Trong thị trường tài chính đang thay đổi nhanh chóng như hiện nay, tính thanh khoản của tài sản đã trở thành yếu tố quan trọng mà các nhà đầu tư cần hết sức chú ý. Rủi ro thanh khoản không chỉ là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến giá trị tài sản mà còn liên quan đến khả năng nhà đầu tư có thể nhanh chóng chuyển đổi tài sản thành tiền mặt khi cần thiết. Tuy nhiên, việc đánh giá tính thanh khoản của một khoản đầu tư không phải là điều dễ dàng và đòi hỏi nhà đầu tư phải có sự hiểu biết sâu sắc về tính thanh khoản của các loại tài sản khác nhau và những rủi ro liên quan.
Rủi ro thanh khoản có thể được chia thành hai loại: thanh khoản thị trường và thanh khoản vốn. Tính thanh khoản của thị trường là khi một tài sản không thể được giao dịch nhanh chóng trên thị trường mà không ảnh hưởng đến giá thị trường, có thể do những người tham gia thị trường không sẵn sàng giao dịch. Tính thanh khoản của nguồn vốn đề cập đến việc một tổ chức không có khả năng đáp ứng các nghĩa vụ tài chính của mình ở mức giá kinh tế khi các khoản nợ đến hạn.
Rủi ro thanh khoản xuất hiện thường liên quan đến sự mất cân đối cung cầu thị trường. Khi một bên muốn giao dịch một tài sản, họ có thể không tìm được đủ người tham gia thị trường để đưa ra sự quan tâm tương ứng, khiến giao dịch không thể hoàn thành. Điều này đặc biệt đúng ở các thị trường mới nổi hoặc có khối lượng giao dịch thấp. Tác động của rủi ro thanh khoản không chỉ giới hạn ở sự biến động giá tài sản, nó thực sự có thể dẫn đến giảm tính thanh khoản của vốn, cuối cùng ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư tổng thể.
Bước đầu tiên khi tiến hành kiểm tra tính thanh khoản là đánh giá dòng tiền ròng của tài sản. Tại thời điểm này, nhà đầu tư nên thường xuyên tiến hành phân tích hàng ngày về dòng tiền trong tương lai và đặc biệt chú ý đến dòng tiền âm đáng kể vào những ngày cụ thể. Phân tích như vậy có thể được bổ sung bằng cách kiểm tra sức chịu đựng để hiểu dòng vốn sẽ như thế nào trong trường hợp một đối tác chính vỡ nợ.
Để quản lý rủi ro thanh khoản một cách hiệu quả, nhà đầu tư cần áp dụng một số chiến lược, chẳng hạn như VaR được điều chỉnh theo thanh khoản và chiến lược đa dạng hóa các nhà cung cấp thanh khoản. Những phương pháp này giúp duy trì việc sử dụng vốn hiệu quả khi xảy ra tắc nghẽn thanh khoản.
Lịch sử được đánh dấu bằng những tổn thất tài chính đáng kể do vấn đề thanh khoản. Ví dụ, vào năm 2006, sự tập trung quá mức của Amaranth Advisors vào thị trường khí đốt tự nhiên tương lai và việc không thể bán các vị thế của mình một cách kịp thời cuối cùng đã dẫn đến khoản lỗ trị giá khoảng 6 tỷ USD. Trường hợp này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý rủi ro thanh khoản, đặc biệt khi đối mặt với các điều kiện thị trường bất lợi.
Các thước đo về tính thanh khoản thường bao gồm các chỉ số như chênh lệch giá chào bán, độ sâu giá, tính tức thời và khả năng phục hồi giá. Trong số đó, chênh lệch giá mua-bán càng nhỏ thì tính thanh khoản của tài sản càng mạnh và độ sâu thị trường cho thấy khả năng giao dịch theo các mức giá thị trường khác nhau.
Khi đánh giá tính thanh khoản của tài sản, nhà đầu tư cần xem xét toàn diện nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm điều kiện thị trường, nhu cầu vốn và khả năng chuyển giao rủi ro. Khi môi trường thị trường tiếp tục thay đổi, quản lý rủi ro thanh khoản đã trở thành một khía cạnh không thể bỏ qua. Điều này khiến chúng tôi phải suy nghĩ, khi đối mặt với những thay đổi đột ngột của thị trường, liệu chiến lược đầu tư của chúng tôi có đủ linh hoạt để ứng phó hay không?