Sako Visser

Sessie 7: Blootstellen en nalaten

In sessie 7 en 8 wordt gefocust op het doorbreken van de vermijding en het opgeven van het zoeken naar geruststelling. In deze sessie worden de stappen in de hierarchie afgesproken, met als doel dat de patient dagelijks actief oefent. Verder gaat de patient door met het invullen van de dagboekformulieren over situaties die zich de afgelopen periode hebben voorgedaan. De patient kan ook de ontmoedigende gedachten rond de opdrachten noteren en uitdagen. Indien mogelijk wordt er ook een gedragsexperiment aan gekoppeld.

Sessie 8: Blootstellen en nalaten 2

In sessie 7 en 8 wordt gefocust op het doorbreken van de vermijding en het opgeven van het zoeken naar geruststelling. In deze sessie worden de stappen in de hierarchie afgesproken, met als doel dat de patient dagelijks actief oefent. Verder gaat de patient door met het invullen van de dagboekformulieren over situaties die zich de afgelopen periode hebben voorgedaan.

Sessie 6: Stoppen met vermijding en controles

In sessie 6 worden voor de items uit de hierarchie concrete exposure- of responspreventieopdrachten geformuleerd. Deze worden als huiswerk meegegeven. De successen worden op een bijbehorend formulier genoteerd. Verder moet de patient doorgaan met het invullen van de dagboekformulieren voor situaties die zich de afgelopen periode hebben voorgedaan. Indien mogelijk wordt er ook een gedragsexperiment aan gekoppeld.

Sessie 5: Experimenten en een hiërarchie

In sessie 5 staat het gedrag van de patient centraal. Aan de dagboekformulieren worden nu gedragsexperimenten gekoppeld. Het doel van de gedragsexperimenten is toetsing van de cognities in de realiteit. Verder wordt er een hierarchie opgesteld van het vermijdingsgedrag van de patient. Het huiswerk bestaat uit het uitvoeren van het in de sessie opgestelde gedragsexperiment. De patient moet doorgaan met de dagboekformulieren invullen en deze uitbreiden met gedragsexperimenten. En wanneer het experiment voldoende duidelijk is, dit ook uitvoeren. Ook moet de patient het hierarchieformulier verder invullen en uitbreiden.

Sessie 4: Relativeren en uitdagen

In sessie 4 wordt de volgende stap in de cognitieve herstructurering gezet. Naast de niet-helpende gedachten leert de patient zijn eigen redeneer- of denkfouten herkennen en zijn niet-helpende gedachten uit te dagen. Als huiswerk vult de patient dagelijks het hele dagboekformulier in en probeert de niet-helpende of catastrofale gedachten uit te dagen.

Sessie 3: Start cognitieve therapie

In sessie 3 wordt het cognitieve model besproken en worden de belangrijkste catastrofale, defaitistische en niet-helpende cognities van de patient geidentificeerd. Als huiswerk leest de patient de schriftelijke rationale en de uitleg over de dagboekformulieren door. De patient noteert eventuele vragen of onduidelijkheden. Voor de volgende sessie vult de patient dagelijks de eerste vakken van een dagboekformulier in.

Sessie 11: Zorgen voor jezelf

In sessie 11 wordt benadrukt wat de patient goed doet in het opkomen voor zichzelf, teneinde hem te versterken in het idee dat hij dingen kan doen om beter met zijn klachten om te gaan. Ook bedenkt de patient een volgende oefening op het gebied van ‘coping’, bijvoorbeeld op het gebied van hulp vragen, grenzen stellen of duidelijk communiceren over de klachten en beperkingen. Verder wordt er een start gemaakt met de evaluatie waarin de patient de leerpunten uit de therapie opsomt. Het huiswerk bestaat uit het doorgaan met het oefenen van nieuwe vaardigheden in het omgaan met de klachten en stresssituaties. Daarnaast schrijft de patient een evaluatie in de vorm van een brief aan zichzelf.

Sessie 9: Vaardigheden in het omgaan met klachten

In sessie 10 leert de patient zijn vaardigheden te vergroten. Niet alleen om met zijn klachten om te gaan, maar ook op andere levensgebieden. Er wordt geoefend en de patient leert dat hij zelf invloed heeft op de last die hij van zijn klachten ervaart. Ook wordt geoefend met vaardigheden bij andere stressfactoren in zijn leven. De patient leert zo dat hij zelf de kwaliteit van zijn leven kan vergroten. Als huiswerk oefent de patient met nieuwe vaardigheden in het omgaan met de klachten en andere stressfactoren. De patient noteert de successen.

Sessie 1: Breng de klachten in kaart

In sessie 1 wordt een klachtenanamnese afgenomen volgens het gevolgenmodel. Verder worden de mogelijke vaardigheidstekorten bij de patient in kaart gebracht. Als huiswerk vult de patient het gevolgenschema in: voor het casusvoorbeeld en voor zijn eigen situatie.

Sessie 2: Wat gaan we behandelen?

In het vorige hoofdstuk zagen we dat de last die iemand heeft van lichamelijke klachten veel verdergaat dan alleen de lichamelijke klachten. Dat zal u niet verbazen, u hebt dat waarschijnlijk aan den lijve ondervonden. De gevolgen van lichamelijke klachten spreiden zich als een olievlek uit en door het ene probleem ontstaat het volgende. In deze sessie gaat u met uw therapeut een schema maken. In dat schema gaan we kijken welke dingen het gevolg zijn van de klachten en hoe ze mogelijkerwijs de klachten beinvloeden. Dat schema ziet er niet bij iedereen hetzelfde uit. Dit is een algemeen schema, en we lopen het schema door naar aanleiding van het verhaal van Klaas Datema.