Language
Country/Area
No result found
Làm thế nào các nhà triết học cổ đại dự đoán rằng khối lượng không thể được tạo ra hay phá hủy?
Trong lĩnh vực vật lý và hóa học, “định luật bảo toàn khối lượng” là một trong những nguyên tắc cơ bản. Định luật này phát biểu rằng trong một hệ kín, khối lượng là không đổi và không thể tạo ra hay phá hủy. Trên thực tế, quy ước này bắt đầu nhận được sự chú ý ngay từ triết học cổ đại, đặc biệt là trong các hệ thống triết học của Hy Lạp cổ đại và Ấn Độ cổ đại, nơi mà tính chất vĩnh cửu được coi là đặc điểm cơ bản của tự nhiên.
“Không có gì đến từ không có gì” là một khái niệm quan trọng trong triết học Hy Lạp cổ đại, có nghĩa là những thứ hiện hữu luôn tồn tại; vật chất mới không thể được tạo ra từ một nơi không tồn tại.
Ví dụ, vào năm 520 trước Công nguyên, triết lý của đạo Kỳ Na đã đưa ra ý tưởng rằng vật chất không thể bị phá hủy hay tạo ra. Kinh thánh "Chân lý" của đạo Jain nói rõ rằng mặc dù bản thân vật chất là vĩnh cửu nhưng hình dạng của nó thay đổi theo thời gian. Nhà triết học Hy Lạp cổ đại Empedocles còn đi xa hơn một bước, ông khẳng định: “Không thể có thứ gì nảy sinh từ một thứ không tồn tại, và không thể có thứ gì có thể biến mất hoàn toàn”. Sự phát triển khoa học đã mở đường.
Vào thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên, Epicurus đã giải thích thêm về bản chất của vũ trụ, tin rằng "tổng thể của mọi thứ sẽ luôn giữ nguyên như hiện tại".
Đến thế kỷ 18, việc áp dụng định luật bảo toàn khối lượng vào các phản ứng hóa học đã được chấp nhận rộng rãi và trở thành một giả định cơ bản trong thực nghiệm. Mặc dù sự hiểu biết về khối lượng và trọng lực trước đây vẫn còn hơi mơ hồ, nhưng với những thí nghiệm của nhà khoa học nổi tiếng Antoine Lavoisier, định luật bảo toàn khối lượng đã được khẳng định rõ ràng. Thông qua một loạt thí nghiệm tỉ mỉ, Lavoisier tiết lộ rằng khối lượng không đổi trong các phản ứng hóa học. Khám phá này đã lật đổ lý thuyết phổ biến lúc bấy giờ về sự tạo ra ngọn lửa.
"Tôi đã kết luận vào năm 1773 rằng tổng khối lượng sau bất kỳ phản ứng hóa học nào được thực hiện trong một hệ kín là như nhau."
Tuy nhiên, với sự phát triển của vật lý hiện đại, sự tương đương giữa khối lượng và năng lượng đã được đề xuất trong thuyết tương đối của Einstein năm 1905, thách thức định luật bảo toàn khối lượng truyền thống. Phương trình của Einstein E=mc2 cho thấy mối liên hệ sâu sắc giữa năng lượng và khối lượng, nghĩa là trong những trường hợp nhất định, khối lượng có thể chuyển hóa thành năng lượng. Ví dụ, trong các phản ứng hạt nhân và sự hủy bỏ hạt, sự thay đổi về khối lượng có thể quan sát được, điều này làm phức tạp thêm khái niệm bảo toàn khối lượng.
Trong khi thảo luận về vật lý hiện đại, sự bảo toàn khối lượng vẫn là một nguyên tắc quan trọng trong nhiều lĩnh vực như hóa học và cơ học chất lỏng. Mặc dù trong những trường hợp cực đoan nhất của vũ trụ, định luật bảo toàn khối lượng và năng lượng cần được sửa đổi thêm, nhưng điều này cho thấy hiểu biết của con người về thế giới vật chất vẫn ngày càng sâu sắc.
Sự bảo toàn khối lượng và năng lượng trở nên phức tạp hơn trong thuyết tương đối rộng.
Vì vậy, khái niệm bảo toàn khối lượng không chỉ liên quan đến sự hiểu biết về các phản ứng hóa học hay hiện tượng vật lý mà còn là cầu nối giữa triết học cổ đại và khoa học hiện đại. Kiểu suy nghĩ này từ xa xưa đến nay nhắc nhở chúng ta rằng sự khám phá và hiểu biết của con người về vũ trụ là vô tận. Liệu chúng ta có thể thực sự đạt được sự hiểu biết toàn diện về các quy luật tự nhiên hay không?
