Andrzej Gębura

Monitorowanie Węzłów Łożyskowych O Nadmiernych Luzach Podłużnych Metodami FAM-C I FDM-A

Monitorowanie Węzłów Łożyskowych O Nadmiernych Luzach Podłużnych Metodami FAM-C I FDM-A W artykule omówiono zagadnienia związane z obserwacją podpór łożyskowych silników turbinowych jednowałowych o zwiększonych luzach podłużnych. Opisano zagrożenia, parametry i objawy tego stanu oraz możliwości jego określenia przy pomocy metod FDM-A1 i FAM-C2. Przedstawiono hipotezy opracowane przez autorów, dotyczące kolejnych etapów zużywania się podpór łożyskowych lotniczego silnika turboodrzutowego prowadzące do powstawania nadmiernych luzów podłużnych. Rozważania teoretyczne uzupełniono uzyskanymi wynikami badań diagnostycznych oraz danymi weryfikacji mechanicznej silników z ich demontaży.

Zastosowania Metody FDM-A Do Oceny Poślizgu Łożysk Tocznych I Niewspółosiowości Podpór Łożyskowych

Zastosowania Metody FDM-A Do Oceny Poślizgu Łożysk Tocznych I Niewspółosiowości Podpór Łożyskowych Artykuł omawia wybrane problemy ciągłości ruchu elementów łożysk tocznych obserwowanych przy pomocy metody diagnostycznej FDM-A1 [1]. Został wyprowadzony wzór na stosunek prędkości kątowej koszyka do prędkości kątowej czopa przy idealnym procesie toczenia (bez poślizgów elementów tocznych po bieżni) - nazwany przez autorów współczynnikiem toczenia. W artykule zawarto wyniki symulacji komputerowych dotyczących wpływu zmian geometrii niektórych elementów łożyska tocznego na jego właściwości dynamiczne. Wspomniano także o stosowanej przez autorów prostej metodzie wstępnego sprawdzania poprawności obtaczania się elementów tocznych łożysk tocznych. Opisano typy charakterystyk toczenia łożysk tocznych otrzymywanych z badań przy pomocy metody FDM-A i powiązano je z poszczególnymi typami wad mechanicznych łożysk tocznych oraz zespołu wirnikowego silnika turbinowego.

The FDM-A Method as Applied to Evaluate the Rolling-Element Spin and Misalignment of Bearing Support Elements

The FDM-A Method as Applied to Evaluate the Rolling-Element Spin and Misalignment of Bearing Support Elements Some selected issues on the continuity of motion of rolling elements observed with the FDM-A1 diagnostic method [1] have been given consideration. A formula for the ratio of angular velocities of the cage and the bearing journal during the process of perfect rolling (i.e. with no spins of rolling elements against the bearing race) has been proposed. The ratio has been labelled by the Authors as a ‘coefficient of the rolling’. Included are results of the computer-aided simulation of how changes in the geometry of some components of a rolling bearing affect dynamic properties thereof. A simple method to conduct preliminary checks of the correctness of the rolling motion of rollers of a rolling-element bearing has also been mentioned. This method has been successfully used by the Authors. Types of the rolling characteristics resulting from the tests with the FDM-A method have been described and correlated with particular types of mechanical failures to the rolling-element bearings and the compressor-turbine sub-system of a turbine engine.

Monitorowanie Rezystancji Kadłuba Wojskowego Statku Powietrznego

Streszczenie W artykule opisano pomiary rezystancji kadłuba statku powietrznego, prowadzone w celu poszukiwania skorodowanych miejsc w strukturze połączeń mechanicznych kadłuba. Przedstawiono rozważania dotyczące błędów pomiarowych pojedynczych połączeń par elementów mechanicznych płatowca oraz całej struktury takich połączeń rzeczywistego statku powietrznego. Zaproponowano metodę superpozycji do lokalizowania par połączeń mechanicznych o zwiększonej rezystancji elektrycznej. Jednocześnie w celu prognozowania czasu eksploatacji wybranych (najbardziej zagrożonych) par połączeń mechanicznych kadłuba zaproponowano przeprowadzenie (w warunkach laboratoryjnych) procesu przyśpieszonego starzenia i przeliczenie wyników metodą Arrheniusa na czas rzeczywisty.

Możliwości synchronizacji torów pomiarowych dwóch różnych prądnic przetworników

Abstract W artykule omówiono zagadnienia związane z możliwościami zastosowania dwóch różnych rodzajów prądnic jednocześnie: prądnicy trójfazowej prądu przemiennego i prądnicy komutatorowej prądu stałego. Co więcej, prądnice te współdziałałyby synchronicznie ze sobą zarówno na etapie próbkowania elektromaszynowego, jak i na etapie próbkowania elektronicznego. Umożliwiłoby to strukturalną poprawę czułości i rozdzielczości. Jednocześnie otworzyłoby to nowe możliwości obserwacji nowych rodzajów zjawisk mechanicznych (nieśledzonych dotychczas metodami FAM-C i FDM-A), m.in. skręceń wałów transmisji.

