Tomasz Rachwał

Przedmiot podstawy przedsiębiorczości - założenia realizacji a przygotowanie nauczycieli

The implementation of an education about an entrepreneurship to Polish educational system was based on some fundamental assumptions, but only few of them were recognized in the legal acts and partly realized. More of them have a form of postulate and were not implemented; although many experts pointed at their significance. After discourse with practitioners from schools, i.e. methodologists and teachers, most of unrealized assumptions have to be considered as fundamental and essential to proper progress of the education about the entrepreneur- ship. In the first part of the article the most important conditions of effective education about the entrepreneurship - both realized and waiting for implementation - were presented. Great emphasis were putted on controversial problem of including this subject in Matura exam. The functioning of the new subject is a opportunity to reflect on its implementation to the educational system, and on a competency of teachers. Therefore in the second part of the paper, the study of results of the survey conducted among entrepreneurship teachers was presented. Survey aimed at: - identify the level of essential and didactical competences among the entrepreneurship teachers. - identify teacher’s opinion on the forms of education - identify teacher’s opinion on the introducing the basis of entrepreneurship to secondary schools. The results confirm the need of debate about the efficiency of the implementation the assumptions about the introducing the basis of entrepreneurship to schools. Research should be conducted on the model profile of the entrepreneurship teacher. Also new forms of education and self-education for the teachers are needed to meet requirements for modern school - for example e-learning.

Badanie intencji przedsiębiorczych młodego pokolenia: wyniki ankietyzacji wśród studentów kierunków nieekonomicznych

Entrepreneurship is considered one of the main factors improving competitiveness of firms and socio-economic development of spatial systems. From that point of view it is important to develop the entrepreneurial attitudes of young people within the education process as well as various forms of lifelong learning outside the classroom and to identify their level of entrepreneurial intentions related to the plans of setting up and running their own businesses. The purpose of this article is to determine the influence of some factors on entrepreneurial intentions of young people based on the results of surveys among students of non-economic fields of studies, using the theory of planned behaviour (TPB). The analysis of results allows for verification of the hypotheses, and to confirm, inter alia , some regularities, that the higher the positive individual attitude towards private entrepreneurship and entrepreneurs, as well as the higher the entrepreneurial self-efficacy, the higher entrepreneurial intentions of surveyed students. Similarly, this increase is affected by the experience of family entrepreneurship. In conclusions the limitations of reasoning based on empirical research and the possibility of extending the research of new topics are mentioned.

Projekt „Common Goals – Common Ways” jako przykład aktywizacji grupy Romów zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym

W związku z coraz slabszym zainteresowaniem instytucji edukacyjnych tak potrzebnym wspolcześnie ksztalceniem zawodowym oraz nawiązywaniem i utrzymywaniem przez szkoly zawodowe kontaktu z podmiotami rynku pracy, jak rowniez potrzebą świadomego planowania kariery zawodowej uczniow, podjeto badania dotyczące aktywizacji grup najbardziej zagrozonych wykluczeniem spolecznym i ekonomicznym – Romow. Badania realizowano w latach 2012–2014 w trzech krajach: w Niemczech (glownie przyklady z Bawarii), w Szkocji oraz w Polsce. Dotyczyly one szkolnictwa zawodowego oraz mozliwości transferu innowacji w kontekście docelowej aktywizacji mniejszości romskiej na Wegrzech. W tym celu wykorzystano prace badawcze prowadzone w ramach miedzynarodowego projektu „Common Goals – Common Ways”, pokazując role i zadania poszczegolnych partnerow zagranicznych w przygotowaniu, testowaniu oraz wdrazaniu programu ksztalcenia Romow w kontekście ich przyszlej aktywizacji zawodowej. Pomimo roznych uwarunkowan kulturowych, spolecznych, ekonomicznych oraz integracyjnych edukacja mlodych Romow, a zwlaszcza usuwanie wszelkich barier edukacyjnych, stanowi najwazniejszy aspekt przyszlej aktywizacji zawodowej, rozwoju motywacji i ksztaltowania postaw przedsiebiorczych mniejszości romskiej w wielu krajach Unii Europejskiej, w tym na Wegrzech i w Polsce.

Kształtowanie kompetencji biznesowych uczniów gimnazjum w świetle opinii nauczycieli na podstawie wyników badań prowadzonych w ramach europejskiego projektu FIFOBI

W opinii pracodawcow oraz specjalistow od europejskiego rynku pracy, absolwenci szkol nie są dostatecznie wyposazeni w wiedze i umiejetności związane z funkcjonowaniem w świecie biznesu, czyli w tzw. kompetencje biznesowe. W szerokim ujeciu na kompetencje te skladają sie kompetencje w zakresie wyposazenia w wiedze ekonomiczną, kompetencje spoleczne oraz kompetencje osobiste nawiązujące do postawy przedsiebiorczości. W ujeciu zawezonym są to kompetencje bezpośrednio związane z przygotowaniem do prowadzenia dzialalności gospodarczej (Kurek, Rachwal 2010a). Na duzą role kompetencji biznesowych, zarowno w rozwoju spoleczno-gospodarczym ukladow przestrzennym roznej skali, jak i rozwoju sektora malych i średnich przedsiebiorstw, w tym firm rodzinnych oraz zyciu zawodowym kazdego czlowieka, zwraca uwage wielu autorow (m.in. Kurek, Rachwal 2010, 2011; Naude 2008; Osuch 2011; Rachwal 2010; Wach 2007; Ziolo 2006, 2007, 2010, 2011). Problematyka ksztaltowania kompetencji biznesowych uczniow w ramach obowiązkowej edukacji w panstwach czlonkowskich Unii Europejskiej wydaje sie wiec byc istotnym zagadnieniem badawczym. Ksztalcenie kompetencji biznesowych w panstwach UE jest bardzo zroznicowane. Glowną tego przyczyną są odmienne systemy edukacyjne (Kurek, Rachwal 2010). Przykladowo w Polsce obowiązkowa edukacja konczy sie w praktyce na poziomie gimnazjalnym, podczas gdy w innych krajach na etapie ponadgimnazjalnym, przy czym konsekwentnie przestrzega sie obowiązku uczeszczania do szkoly az do osiągniecia pelnoletniości. W efekcie ksztalcenie kompetencji biznesowych rozpoczyna sie i konczy na roznych poziomach obowiązkowej edukacji. Ponadto kompetencje biznesowe ksztaltowane są w obrebie roznych przedmiotow, niekoniecznie dedykowanych specjalnie edukacji ekonomicznej. W Polsce w ramach obowiązkowej edukacji kompetencje biznesowe w szerokim i wąskim rozumieniu ksztalci sie glownie na lekcjach wiedzy o spoleczenstwie. Treści związane z ksztalceniem w zakresie kompetencji spolecznych i osobistych znajdują sie takze w podstawach programowych wielu innych przedmiotow, w tym jezyka polskiego, historii, geografii, przysposobienia do zycia w rodzinie (Borowiec, Rachwal 2011; Kurek, Rachwal 2010). Podobna sytuacja ma miejsce w wielu krajach Unii Europejskiej (Kurek, Rachwal 2010).