Language
Country/Area
No result found
Nguyên nhân bí ẩn của bệnh COPD: Bạn còn biết những yếu tố nguy cơ nào khác ngoài hút thuốc?
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một bệnh phổi tiến triển đặc trưng bởi các triệu chứng hô hấp dai dẳng và hạn chế đường thở. Theo định nghĩa GOLD 2024, COPD là bệnh phổi không đồng nhất, đặc trưng bởi tình trạng suy giảm lưu lượng khí dai dẳng do các bất thường khác nhau của đường thở (ví dụ: viêm phế quản, viêm tiểu phế quản) hoặc phế nang (ví dụ: khí phế thũng). Mặc dù COPD không thể chữa khỏi nhưng có thể phòng ngừa và điều trị được.
Các loại COPD phổ biến nhất là khí phế thũng và viêm phế quản mãn tính, được coi là kiểu hình cổ điển của COPD.
Hầu hết mọi người đều tin rằng yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ra bệnh COPD là hút thuốc, nhưng đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Trong số các nghiên cứu ngày càng tăng, ngày càng có nhiều yếu tố rủi ro được phát hiện, chẳng hạn như ô nhiễm không khí trong nhà và ngoài trời, phơi nhiễm nghề nghiệp và các yếu tố di truyền (như thiếu hụt alpha-1 antitrypsin). Đặc biệt ở các nước đang phát triển, các hộ gia đình sử dụng than và sinh khối (như gỗ và phân khô) để nấu ăn và sưởi ấm thường gây ô nhiễm không khí trong nhà nghiêm trọng.
Các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn khác của COPDHiểu được các yếu tố nguy cơ gây bệnh COPD là rất quan trọng để can thiệp sớm. Ngoài hút thuốc, cần chú ý đến những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn nào khác?
1. Ô nhiễm không khíÔ nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh COPD. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người sống ở thành phố có nguy cơ mắc bệnh COPD cao hơn những người sống ở vùng nông thôn. Tiếp xúc lâu dài với các hạt trong không khí, chẳng hạn như carbon đen, làm tăng nguy cơ nhập viện do đợt bùng phát COPD.
2. Tiếp xúc nghề nghiệpNhững người làm một số nghề nhất định (như công nhân xây dựng hoặc nông dân) thường xuyên tiếp xúc với các chất có thể gây kích ứng phổi như bụi và hóa chất cũng có thể có nguy cơ mắc COPD cao hơn.
3. Yếu tố di truyềnYếu tố di truyền cũng là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh COPD, trong đó yếu tố được biết đến nhiều nhất là tình trạng thiếu hụt alpha-1 antitrypsin. Bệnh di truyền này ảnh hưởng đến việc sản xuất một loại enzyme bảo vệ phổi của cơ thể. Thiếu hụt loại enzyme này có thể dẫn đến bệnh khí phế thũng và COPD sớm.
4. Các triệu chứng khác
COPD thường đi kèm với các tình trạng bệnh lý khác, chẳng hạn như bệnh tim mạch, loãng xương, hội chứng chuyển hóa và rối loạn lo âu. Các triệu chứng của những bệnh này có thể làm tình trạng sức khỏe của COPD trở nên tồi tệ hơn và làm tăng nguy cơ nhập viện.
Điều trị COPD
Mặc dù hiện tại vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh COPD, một số phương pháp điều trị có thể giúp làm giảm bệnh, chẳng hạn như:
- Bỏ hút thuốc: Đây là bước đầu tiên trong quá trình điều trị COPD.
- Thuốc: Thuốc giãn phế quản dạng hít và steroid có thể kiểm soát các triệu chứng.
- Phục hồi chức năng phổi: giáo dục về thể lực và quản lý bệnh tật cho bệnh nhân.
- Liệu pháp oxy: Một số bệnh nhân cần liệu pháp oxy trong thời gian dài.
Bằng chứng cho thấy đối với bệnh nhân COPD, việc phát hiện và điều trị sớm là chìa khóa để cải thiện chất lượng cuộc sống.
Khi số lượng bệnh nhân COPD tăng lên theo từng năm trên toàn thế giới, những thách thức đối với sức khỏe cộng đồng do căn bệnh này gây ra ngày càng trở nên rõ ràng hơn. Theo số liệu năm 2019, COPD gây ra khoảng 3,2 triệu ca tử vong, 80% trong số đó xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Nếu các yếu tố nguy cơ này không được kiểm soát chặt chẽ hơn, liệu số lượng bệnh nhân COPD có tăng thêm trong tương lai không?
