Vẹm Địa Trung Hải (Mytilus galloprovincialis) là một loài động vật thân mềm hai mảnh vỏ sống ở biển thuộc họ Mytilidae. Loài này đã lan rộng và xâm lấn ở nhiều nơi trên thế giới, khiến chúng ta phải tự hỏi về bí mật đằng sau khả năng thích nghi và sinh sản của nó.
Vẹm Địa Trung Hải là một trong ba loài trai chính có họ hàng gần, cả ba đều được gọi là "vẹm xanh". Chúng phổ biến dọc theo bờ biển ôn đới đến cận Bắc Cực ở cả Bán cầu Bắc và Nam và thường trở thành sinh vật chiếm ưu thế trên nền cứng ở môi trường sống ven bờ và ven biển.
Vẹm Địa Trung Hải thường lai tạo với các loài chị em của chúng, bao gồm Mytilus edulis và Mytilus trossulus, đặc biệt là khi chúng xuất hiện ở cùng một địa điểm.
Ở châu Âu, trai Địa Trung Hải phân bố rộng rãi ở Địa Trung Hải và Biển Đen, cũng như dọc theo bờ biển Đại Tây Dương, từ Bồ Đào Nha về phía bắc đến Pháp và Vương quốc Anh, và đến Na Uy. Trong những năm gần đây, loài này cũng được tìm thấy ở Bắc Cực châu Âu, bao gồm miền bắc Na Uy và Svalbard.
Ngoài ra, trai Địa Trung Hải được con người đưa vào bờ biển Bắc Thái Bình Dương ở miền bắc California vào đầu thế kỷ 20 và được nuôi ở khu vực Puget Sound thuộc tiểu bang Washington. Đây cũng là loài xâm lấn dọc theo bờ biển Châu Á, đặc biệt là ở Nhật Bản, Bắc Triều Tiên và xung quanh Vladivostok, Nga.
Ở Nam bán cầu, mặc dù loài Mytilus ban đầu không tồn tại ở Nam Phi, nhưng trai Địa Trung Hải đã được du nhập từ châu Âu vào năm 1984 và hiện là loài trai thủy triều thấp chiếm ưu thế ở bờ biển phía tây.
Vẹm Địa Trung Hải có vỏ dài tới 140 mm và có lớp vỏ ngoài nhẵn với phần đáy hơi rộng hơn. Màu vỏ của nó chủ yếu là màu tím xanh hoặc đen, đôi khi là màu nâu nhạt.
Sinh thái họcVẹm Địa Trung Hải là loài ăn lọc, thường sống ở vùng triều và tình trạng của chúng được coi là chỉ thị sinh học cho toàn bộ hệ sinh thái.
Ở biển Adriatic, Chamelea gallina và Mytilus galloprovincialis cho thấy sự thay đổi theo mùa tương tự nhau về hoạt động gây độc tế bào, phản ánh mức độ nhạy cảm của hệ thống miễn dịch của chúng với những thay đổi về môi trường.
Khi biến đổi khí hậu toàn cầu diễn ra, một số tác nhân gây căng thẳng, bao gồm axit hóa và nhiệt độ tăng cao, đang ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của trai Địa Trung Hải, khiến chúng trở thành yếu tố dự báo tiềm ẩn về biến đổi môi trường.
Đặc biệt ở Croatia, trai Địa Trung Hải được gọi là trai Novigrad, được nuôi ở những vùng biển cụ thể và đã được cấp giấy chứng nhận xuất xứ được bảo hộ của châu Âu. Mặc dù nước biển Adriatic tương đối giàu oxy nhưng môi trường đặc biệt của Novigrad lại rất thích hợp cho việc nuôi trồng thủy sản.
Vẹm Novigrad nổi tiếng với chỉ số chất lượng cao, thịt đặc biệt mịn và có mùi thơm đặc trưng của rong biển.
Tuy nhiên, tính xâm lấn và sự lây lan toàn cầu của nó có ảnh hưởng đến sự đa dạng của hệ sinh thái địa phương và tính bền vững của nuôi trồng thủy sản hay không?