Trong số bốn sách phúc âm Kitô giáo, Phúc âm Giăng nổi bật về phong cách và nội dung độc đáo. Nó không chỉ ghi lại cuộc đời và những lời dạy của Chúa Giêsu một cách chi tiết mà còn nhấn mạnh đến thần tính của Chúa Giêsu và ảnh hưởng của Ngài đối với các tín đồ. Trong văn bản cổ gần 2.000 năm tuổi này, John sử dụng thần học sâu sắc, tư duy triết học và những ẩn dụ phong phú để miêu tả Chúa Giêsu là đấng mặc khải thiêng liêng và là vị cứu tinh của nhân loại.
"Tôi rao giảng điều này để các bạn tin rằng Chúa Giê-xu là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời."
Phúc âm Giăng được viết vào khoảng năm 90 đến năm 110 sau Công nguyên và phản ánh một cộng đồng Cơ đốc giáo đang ở giữa sự thay đổi và xung đột. Cộng đồng này tin tưởng mạnh mẽ rằng Chúa Giêsu là sự mặc khải của Chúa Cha và khác biệt một cách có ý thức với truyền thống Do Thái. Việc John sử dụng biểu tượng và những lời dạy dài trong phúc âm của mình khiến Chúa Giêsu không chỉ là một người thầy mà còn là “Lời” của Thiên Chúa, Đấng đã tạo ra vũ trụ.
Ở đầu Phúc âm Giăng, Chúa Giê-su được mô tả là “Ngôi Lời”, một khái niệm mà trong triết học Hy Lạp có nghĩa là nguyên lý hợp lý của vũ trụ, gắn liền với sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời. Điều này làm cho chủ đề của Tin Mừng Gioan không chỉ giới hạn ở những lời nói và việc làm của Chúa Giêsu, mà còn bao hàm chủ nghĩa thần bí sâu sắc hơn. Chúa Giê-su bắt đầu nhiều bài giảng của ngài bằng câu “Ta là”, một câu nói ám chỉ đến thiên tính của Đức Giê-hô-va.
"Ta là bánh sự sống; Ta là ánh sáng thế gian."
Những lời này không chỉ nhấn mạnh đến thần tính của Ngài mà còn cho phép các tín đồ cảm nhận được mối quan hệ chặt chẽ của Ngài với họ. So với các sách Phúc âm khác, Phúc âm Giăng tập trung nhiều hơn vào mối liên hệ giữa trải nghiệm tâm linh cá nhân và Chúa Giê-su, điều này cho phép thần tính của Chúa Giê-su được thể hiện trong cuộc sống của các tín đồ.
Ý nghĩa biểu tượng của thập giá trong Tin Mừng Gioan rất đặc biệt, nó hướng tới vinh quang và danh dự của Chúa Giêsu chứ không phải là một hy lễ đơn thuần. Cái chết của Chúa Giêsu được hiểu là sự trở về với Chúa Cha, và địa vị thiêng liêng của Ngài được nhấn mạnh qua những lời của Ngài trong Bữa Tiệc Ly và sự tôn vinh thể xác của Ngài khi bị đóng đinh. Câu chuyện như vậy không chỉ khẳng định thiên tính của Ngài mà còn mang đến cho các tín đồ niềm hy vọng về sự sống lại và cuộc sống vĩnh cửu.
“Nếu tôi được nâng lên, tôi sẽ thu hút mười nghìn người đến với mình.”
Điểm này xuất hiện nhiều lần trong lời dạy của Chúa Giê-su, cho thấy sự đau khổ của ngài không phải là sự kết thúc mà là sự khởi đầu của một cuộc sống mới, tái khẳng định niềm tin cốt lõi của Cơ đốc giáo vào sự phục sinh.
Không thể bỏ qua bối cảnh xã hội trong đó Tin Mừng Gioan xuất hiện. Các học giả thường đồng ý rằng Phúc âm này được viết trong bối cảnh cộng đồng Cơ đốc giáo bị loại khỏi các hội đường. Trong cộng đồng này, niềm tin vào Chúa Giêsu và sự hỗ trợ lẫn nhau trở thành trọng tâm trong bản sắc của họ. Bối cảnh lịch sử này khiến John tập trung vào sự độc đáo và sự căng thẳng của ông với niềm tin truyền thống của người Do Thái khi mô tả về Chúa Giê-su.
"Anh ấy đến với chính mình, nhưng người dân của anh ấy không chấp nhận anh ấy."
Đoạn văn này không chỉ khắc họa Chúa Giêsu khi Ngài còn ở trần gian, mà còn phản ánh cuộc đấu tranh của những Cơ đốc nhân sau này trước những lời chỉ trích và chối bỏ. Việc hình thành Tin Mừng Gioan không chỉ là việc ghi lại các biến cố lịch sử mà còn là lời kêu gọi thực hành đức tin.
Qua Tin Mừng Thánh Gioan, Chúa Giêsu được trình bày một cách thiêng liêng và sâu sắc, không chỉ ảnh hưởng đến việc thực hành đức tin mà còn thách thức suy nghĩ của con người về ý nghĩa cuộc sống. Chúa Giêsu mà Gioan miêu tả là một Đấng Cứu Thế tiếp tục thu hút các tín hữu và truyền cảm hứng cho việc tìm kiếm tâm hồn sâu sắc. Chiều sâu và sự phức tạp của Tin Mừng này làm cho thiên tính của Chúa Giêsu không còn là một mô tả cố định mà là sự hiện diện sống động trong hành trình thiêng liêng của mọi tín hữu. Vậy, hình ảnh độc đáo và thiêng liêng của Chúa Giêsu có ý nghĩa gì đối với chúng ta trong thời hiện đại?