Adri Breed

Periphrastic progressive constructions in Dutch and Afrikaans: a contrastive analysis

Given the common ancestry of Dutch and Afrikaans, it is not surprising that they use similar periphrastic constructions to express progressive meaning: aan het (Dutch) and aan die/’t (Afrikaans) lit. ‘at the’; bezig met/(om) te (Dutch) lit. ‘busy with/to’ and besig om te lit. ‘busy to’ (Afrikaans); and so-called cardinal posture verb constructions (zitten/sit ‘sit’, staan ‘stand’, liggen/lê ‘lie’ and lopen/loop ‘walk’), CPV te (‘to’ Dutch) and CPV en (‘and’ Afrikaans). However, these cognate constructions have grammaticalized to different extents. To assess the exact nature of these differences, we analyzed the constructions with respect to overall frequency, collocational range, and transitivity (compatibility with transitive predicates and passivizability). We used two corpora that are equal in size (both about 57 million words) and contain roughly the same types of written text. It turns out that the use of periphrastic progressives is generally more widespread in Afrikaans than in Dutch. As far as grammaticalization is concerned, we found that the Afrikaans aan dieand CPV-constructions, as well as the Dutch bezigand CPV-constructions, are semantically restricted. In addition, only the Afrikaans besigand CPV en-constructions allow passivization, which is remarkable for such periphrastic expressions.*

Afrikaans as Standaard Gemiddelde Europees: Wanneer ‘n lid uit sy taalarea beweeg

Opsomming: ʼn Onlangse tendens in die studie van Standaard Gemiddeld Europees (Standard Avarage European), is die sogenaamde “ekstra-territoriale perspektief”. Hiermee word gepoog om te bepaal tot watter mate tale van die Sprachbund en nie-Europese tale vanweë taalkontak op mekaar begin afstem. Die huidige artikel val binne die kader van hierdie navorsingsfokus, deurdat dit ondersoek instel na die mate waarin ʼn Europese taal begin afwyk het van Standaard Gemiddeld Europees nadat dit geografies uit die taalarea verwyder is. Die fokus is op Nederlands – ʼn nukleuslid van die Sprachbund – en Afrikaans – die koloniale T2-taal. Die twee tale is vergelyk op basis van die twaalf van die mees kenmerke eienskappe van Standaard Gemiddeld Europees. Daar is gevind dat Afrikaans tien van die twaalf kenmerke met Nederlands deel, insluitend antikou-satiewe prominensie en die formele onderskeid tussen intensifiseerders en refleksiewe. Ten spyte van die verskil in die wyse waarop Afrikaans en Nederlands negatiewe voornaamwoorde of eksterne besitters gebruik, kan Afrikaans, vanweë die mate van ooreenstemming met SGE, steeds nog as ʼn kernlid van die taalarea gereken word. ʼn Moontlike rede vir die feit dat Afrikaans nog so baie van die taalarea se kenmerke het, kan waarskynlik toegeskryf word aan die variëteit wat die basis van die standaardtaal in die vroeë ontwikkelingsjare van Afrikaans gevorm het, te wete Oosgrensafrikaans.