Với sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ hiện đại, công nghệ khai thác than cũng đã phát triển. Từ khai thác thủ công ban đầu đến hoạt động cơ giới hóa hiện nay, khai thác than đã không ngừng đổi mới. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất của các mỏ than mà còn làm thay đổi môi trường và xã hội.
Than đá được biết đến vì có hàm lượng năng lượng cao và đã được sử dụng rộng rãi để tạo ra điện kể từ những năm 1880.
Từ xa xưa, than đá là nguồn năng lượng quan trọng, đã hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp toàn cầu. Phương pháp khai thác than đã trải qua nhiều cải tiến. Những người thợ mỏ than thời kỳ đầu thường sử dụng công cụ cầm tay để đào than, nhưng hoạt động khai thác than ngày nay phụ thuộc vào máy móc lớn như xe kéo, xe tải và băng tải. Cho dù ở hố lộ thiên hay mỏ sâu dưới lòng đất, cách khai thác than cho thấy Một bước nhảy vọt về công nghệ.
Công nghệ khai thác than hiện đại có thể được chia thành khai thác lộ thiên và khai thác ngầm. Việc lựa chọn công nghệ thường phụ thuộc vào độ sâu, độ dày và đặc điểm địa chất của vỉa than.
Phương pháp kinh tế để khai thác than trên bề mặt là sử dụng gầu máy hoặc máy kéo, trong khi khai thác than ngầm bằng lò than dài là hình thức kinh tế nhất.
Trong khai thác lộ thiên, các phương pháp khai thác như khai thác lộ thiên và khai thác lộ thiên sử dụng thiết bị lớn để loại bỏ lớp phủ và để lộ lớp than xuống lòng đất. Ngược lại, khai thác ngầm chủ yếu sử dụng các kỹ thuật như khai thác than lộ thiên để khai thác than.
Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ khai thác than không phải là không tốn kém. Ngành công nghiệp này đặt ra nhiều thách thức đối với hệ sinh thái và môi trường xã hội địa phương, đặc biệt là về chất lượng không khí và biến đổi khí hậu.
Tác động tiêu cực của ngành khai thác than không thể bị bỏ qua, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu ứng phó với biến đổi khí hậu, khi than đã trở thành một trong những nhiên liệu hóa thạch chính bị loại bỏ.
Trong khi nhiều quốc gia đang nỗ lực loại bỏ dần việc sử dụng than, các nhà sản xuất lớn như Trung Quốc và Ấn Độ vẫn đang thúc đẩy sản xuất than. Trong một số trường hợp, sản lượng ở những quốc gia này thậm chí còn thay thế được sự suy giảm ở châu Âu và Hoa Kỳ.
Với sự tiến bộ của công nghệ, an toàn trong khai thác than cũng được cải thiện đáng kể. Thiết bị cảm biến tiên tiến được sử dụng rộng rãi trong các mỏ than hiện đại, thay thế phương pháp trước đây là sử dụng động vật nhỏ để theo dõi chất lượng không khí. An toàn của người lao động là mối quan tâm hàng đầu trong quá trình khai thác mỏ và dữ liệu cho thấy tỷ lệ tai nạn tại các mỏ than hiện đại của Mỹ đã giảm đáng kể so với những ngày đầu.
Trong các mỏ than hiện đại, số ca tử vong do tai nạn đã giảm mạnh, xuống mức trung bình chỉ 23 ca mỗi năm trong giai đoạn 2001-2020.
Than vẫn là một mặt hàng quan trọng được khai thác ở nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó sản lượng tăng nhanh nhất ở Châu Á. Do đó, tác động kinh tế xã hội của ngành công nghiệp than tập trung xung quanh các mỏ than ở nhiều khu vực, không chỉ ảnh hưởng đến cơ hội việc làm tại địa phương mà còn ảnh hưởng đến nguồn cung cấp năng lượng toàn cầu.
Một lượng lớn công nhân tại các quốc gia sản xuất than lớn nhất thế giới và hàng triệu gia đình phụ thuộc vào ngành công nghiệp này để kiếm sống.
Khi những nỗ lực chuyển đổi sang năng lượng tái tạo trên toàn cầu tiếp tục được đẩy mạnh, tương lai của than đá đang đứng trước nhiều thách thức. Nhiều học giả và chuyên gia dự đoán rằng khi công nghệ tiến bộ và chính sách thay đổi, những cơ hội mới sẽ xuất hiện giúp thợ mỏ chuyển đổi sang lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Những tiến bộ trong công nghệ này không chỉ thay đổi cách khai thác than mà còn ảnh hưởng đến cấu trúc năng lượng và hệ sinh thái trong tương lai. Mặc dù ngành công nghiệp than có lịch sử huy hoàng, liệu tương lai của nó có thể phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững hay không?