D.J. Witter

4 Behandeling met een partiële gebitsprothese 1. Regelgeving, zorg- en behandelplan

● Een uitgebreide behandeling, zoals de behandeling met een partiele gebitsprothese, vereist een gestructureerde aanpak. Regels voor de communicatie tussen zorgverlener en patient in Nederland kunnen worden afgeleid uit de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst en de ‘Gedragsregels voor tandartsen’ van de Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde. Volgens in deze bronnen genoemde regels mag een zorgverlener alleen (be)handelen met toestemming van de patient en heeft hij een dossierplicht. Toestemming vereist informatie over en uitleg van de behandelmogelijkheden, de risico’s en de kosten. In verband met de dossierplicht zijn voor uitgebreide interventies een zorg- en behandelplan vereist. Een vaste indeling en volgorde van de inhoud van een zorg- en behandelplan verkleinen de kans dat essentiele zaken over het hoofd worden gezien.

7 Conventionele verankering van frameprothesen

● Aan de verankering van een frameprothese worden mechanische en biologische eisen gesteld. Daarnaast speelt een frameprothese een rol in een occlusale interface via de verankering en de prothese-elementen. Bij de mechanische aspecten zijn alle starre delen van een frameprothese van belang. Het zijn echter voornamelijk de minor connectors en stugge delen van de ankers die door frictie met de approximale geleidingsvlakken van de pijlerelementen voor stabiliteit en retentie zorgen en niet zozeer de retentiearmen, die na verloop van tijd vaak minder effectief worden doordat ze gaan afstaan. Wat de biologische aspecten betreft treden comfort en mogelijkheid tot reinigen op de voorgrond. Beide worden bewerkstelligd door reductie van het aantal onderdelen dat de marginale gingiva kruist, zoals minor connectors en inframeetlijnankers (Roach-ankers). In de occlusale interface is het van belang dat er geen interferenties in occlusie en in de articulatietrajecten worden geintroduceerd door de verankering of de prothese-elementen.

[Loading and strength of single- and multi-unit fixed dental prostheses 2. Strength]

The ultimate strength of a dental prosthesis is defined as the strongest loading force applied to the prosthesis until afracture failure occurs. Important key terms are strength, hardness, toughness and fatigue. Relatively prevalent complications of single- and multi-unit fixed dental prostheses are porcelain and ceramic fractures. Afactor which also plays a role is the functional loading force from the entire orofacial system. With respect to the strength of multi-unit fixed dental prostheses, the length of the arch span between the abutment teeth, the pontic with the connectors and the possible cantilevers are the critical components. Components of the configuration ofabutment teeth of single- and multi-unit fixed dental prostheses which are relevant for its strength are the convergence angle and the design of(the area above) the (cervical) outline. Finally, the thickness of the porcelain or the ceramic (veneers) ofmetal-ceramic and all-ceramic single- and multi-unit fixed dental prostheses is of importance.

[Loading and strength of single- and multi-unit fixed dental prostheses. 1. Retention and resistance].

The degree to which single- and multi-unit fixed dental prostheses are able to withstand loading forces is dependent, among other things, on the quality of their retention and resistance. The quality of the retention and resistance of the configuration of an abutment tooth prepared for a metal and metal-ceramic single-unit fixed dental prosthesis is determined by the configurations convergence angle, the height, the volume, the interocclusal space, the cervical outline design, the additional preparations, the quality of the (build-up) restoration, and the surface roughness. A silicate ceramic single-unit fixed dental prosthesis is attached through adhesion using a composite cement, but the retention and resistance of an oxide ceramic single-unit fixed dental prosthesis is dependent on the abutment tooth configuration. Most types of multi-unit fixed dental prosthesis have the following additional retention and resistance determining factors: the position in the occlusal system, the number of abutment teeth and their mutual configurations, and the length of (cantilever) pontics. A resin-bonded fixed partial dentures retention and resistance are determined by its bonding as well as its enamel surface coverage and its resistance preparations.

[Aftercare for durability and profitability of single-unit and multi-unit fixed dental prostheses]

An important aim ofa treatment with single-unit and multi-unit fixed dental prostheses is a durable and profitable treatment outcome. That requires aftercare, too. First, the frequency of routine oral examinations should be assessed, using an individual risk profile. The objectives of the routine oral examinations are the prevention and, when necessary, the treatment of pathological conditions and complications. With regard to prevention, attention should be paid to information and instruction, oral biofilm and calculus, non-functional activities, hard tooth tissues, periodontal and peri-implant tissues, and saliva. Subsequently, it can be determined whether the intended durability and profitability have been achieved or can still be achieved, whether or not through indicated adjustments. Special attention should be paid to endodontically treated teeth. Restorative, repair or replacement treatments may be indicated in case ofcomplications, such as loose single- or multi-unitfixed dental prosthesis, fracture of a fixed dental prosthesis unit, lost tooth pulp vitality, tooth root fracture, and implant or implant abutment problems.

