Language
Country/Area
No result found
Tranh luận về ngữ âm: Tại sao VOT lại khó xác định bằng các ngôn ngữ khác nhau?
Trong ngữ âm học, "Voice Onset Time" (Thời gian khởi phát giọng nói, gọi tắt là VOT) là một đặc điểm mô tả quá trình sản sinh ra các phụ âm bị tắc. VOT được định nghĩa là khoảng thời gian giữa lúc ngừng phát ra phụ âm và bắt đầu rung động của dây thanh âm. Tuy nhiên, sự phức tạp của khái niệm này và sự đa dạng của nó trong các ngôn ngữ khác nhau đã dẫn đến một số học giả tranh luận và nghiên cứu sâu rộng.
Định nghĩa và cách đo lường VOT khác nhau đáng kể giữa các ngôn ngữ, khiến nó trở thành một tham số quan trọng nhưng khó khăn để mô tả các phụ âm.
Lịch sử của VOT bắt đầu từ thế kỷ 19, khi Adjarian nghiên cứu các điểm dừng của tiếng Armenia và mô tả chúng là "mối quan hệ giữa thời điểm thoát khí trong quá trình bùng nổ tắc nghẽn và thời điểm cổ họng bắt đầu rung động."
Nhưng phải đến những năm 1960, VOT mới được biết đến rộng rãi. Trong giai đoạn này, các học giả đã tiến hành nghiên cứu chuyên sâu về sự khác biệt giữa âm nhịp, âm vô thanh và âm hữu thanh.
Trong tiếng Anh, sự tương phản giữa âm vô thanh và hữu thanh giúp phân biệt thành công /b, d, ɡ/ với /p, t, k/, nhưng không phân biệt được trong một số từ vị.
Ví dụ, ở vị trí đầu của một từ, /b, d, ɡ/ trong tiếng Anh chỉ được phát âm một phần hoặc thậm chí gần như im lặng trong một số trường hợp. Trong trường hợp này, khái niệm VOT trở thành thông số chính để hiểu các loại phụ âm.
Bài toán phân tích
Mặc dù VOT được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngôn ngữ khác nhau nhưng định nghĩa của nó thường gặp phải nhiều thách thức. Một số học giả đã kêu gọi xem xét lại VOT như một tham số của tổng hợp giọng nói và liệu nó có nên thay thế các tham số động học hoặc động lực học chất lỏng bằng ý nghĩa giải thích mạnh mẽ hơn hay không. Các phân tích khác nhau về độ biến thiên của VOT cuối cùng sẽ quay trở lại các cơ chế chuyển động và động lực học cơ bản này.
Các cuộc thảo luận về VOT thường hướng đến sự tiện lợi của nó như một thông số âm thanh, nhưng điều này không có nghĩa là nó có khả năng ứng dụng phổ biến trong tất cả các ngôn ngữ.
Điều này khiến các học giả đặt câu hỏi liệu VOT có nên tiếp tục được coi là thông số chính trong phân tích giọng nói hay không. Có lẽ trong một số ngôn ngữ, nó thực sự dễ đo hơn các thông số như lưu lượng hoặc áp suất, nhưng ở các ngôn ngữ khác, VOT có thể không cung cấp thông tin hợp lệ.
Các loại phiếu bầu
Theo đặc điểm của VOT, phụ âm tắc có thể được chia thành ba loại:
Các thiết bị cản âm không có tiếng đơn giản, thường được gọi là các thiết bị cản "tenuis", có thời gian VOT gần bằng 0.
Đối với vật cản hô hấp, độ dài VOT lớn hơn 0. Trong trường hợp này, độ dài của VOT có thể được sử dụng để đo cường độ hơi thở.
Đối với thiết bị cản âm có giọng nói có VOT âm, dây thanh âm bắt đầu rung trước khi thiết bị cản trở được thả ra.
Bộ cản trở bằng giọng nói hoàn chỉnh có VOT trùng với điểm bắt đầu của âm thanh ở điểm bắt đầu của âm thanh dừng.
Sự khác biệt giữa các âm dừng này, đặc biệt là độ tương phản trong các ngôn ngữ khác nhau, đã gây ra các cuộc thảo luận trong cộng đồng ngôn ngữ. Sự đa dạng của ngôn ngữ khiến việc hiểu VOT trở nên phức tạp và khó khăn hơn.
Phiên âm VOT
Trong phiên âm, cường độ của hơi thở thường được biểu thị bằng ký hiệu ⟨◌ʰ , trong khi hơi thở dài (mạnh) được biểu thị bằng ⟨◌ʰʰ . Cách biểu thị âm thanh thường dựa vào việc lựa chọn các chữ cái phụ âm. Những chỉ số này cho phép các học giả nắm bắt rõ ràng hơn sự biến đổi của VOT khi tiến hành phân tích ngôn ngữ.
Mặc dù vậy, nghiên cứu đổi mới về VOT vẫn tiếp tục và các học giả ngữ âm không ngừng khám phá những điểm tương đồng và khác biệt giữa các ngôn ngữ khác nhau. Những nghiên cứu này không chỉ làm phong phú thêm sự hiểu biết của chúng ta về sự thay đổi ngôn ngữ mà còn khơi dậy suy nghĩ sâu sắc của mọi người về lời nói.
Tuy nhiên, phải chăng tính đa dạng và phức tạp của VOT chỉ là một trong những vấn đề hẹp nhất của ngôn ngữ học?
