Gülen Özyazici

Asit Topraklarda Alınabilir Demir, Bakır, Çinko ve Mangan Durumunun Belirlenmesinde Kullanılacak En Uygun Kimyasal Ekstraksiyon Yöntemin Seçimi

Topraklarda besin elementlerinin yarayisli miktarlarinin belirlenmesinde kullanilan kimyasal yontemlerin basarisi toprak ozelliklerindeki degisimlere iliskili oldugundan her bir besin elementi icin cok sayida metot gelistirilmistir. Bu arastirma, asit topraklarin alinabilir Fe, Cu, Zn ve Mn miktarlarinin belirlenmesinde kullanilabilecek en uygun kimyasal ekstraksiyon yontem ve/veya yontemlerini secmek amaciyla yurutulmustur. Arastirmada, toprak ve bitki ornekleri, uretim potansiyeli de dikkate alinarak belirlenen toplam 220 adet cay bahcesinden ikinci surgun doneminde alinmistir. Alinan toprak ve bitki orneklerinden Fe icin 197, Cu icin 207, Zn icin 214 ve Mn icin 196 ornek degerlendirmeye alinmistir. Arastirma topraklarinin alinabilir Fe, Cu, Zn ve Mn miktarlari 14 degisik kimyasal ekstraksiyon yontemiyle belirlenmis ve sonuclar 2 biyolojik yontemle karsilastirilarak en uygun yontemler secilmistir. Kimyasal yontemlerin biyolojik yontemlerle olan dogrusal karelasyonlari asit topraklarda mikroelementlerin yarayisliliginin belirlenmesinde kullanilabilecek en uygun ekstraksiyon yontemlerinin Fe icin “0.05 N HCl + 0.025 N H 2 SO 4 ”, Cu ve Zn icin “0.005 M DTPA + 0.01 M CaCl 2 + 0.1 M TEA (pH=7.3)” ve Mn icin ise “0.01 M CaCl 2 ” oldugunu gostermistir. Herhangi bir yontem calisilan tum elementler icin yuksek performans gostermedigi belirlenmistir, ancak, genelde en iyi performansi gosteren “0.005 M DTPA + 0.01 M CaCl 2 + 0.1 M TEA (pH=7.3)” yonteminin kullanilmasi asiri isyuku ve maliyetten kacinmak icin onerilebilir.

ÇARŞAMBA ve BAFRA OVALARINDA SERALARDA YETİŞTİRİLEN HIYAR BİTKİSİNİN DEMİR, BAKIR, ÇİNKO ve MANGAN BESLENME DURUMUNUN BELİRLENMESİ

Bu calisma, Carsamba ve Bafra Ovalari seralarinda yetistirilen hiyar bitkisinin beslenme durumunu incelemek ve beslenme sorunlarini belirlemek amaciyla yapilmistir. Bu amacla, Carsamba ve Bafra Ovalarinda hiyar yetistirilen 30 seradan yaprak ornekleri ile 0-20 ve 20-40 cm derinlikten toprak ornekleri alinmistir. Toprak orneklerinde bunye, pH, kirec, toplam tuz, organik madde, yarayisli fosfor (P2O5), yarayisli potasyum (K2O), DTPA+TEA ile ekstrakte edilen Fe, Cu, Zn ve Mn; yaprak orneklerinde ise toplam Fe, Cu, Zn ve Mn analizleri yapilmistir. Yaprak ve toprak orneklerine ait analiz sonuclari, sinir degerleri ile karsilastirilarak, incelenen seralardaki hiyar bitkilerinin beslenme durumlari ve beslenme sorunlari saptanmaya calisilmistir. Elde edilen bulgulara gore, arastirma yoresi sera topraklari hafif alkali ve notr reaksiyonlu olup, tuzsuz, hafif ve orta tuzludur. Topraklarin buyuk cogunlugu yeterli derecede ve yuksek kireclidir. Topraklar genelde az humuslu, killi-tin ve killi bunyeye sahiptir. Topraklarin buyuk cogunlugu yarayisli fosfor ve potasyum bakimindan zengin, DTPA+TEA ile ekstrakte edilen bitkiye yarayisli Fe, Cu, Zn ve Mn kapsamlari iyi ve yeterli duzeydedir. Hiyar bitkilerinin yaprak orneklerinde toplam Fe icerigi yeterli duzeyde olup, toplam Cu, Zn ve Mn icerikleri bakimindan ise yeterli ve fazla duzeyler saptanmistir.