Language
Country/Area
No result found
Bí quyết giảm nguy cơ mất nước: Liệu pháp bù nước bằng đường uống hiệu quả như thế nào?
Liệu pháp bù nước bằng đường uống (ORT) là liệu pháp thay thế chất lỏng được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị tình trạng mất nước, đặc biệt là trong trường hợp tiêu chảy. Liệu pháp này chủ yếu đạt được bằng cách uống nước có lượng đường và muối phù hợp, chứa các chất điện giải quan trọng như natri và kali. Theo nghiên cứu, liệu pháp bù nước bằng đường uống có thể làm giảm đáng kể nguy cơ tử vong do tiêu chảy, thậm chí tới 93%. Dữ liệu này làm dấy lên mối lo ngại rộng rãi về liệu pháp bù nước bằng đường uống.
Việc sử dụng liệu pháp bù nước bằng đường uống đã được chứng minh là làm giảm tỷ lệ tử vong do tiêu chảy ở trẻ em và được sử dụng ở nhiều cơ sở chăm sóc sức khỏe.
Bối cảnh và sự phát triển của trị liệu
Liệu pháp bù nước bằng đường uống có từ những năm 1940, khi dung dịch điện giải này được phát triển theo kinh nghiệm để sử dụng chủ yếu ở những bệnh nhân nhẹ hoặc đang hồi phục. Tuy nhiên, liệu pháp bù nước bằng đường uống không được sử dụng rộng rãi để điều trị mất nước và duy trì cho đến những năm 1960, vì các nhà khoa học phát hiện ra rằng glucose giúp thúc đẩy quá trình hấp thụ natri và nước, khiến liệu pháp này hiệu quả hơn. Ngày nay, liệu pháp bù nước bằng đường uống đã được Tổ chức Y tế Thế giới đưa vào danh sách các loại thuốc thiết yếu, chứng tỏ tầm quan trọng của nó đối với sức khỏe cộng đồng.
Hiệu quả của liệu pháp
Theo nhiều thử nghiệm lâm sàng, liệu pháp bù nước bằng đường uống có thể làm giảm tỷ lệ tử vong do tiêu chảy xuống 93%. Các nghiên cứu điển hình ở các nước đang phát triển cũng cho thấy mối liên quan giữa việc tăng cường sử dụng muối bù nước đường uống (ORS) và giảm tỷ lệ tử vong. Ngay cả trong trường hợp mất nước nhẹ đến trung bình, liệu pháp bù nước bằng đường uống vẫn là lựa chọn điều trị hàng đầu, trong khi những bệnh nhân bị mất nước nặng cần tìm kiếm sự trợ giúp y tế chuyên nghiệp và bù nước ngay lập tức qua đường tĩnh mạch.
Khi được thực hiện đúng cách, liệu pháp bù nước bằng đường uống có thể bổ sung hiệu quả chất lỏng và chất điện giải cho cơ thể trước khi các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn.
Lưu ý khi sử dụng
Mặc dù liệu pháp bù nước bằng đường uống có nhiều ưu điểm nhưng vẫn có những trường hợp nên ngừng sử dụng, chẳng hạn như nôn mửa dai dẳng. Các chuyên gia khuyên bạn nên tạm dừng trong 10 phút trong trường hợp này và sau đó từ từ tiếp tục sử dụng. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nên sử dụng ống nhỏ giọt hoặc ống tiêm khi truyền dịch, còn đối với trẻ lớn hơn và người lớn thì nên dùng từng ngụm chậm. Việc cho con bú cũng nên được tiếp tục trong thời gian điều trị.
Dung dịch bù nước đường uống tự chế tại nhà
Khi gói muối bù nước đường uống không đủ, Tổ chức Y tế Thế giới và UNICEF ủng hộ việc pha dung dịch bù nước đường uống tại nhà. Theo ước tính, công thức cơ bản là tỷ lệ 1:1 giữa đường và muối, nhưng dung dịch tự chế nên thận trọng khi sử dụng vì độ ổn định và tác dụng của nó khác với công thức chính thức. Dung dịch bù nước qua đường uống được pha chế thương mại cũng được bán ở dạng lỏng hoặc dạng bột để dễ sử dụng tại nhà.
Tính khả thi của việc sử dụng các chế độ điều trị tại nhà vẫn cần được nghiên cứu thêm, nhưng trong những tình huống khẩn cấp, việc bổ sung chất điện giải phù hợp phải được ưu tiên hàng đầu.
Các phương pháp điều trị khác liên quan đến liệu pháp bù nước bằng đường uống
Ngày nay, liệu pháp bù nước bằng đường uống thường được sử dụng kết hợp với bổ sung kẽm, đặc biệt ở trẻ dưới 5 tuổi để rút ngắn thời gian tiêu chảy một cách hiệu quả. Ngoài ra, việc quay lại chế độ ăn bình thường càng sớm càng tốt là điều quan trọng để đẩy nhanh quá trình phục hồi của cơ thể. Các chuyên gia khuyến cáo nên cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ, thường xuyên để đảm bảo cơ thể trẻ có thể điều chỉnh lại nhu cầu dinh dưỡng bình thường.
Kết luận
Hiệu quả của liệu pháp bù nước bằng đường uống và tính linh hoạt của nó khiến nó trở thành một phương pháp quan trọng để kiểm soát tình trạng mất nước, dù là ở cơ sở chăm sóc sức khỏe hay ở nhà. Tuy nhiên, liệu chúng ta có thực sự tận dụng tối đa giải pháp đơn giản và hiệu quả này để cứu mạng sống hay còn có những giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả hơn?
