Language
Country/Area
No result found
Vai trò của văn hóa trong phát triển bền vững: tại sao gọi là trụ cột thứ tư?
Kể từ năm 2002, vai trò của văn hóa ngày càng nhận được sự quan tâm trong phát triển bền vững. Với việc xây dựng “Văn hóa 21”, văn hóa chính thức được định vị là trụ cột thứ tư của phát triển bền vững, bên cạnh ba khía cạnh truyền thống là môi trường, hòa nhập xã hội và kinh tế. Động thái này không chỉ thể hiện sự tôn trọng văn hóa mà còn nhấn mạnh tính tất yếu của nó trong phát triển xã hội.
Văn hóa là một phần quan trọng của quyền công dân, giúp mọi người ở mọi lứa tuổi tìm thấy cảm giác thân thuộc.
"Văn hóa 21" được United Cities và Tổ chức Chính quyền Địa phương đưa ra từ năm 2002 đến năm 2004 nhằm cung cấp khuôn khổ cho quản trị văn hóa. Sự ra đời của kế hoạch này mang đến một góc nhìn mới giúp chính quyền địa phương hiểu rõ hơn về ý nghĩa đa dạng của văn hóa và sự đóng góp của nó cho sự phát triển xã hội bền vững. Sự hiểu biết này rằng mỗi thành phố là nơi sản xuất văn hóa và giải quyết tranh chấp chính đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển và thực hiện chính sách văn hóa.
Trong lịch sử, văn hóa chưa nhận được sự quan tâm xứng đáng trong các cuộc thảo luận về phát triển bền vững. Trong Chương trình nghị sự 21, được thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất ở Rio de Janeiro năm 1992, có rất ít thảo luận về văn hóa. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều thành phố bắt đầu kết hợp văn hóa vào chiến lược phát triển của mình. Ví dụ, năm 1998, Ngân hàng Thế giới và UNESCO đã cùng nhau hỗ trợ việc lồng ghép văn hóa vào các chiến lược phát triển bền vững.
Quyền tự do biểu đạt và quyền nhân thân của tác giả, nghệ sĩ phải được bảo vệ và phát triển.
Văn hóa 21 coi văn hóa là công cụ để đạt được các mục tiêu kinh tế và xã hội. Kế hoạch bao gồm 67 điều bao gồm các nguyên tắc, cam kết và khuyến nghị. Phần nguyên tắc nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đa dạng văn hóa và nhân quyền, đồng thời xác định vai trò của các bên liên quan khác nhau trong việc thực hiện chương trình nghị sự. Thông qua các kênh như thư viện, bảo tàng và Internet, việc tham gia văn hóa không chỉ có thể thúc đẩy sự gắn kết cộng đồng mà còn nâng cao hiểu biết của người dân về các vấn đề phát triển bền vững.
Với việc quảng bá Văn hóa 21, ngày càng nhiều chính quyền địa phương bắt đầu xây dựng các chính sách hỗ trợ văn hóa. Điều này không chỉ để bảo vệ di sản văn hóa mà còn để lồng ghép khái niệm phát triển bền vững vào cuộc sống hàng ngày. Hiện nay, có hơn 500 chính phủ và tổ chức đang tham gia các hoạt động của Văn hóa 21.
Văn hóa không hề biệt lập, nó liên quan chặt chẽ đến mọi mặt của xã hội, là nền tảng của sự phát triển bền vững.
Ngoài ra, phong trào còn nhận được sự hỗ trợ từ Liên hợp quốc và một số cơ quan quốc tế, trong đó có UNESCO. Đồng thời, các chỉ số như Chỉ số Văn hóa như Phát triển (CDIS) được phát triển để đánh giá và thúc đẩy sự phát triển văn hóa ở các khu vực khác nhau.
Trong quá trình thúc đẩy các mục tiêu phát triển bền vững trên toàn thế giới, tiếng nói của văn hóa ngày càng trở nên mạnh mẽ. Trong các Mục tiêu Phát triển Bền vững được đưa ra vào năm 2015, Liên Hợp Quốc và UCLG cùng ủng hộ sự hòa nhập văn hóa. Sự hợp tác của các mạng lưới toàn cầu khác nhau tạo nên khẩu hiệu "Tương lai chúng ta mong muốn bao gồm văn hóa" và tạo ra một hướng đi mới trong việc hiện thực hóa các mục tiêu văn hóa.
Chương trình nghị sự đô thị mới cần trình bày chi tiết hơn về cách tiếp cận địa phương dựa trên văn hóa để phát triển bền vững.
Tại hội nghị Habitat III tổ chức ở Quito, Ecuador năm 2016, vấn đề văn hóa lại nhận được sự chú ý. Chương trình nghị sự đô thị mới cuối cùng được hội nghị thông qua đã nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa trong phát triển đô thị bền vững. Các trường hợp thành công ở nhiều thành phố cho thấy việc tích hợp các yếu tố văn hóa vào quản lý đô thị có thể thúc đẩy sự gắn kết xã hội một cách hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
Là một công cụ hiệu quả, Văn hóa 21 không chỉ góp phần củng cố vai trò của văn hóa trong chính sách đô thị mà còn chứng minh văn hóa có thể trở thành trụ cột thứ tư của sự phát triển bền vững như thế nào. Việc thúc đẩy quan điểm này đòi hỏi chính quyền địa phương phải phát triển các chính sách văn hóa toàn diện hơn ở cấp chính sách và tích hợp các khía cạnh văn hóa vào tất cả các chính sách công.
Với sự tham gia tích cực của các thành phố khác nhau, các thành phố như Quebec, Canada và Aissavilla ở Maroc đều đã xây dựng các kế hoạch văn hóa và tích cực hưởng ứng sự vận động của Văn hóa 21. Thông qua những thực tiễn này, văn hóa không còn được coi là yếu tố ảnh hưởng đơn lẻ mà là một phần không thể thiếu của sự phát triển bền vững.
Tóm lại, vai trò của văn hóa trong phát triển bền vững đã dần trở thành sự đồng thuận toàn cầu. Nó không chỉ liên quan đến sự tiếp nối của bản thân văn hóa mà còn liên quan đến tương lai bền vững của xã hội loài người. Trước những thách thức toàn cầu hiện nay, liệu văn hóa một lần nữa có thể trở thành cầu nối quan trọng để chúng ta tìm kiếm sự hòa giải và hợp tác?
