Language
Country/Area
No result found
Kẻ hủy diệt bí ẩn: Tại sao Lymantria dispar được liệt kê là một trong 100 loài xâm lấn hàng đầu thế giới?
Lymantria dispar hay còn gọi là sâu bướm vướng víu hoặc sâu bướm bọt biển, là một loài bướm đêm thuộc họ Erebidae, có nguồn gốc từ Châu Âu và Châu Á. Một số phân loài của loài này, chẳng hạn như L. d. dispar và L. d. japonica, có những đặc điểm riêng biệt khiến chúng dễ dàng được xác định. Loài phù du này đã được du nhập đến một số châu lục và trở thành loài xâm lấn ở Châu Phi, Bắc và Nam Mỹ. Ấu trùng của nó phát triển trên nhiều loại cây rụng lá và cây lá kim và gây thiệt hại nghiêm trọng trong nhiều năm sinh sản hàng loạt. Do những đặc điểm này, Lymantria dispar được đưa vào danh sách 100 loài ngoại lai xâm lấn nghiêm trọng nhất thế giới.
"Cái tên Lymantria dispar bao gồm hai gốc Latin, trong đó Lymantria có nghĩa là "kẻ hủy diệt".
Nguồn gốc của cái tên "con sâu bướm rối" không rõ ràng, nhưng thuật ngữ này đã được sử dụng sớm nhất là vào năm 1832. Bởi vì một số người trong cộng đồng Roma coi "gypsy" là một sự xúc phạm chủng tộc, vào năm 2021, Hiệp hội Côn trùng học đã quyết định xóa tên này khỏi tên chính thức và đề xuất sử dụng "sâu bướm xốp" làm tên chung mới. Tên này bắt nguồn từ từ tiếng Pháp "spongieuse", dùng để chỉ những khối trứng xốp hình thành khi L. dispar đẻ trứng. Tuy nhiên, ở châu Âu, cái tên tự nhận mình là "gypsy" đã không gây ra những lời kêu gọi thay đổi tương tự.
Phân loại
Bướm đêm Lymantria dispar ở châu Âu và Bắc Mỹ du nhập được coi là cùng một phân loài Lymantria dispar dispar. Có một số nhầm lẫn trong việc phân loại loài này. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ định nghĩa các phân loài châu Á là "bất kỳ dạng L. dispar cái nào có khả năng bay" và các phân loài khác nhau có thể có khả năng bay.
Phân loài châu Âu (Lymantria dispar dispar) có nguồn gốc từ các khu rừng ôn đới ở Tây Âu và được du nhập vào Hoa Kỳ vào năm 1869 và Canada vào năm 1912. Phân loài châu Á (Lymantria dispar asiatica) có nguồn gốc từ châu Á ôn đới phía đông dãy núi Ural. Kể từ đầu những năm 1990, nó đã được tìm thấy ở bờ biển phía tây Bắc Mỹ và mở rộng về phía bắc ở miền nam châu Âu tới các quốc gia như Đức, nơi nó được lai với phân loài châu Âu L. d.
Biện pháp kiểm soát sinh vật gây hại
Sự xuất hiện của loài Lymantria dispar vô tình được gây ra vào năm 1869 bởi nghệ sĩ và nhà thiên văn học Étienne Lépold Trouvelot, người đã giới thiệu loài này từ châu Âu trong nỗ lực tìm kiếm nguồn tơ mới để thay thế tình trạng thiếu bông do Nội chiến Hoa Kỳ gây ra. Kể từ đó, nhiều loại ký sinh trùng và động vật ăn thịt đã được đưa vào sử dụng làm tác nhân kiểm soát sinh học để kiểm soát loài sâu bướm này. Ít nhất mười loài như vậy đã được thiết lập ở Bắc Mỹ từ cuối thế kỷ 19, nhưng vẫn còn thiếu quy định và nghiên cứu về tính hiệu quả của những kẻ thù tự nhiên này cũng như tác động của chúng đối với các loài không phải mục tiêu.
"Một số tác nhân kiểm soát sinh học có tác dụng kiểm soát hạn chế đối với L. dispar và ảnh hưởng đến các quần thể côn trùng bản địa khác."
Kết quả là, một số loài ký sinh nói chung này kém hiệu quả hơn trong việc kiểm soát L. dispar và làm suy yếu nhiều loài bướm đêm lớn ban đầu phát triển mạnh ở vùng Đông Bắc, trong khi một loài khác lại bám vào trứng của L. dispar. có tác động đáng kể đến trứng của nó, nó cũng có thể ký sinh vào trứng của các loài bướm đêm khác. Các tác nhân kiểm soát hiệu quả nhất là các mầm bệnh vi sinh vật: vi rút (LdmNPV) và nấm (Entomophaga maimaiga).
Tình hình hiện tại ở Hoa Kỳ
Theo Scientific American, vào tháng 6 năm 2024, mức độ nghiêm trọng của đợt bùng phát ở vùng Đông Bắc và Trung Tây Hoa Kỳ đã đạt đến mức chưa từng có, với mật độ sâu bướm lên tới hơn 2.500.000 cá thể trên mỗi ha và 1.000.000 cá thể trên mỗi mẫu Anh ở một số khu vực. Các khu vực đã phải đối mặt với vấn đề này trong 5 năm. L. dispar đã gây ra thiệt hại sinh thái đáng kể kể từ khi loài này được du nhập vào Bắc Mỹ. Sự phân bố của nó đã mở rộng với tốc độ trung bình 21 km mỗi năm trong thế kỷ qua, dẫn đến mất 33 triệu ha rừng kể từ năm 1970 đến năm 2013.
Cục Lâm nghiệp Hoa Kỳ phân bổ khoảng 30 triệu USD hàng năm cho các nỗ lực kiểm soát. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm các chu kỳ bùng phát, với các đợt bùng phát thường xảy ra cứ sau 8 đến 12 năm hiện đang trở nên thường xuyên hơn và có tác động nghiêm trọng hơn đến môi trường. Sự mất liên kết của vương miện do L. dispar gây ra đã kích hoạt khả năng phòng vệ hóa học của cây run rẩy, khiến nó trở thành cây ký chủ không thích hợp cho sâu bướm Polyphemus, càng đe dọa đến sự tuyệt chủng của nó.
Sự lây lan và tàn phá của loài sinh vật này đặc biệt rõ ràng. Chúng ta không thể không đặt câu hỏi, chúng ta nên đối phó với thách thức của thảm họa sinh thái này như thế nào trong tương lai?