17 Klinische procedures bij de vervaardiging van een frameprothese

● Op basis van de informatie die is verkregen door het surveyen van een studiemodel en de naar aanleiding daarvan op het studiemodel aangebrachte preparaties voor de geplande frameprothese, worden de preparaties in de desbetreffende gebitselementen uitgevoerd.

12 Verlenging van (extreem) verkorte tandbogen met vaste of uitneembare prothetische constructies

● Of een verkorte tandboog moet worden verlengd, hangt af van de mate van verkorting. Er worden vier categorieen onderscheiden: 1) enigszins verkorte tandbogen 2) middelmatig verkorte tandbogen; 3) extreem verkorte tandbogen; en 4) asymmetrische extreem verkorte tandbogen. Een beslissing tot verlenging van een verkorte tandboog wordt genomen op basis van de gebitsfuncties en de impact daarvan op de aan mondgezondheid gerelateerde levenskwaliteit. Voor enigszins verkorte tandbogen zijn er geen redenen en voor middelmatig verkorte tandbogen zijn er alleen in uitzonderlijke gevallen, vooral esthetische, redenen voor verlengen. Voor (asymmetrische) extreem verkorte tandbogen zijn er wel redenen voor verlenging. Deze hoeft niet noodzakelijkerwijs langer te zijn dan tot en met de premolaren. Met deze behandelstrategie wordt gevolg gegeven aan de trend vaste prothetische constructies toe te passen in plaats van uitneembare.

5 Behandeling met een partiële gebitsprothese 2. Oorzaken en gevolgen van een gereduceerd occlusiesysteem

● Het occlusiesysteem is onderdeel van het orofaciale systeem en bestaat uit de processus alveolaris maxillae en mandibulae en de al dan niet occluderende gebitselementen of prothese-elementen. De meest voorkomende oorzaken van het verlies van gebitselementen zijn ontoereikende mondverzorging en onvoldoende professionele mondzorg. Een gereduceerd occlusiesysteem kan worden geclassificeerd in termen van diastemen in het front en aantallen functionele paren gebitselementen in de zijdelingse delen, met als toevoeging een onderbroken dan wel een verkorte tandboog. Kenmerken van een gezond functioneel occlusiesysteem zijn afwezigheid van pathologie en aanwezigheid van toereikende functies zonder ongemakken. Gevolgen van reductie van een occlusiesysteem kunnen zijn: overbelasting, migraties van gebitselementen, mandibulaire instabiliteit en gestoorde esthetiek en kauwfunctie. Morfologische en functionele veranderingen kunnen als adaptatie aan gewijzigde situaties worden beschouwd of als pathologisch. De grens tussen adaptatie en pathologie is niet scherp te trekken. Als prothetische vervanging noodzakelijk is, dan is de trend om uitneembare constructies te vermijden.

Designing metal frame removable partial dentures

● Een partiele kunststof plaatprothese onderscheidt zich van de andere typen partiele gebitsprothesen door de volledig uit kunststof bestaande prothesebasis die in principe uitsluitend steunt op de edentate delen van de processus alveolaris en in de bovenkaak eveneens op het palatum. Ten opzichte van de andere typen partiele gebitsprothesen heeft een partiele kunststof plaatprothese drie voordelige aspecten: het economische aspect, de esthetische kwaliteit en de eenvoud van uitbreiding en aanpassing. Nadelen zijn een vergroot risico op het ontstaan van caries, gingivitis, parodontitis en prothesestomatitis, op reductie van kaakbot, op migratie van gebitselementen, op stimulering van de kokhalsreflex en op beschadigingen van het basismateriaal. De huidige indicaties hebben een tijdelijk of palliatief karakter of zijn uit nood geboren. Bijzondere varianten zijn de lepelprothese, de partiele plaatprothese met gebogen draadankers of knopankers en de partiele plaatprothese voorzien van versteviging, de flexibele partiele plaatprothese en de partiele plaatprothese die uit twee delen bestaat.

8 Het ontwerpen van conventionele frameprothesen

● De verantwoordelijkheid voor het ontwerp van een frameprothese en het treffen van voorbereidingen daarvoor ligt primair bij de mondzorgverlener. Uitgangspunten voor het ontwerp zijn dat de frameprothese de natuurlijke mondreiniging en de mondverzorging zo weinig mogelijk belemmert en een stabiele positie en optimale retentie biedt. Het ontwerpen van frameprothesen geschiedt in een aantal fasen waarvan de volgorde niet strikt chronologisch, maar soms circulair verloopt als moet worden teruggegaan naar een voorgaande fase. Deze fasen zijn: bestuderen van studiemodellen, beoordelen van (diagnostische) proefopstellingen, selecteren van pijlerelementen, surveyen, bepalen van een major connector, bepalen van typen minor connectors en ankers, bepalen van prothese-elementen, modificeren van theoretisch ideaal naar praktisch optimaal ontwerp en prepareren van de pijlerelementen op het studiemodel. De preparaties in het werkmodel geven samen met de omschrijving van het ontwerp de tandtechnicus de benodigde informatie voor de vervaardiging van de frameprothese.