm mục đích giảm bớt sự quá tải về mặt cảm xúc và nỗi đau mà nó mang lại.
Hiện tượng cảm xúc bị chai sạn là điều dễ hiểu vì trạng thái cảm xúc của bệnh nhân PTSD thường liên quan chặt chẽ đến trải nghiệm đau thương của họ. Khi phải đối mặt với sự lo lắng và sợ hãi liên tục, khả năng cảm nhận của họ có thể bị kìm hãm. Sự tê liệt về mặt cảm xúc không chỉ ảnh hưởng đến cảm xúc bên trong của một cá nhân mà còn làm giảm khả năng tương tác với người khác. Điều này có nghĩa là họ có thể không cảm thấy vui, buồn hoặc tức giận cùng một lúc, khiến cho việc tương tác xã hội trở nên khó khăn.
Sự suy yếu về mặt cảm xúc của PTSD chuyển phản ứng cảm xúc với chấn thương thành trạng thái thờ ơ về mặt cảm xúc, dẫn đến sự cô lập về mặt cảm xúc.
Thông qua nghiên cứu khoa học về não bộ, hiện tượng tê liệt cảm xúc ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi đối mặt với các kích thích cảm xúc, bệnh nhân PTSD biểu hiện hoạt động giảm đáng kể ở một số vùng não nhất định (như vỏ não trước trán và hệ thống limbic) so với những người khỏe mạnh. Những thay đổi này có thể có ý nghĩa sâu sắc đối với cách hiểu và điều chỉnh cảm xúc.
Ví dụ, các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi bệnh nhân PTSD xem những hình ảnh cảm xúc tiêu cực, các vùng não liên quan đến quá trình xử lý cảm xúc sẽ ít hoạt động hơn so với người bình thường. Điều này cho thấy rằng khi đối mặt với những ký ức đau thương, cơ chế cảm xúc của họ bị cản trở và họ không thể diễn giải chính xác các tín hiệu cảm xúc.
Nhiều nghiên cứu ủng hộ mối quan hệ giữa PTSD và sự chai sạn về mặt cảm xúc, cho rằng đây là phản ứng bảo vệ giúp cá nhân không phải tiếp tục chịu đựng nỗi đau về mặt cảm xúc.
Ảnh hưởng của sự chai sạn về mặt cảm xúc cũng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của một cá nhân. Nhiều người mắc PTSD cho biết khả năng thể hiện cảm xúc của họ bị hạn chế và mất hứng thú với các hoạt động mà họ từng yêu thích, dẫn đến giảm đáng kể niềm vui trong cuộc sống. Cảm giác mất kết nối giữa bản thân bên trong và thế giới bên ngoài khiến họ cảm thấy cô đơn hơn và gặp khó khăn khi tham gia vào các mối quan hệ giữa các cá nhân.
Sự tẻ nhạt về mặt cảm xúc không chỉ là sự thiếu hụt cảm xúc mà còn là một hình thức tự bảo vệ mình khỏi thế giới bên ngoài, ngăn không cho một người bị tác động về mặt cảm xúc thêm lần nữa.
Khi nghiên cứu về PTSD tiếp tục, hiểu biết lâm sàng về hiện tượng này cũng ngày càng phát triển. Ngày càng nhiều chuyên gia bắt đầu nhấn mạnh rằng sự chai sạn về mặt cảm xúc không chỉ là một khiếm khuyết của cá nhân mà là phản ứng phức tạp của hệ thống điều hòa cảm xúc. Điều này đã thúc đẩy các chuyên gia y tế xem xét cách giúp bệnh nhân xây dựng lại kết nối cảm xúc và cải thiện khả năng thể hiện cảm xúc trong kế hoạch điều trị.
Điều đáng chú ý là việc điều trị chứng tê liệt cảm xúc không hề dễ dàng và bệnh nhân thường cần được hỗ trợ nhiều mặt, bao gồm liệu pháp tâm lý và hỗ trợ xã hội. Họ cần tìm một môi trường an toàn để từ từ kết nối lại với bản thân và những cảm xúc xung quanh, đây có thể là một quá trình dài và khó khăn.
Cách đo mức độ chai sạn về mặt cảm xúc và phương pháp nào nên sử dụng trong điều trị để giúp bệnh nhân kết nối lại với thế giới nội tâm hiện là những vấn đề chưa được giải quyết trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phản ứng cảm xúc của bệnh nhân PTSD có thể được cải thiện dần dần thông qua thực hành chánh niệm, đào tạo kỹ năng thể hiện cảm xúc và cải thiện các kỹ năng xã hội. Những phương pháp này không chỉ cải thiện khả năng biểu lộ cảm xúc của bệnh nhân mà còn củng cố mối liên hệ của họ với người khác, cuối cùng đưa họ trở lại trạng thái cảm xúc lành mạnh hơn.
Tuy nhiên, việc xây dựng lại các kết nối cảm xúc chưa bao giờ là điều dễ dàng đối với những người mắc chứng PTSD và đòi hỏi nỗ lực và sự hỗ trợ liên tục. Cuối cùng, chúng ta không khỏi tự hỏi liệu việc kìm nén cảm xúc có thực sự là một cơ chế tự vệ hiệu quả hay là tiếng kêu thầm lặng về cảm xúc thực sự của bệnh nhân?