The Idea to Synchronize Measuring Paths for Two Different Current Generators Operated as Position-Voltage Converters

Abstract The study deals with the issue how to apply two different types of current generators at the same time, namely a three-phase AC generator and a DC generator of commutator type. What is more interesting, the two generators would be able to collaborate both during the phase of electromechanical sampling and the phase of electronic sampling. It will enable structural improvement of sensitivity and resolution parameters and shall open new opportunities to investigate new types if mechanical phenomena (that have not been already tracked by means of the FAM-C and FDM-A methods), such as torsion of torque transmission shafts.

MONITORING THE RESISTANCE OF THE MILITARY AIRCRAFT’S FUSELAGE

Abstract The article includes the description of the measurements of the military aircraft’s fuselage resistance, conducted for the purpose of identifying corroded spots in the fuselage’s mechanical connections’ structure. Considerations regarding the errors in measuring the single connections of the airframe’s mechanical element pairs and the entire structure of such connections in an actual aircraft are also presented. The paper includes the proposal of the superposition method for locating the mechanical connection pairs with improved electrical resistance. Simultaneously, for the purpose of forecasting the time of exploitation of the selected (most endangered) fuselage mechanical connections pairs, the article proposes conducting (in laboratory conditions) of the accelerated ageing process and converting the results to real-time using the Arrhenius method.

Selected Problems Of Transmission Wear Of The Mi-24 Helicopter

Abstract The hypothesis of mutual, destructive impact of the worn upper bearing of the WR-24 transmission on the Mi-24 helicopters gearbox was stated. The Mi-24 is the only helicopter operated in Poland, in which the gearbox is mounted outside the main transmission – in the centre of the transmission shaft, between the main gearbox and the tail rotor. Damage to the gears in the gearbox of power generators is equivalent to termination of the tail rotors drive. Such a termination immediately causes rotation of the body in the direction opposite to the direction of rotation of the main rotor. It is associated with the loss of lift and steering. It may lead to a disaster. Such an incident occurred in January 2011 in Afghanistan – both authors participated in its investigation. The authors, taking into account very good, almost legendary combat properties of the Mi-24, and their research of the specifics of wear and tear of the transmission elements, they think that, first, funds for development and implementation of the drive unit monitoring system should be made available specially for this helicopter. For this purpose, the authors propose to use the FAM-C method. It is characterised with significant ergonomics. Thank to this, multiple kinematic pairs can be observed simultaneously, and, therefore, the relationships between them as well.

Selected Problems In Controlling On-Board Direct And Alternating Current Systems

Abstract The article addresses in a complex way the problem of cooperation between the on-board electric power sources of an aircraft with its on-board electric network. The authors paid special attention to conditions related to correct switching of the on-board electric power sources. Structural protection of the electric power sources against harmful impact of loads, and of the loads against incorrectly operating sources, as well as certain methods to counteract such phenomena, are discussed. Exploring these relations will enable the user to undertake actions which can reduce the failure rate of the on-board electrical power network, and ensure power supply to the electrical loads under all flight conditions. Their correct operation determines correct operation of the on-board electrical power network. The authors tried to discuss all the problems in the most universal way possible, so the deliberations presented here could be helpful in analyzing defects in various aircrafts.

WYBRANE PROBLEMY STEROWANIA POKŁADOWYMI SYSTEMAMI PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO

Abstract Artykuł ujmuje kompleksowo problem współpracy pokładowych źródeł energii elektrycznej statku powietrznego z elektryczną siecią pokładową. Szczególną uwagę autorzy przywiązali do uwarunkowań związanych z poprawnym załączaniem pokładowych źródeł energii elektrycznej. Omówiono strukturalne zabezpieczenia źródeł energii elektrycznej przed szkodliwym oddziaływaniem odbiorników, jak i niepoprawnie działających źródeł na odbiorniki oraz niektóre sposoby przeciwdziałania tym zjawiskom. Poznanie tych relacji umożliwi podjęcie przez użytkownika działań, które mogą wpłynąć na zmniejszanie awaryjności pokładowej sieci elektroenergetycznej i zapewnienie zasilania odbiorników energii elektrycznej we wszystkich warunkach lotu. Od poprawności ich działania zależy poprawność funkcjonowania pokładowej sieci elektroenergetycznej. Autorzy starali się ujmować wszystkie problemy w sposób możliwie uniwersalny, aby rozważania tu zawarte mogły służyć pomocą podczas analizy defektów na różnych statkach powietrznych.