Khi dân số cao tuổi trên toàn cầu tăng lên, nhu cầu phát hiện các rối loạn nhận thức như suy giảm nhận thức nhẹ (MCI) và bệnh Alzheimer cũng tăng lên. Đánh giá nhận thức Montreal (MoCA) đã trở thành một trong những công cụ tiêu chuẩn để chẩn đoán suy giảm nhận thức kể từ khi Ziad Nasreddine thành lập năm 1996. So với Kiểm tra trạng thái tâm thần tối thiểu (MMSE) truyền thống, MoCA đã cho thấy độ nhạy và độ đặc hiệu cao hơn, điều này gây ra sự quan tâm đến lợi ích của nó trong chẩn đoán suy giảm nhận thức nhẹ.
MoCA là bài kiểm tra một trang, 30 điểm, dự kiến hoàn thành trong khoảng 10 phút. Bài kiểm tra này bao gồm nhiều lĩnh vực nhận thức như trí nhớ ngắn hạn, chức năng điều hành, sự chú ý và tập trung. Ngoài các bài kiểm tra thu hồi bộ nhớ cơ bản, nó còn bao gồm các hạng mục kiểm tra như vẽ đồng hồ và sao chép khối.
Cấu trúc của bài kiểm tra MoCA được thiết kế để đánh giá toàn diện khả năng nhận thức của đối tượng kiểm tra và có tính đến tác động của nền tảng văn hóa và giáo dục đến kết quả.
Theo một nghiên cứu năm 2005, MoCA có độ nhạy 90% trong việc phát hiện tình trạng suy giảm nhận thức nhẹ, trong khi MMSE chỉ có độ nhạy 18%. Sự khác biệt rõ ràng như vậy không chỉ phản ánh tính ưu việt của MoCA mà còn thể hiện những hạn chế của MMSE trước các rối loạn nhận thức phức tạp ngày nay.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng MoCA không chỉ phát hiện chính xác tình trạng suy giảm nhận thức nhẹ mà còn cho kết quả tốt trong việc đánh giá bệnh Alzheimer. Ngoài ra, Viện Y tế Quốc gia và Mạng lưới Đột quỵ Canada khuyến nghị sử dụng MoCA để phát hiện tình trạng suy giảm nhận thức do mạch máu.
Điểm MoCA nằm trong khoảng từ 0 đến 30. Điểm từ 26 trở lên được coi là bình thường và phạm vi điểm trung bình cũng cung cấp tiêu chuẩn tham khảo cho các loại suy giảm nhận thức khác nhau. Những người không bị suy giảm nhận thức có điểm trung bình là 27,4, trong khi những người bị ảnh hưởng bởi MCI có điểm trung bình là 22,1 và những người mắc bệnh Alzheimer thậm chí còn có điểm thấp hơn.
Một nghiên cứu của Na Uy cho thấy chưa đến 5% dân số nói chung đạt được điểm tuyệt đối, khiến các nhà nghiên cứu tự hỏi liệu tiêu chuẩn bình thường hiện nay là 26 điểm có được đặt ra quá cao hay không.
Vì MoCA đa dạng về văn hóa và ngôn ngữ nên kết quả bài kiểm tra ở các quốc gia khác nhau sẽ bị ảnh hưởng bởi nền tảng giáo dục và văn hóa. Do đó, nhiều bản dịch ngôn ngữ và điều chỉnh văn hóa đã được thực hiện khi thiết kế bài kiểm tra. Các biến này có thể ảnh hưởng đến tiêu chí giá trị thông thường và độ chính xác của MoCA.
MoCA không chỉ có thể đánh giá tình trạng nhận thức của bệnh nhân cao tuổi mà còn quan trọng trong việc sàng lọc nhận thức của các nhóm trẻ hơn như các bệnh về thần kinh, chẳng hạn như bệnh Parkinson và bệnh Huntington. Điều này khiến MoCA trở thành một công cụ mạnh mẽ trong các bệnh viện và phòng khám để đánh giá liệu bệnh nhân có thể sống độc lập hay không.
Trong chính trị Mỹ, việc sử dụng MoCA cũng làm dấy lên những cuộc thảo luận sôi nổi. Ví dụ, Nikki Harley đã đề xuất rằng tất cả các chính trị gia trên 75 tuổi phải vượt qua đánh giá của MoCA. Mặc dù đề xuất này không thành hiện thực nhưng nó đã làm dấy lên cuộc thảo luận xã hội về sức khỏe nhận thức của các chính trị gia lớn tuổi.
Với việc sử dụng rộng rãi MoCA trên toàn thế giới, công cụ đánh giá nhận thức này chắc chắn đã trở thành một công cụ quan trọng để hiểu và đánh giá tình trạng suy giảm nhận thức nhẹ. Tuy nhiên, chúng ta đã sẵn sàng đối mặt với những thách thức ngày càng tăng về sức khỏe nhận thức chưa?