Language
Country/Area
No result found
Tính bền vững yếu so với tính bền vững mạnh: Triết lý nào tốt hơn để cứu hành tinh?
Trong các cuộc thảo luận ngày nay về kinh tế môi trường, tính bền vững yếu và tính bền vững mạnh đã trở thành hai khái niệm đối lập, đưa ra các quan điểm khác nhau về tính bền vững của quản lý tài nguyên thiên nhiên và phát triển kinh tế. Tính bền vững yếu cho rằng vốn tự nhiên và vốn con người có thể thay thế cho nhau, và việc sử dụng hoặc mất đi vốn tự nhiên có thể được coi là bền vững miễn là giá trị của vốn con người bằng hoặc vượt quá giá trị của vốn tự nhiên. Tính bền vững mạnh mẽ nhấn mạnh rằng vốn tự nhiên cần được duy trì hoặc tăng cường độc lập với vốn nhân tạo, vì một số tài sản tự nhiên có chức năng sinh thái không thể thay thế và không thể thay thế bằng các sản phẩm nhân tạo.
Theo lý thuyết về tính bền vững yếu, việc thay thế rừng tự nhiên bằng công viên hoặc đất nông nghiệp có thể được coi là bền vững miễn là giá trị giải trí hoặc kinh tế của những nơi này tương đương với sự mất mát về đa dạng sinh học và những tác động môi trường do đó gây ra.
Ý nghĩa cơ bản của sự phân biệt này là tính bền vững mạnh mẽ luôn giả định rằng một số chức năng của hệ sinh thái không thể bị thay thế bằng vốn do con người tạo ra. Ví dụ, các học giả về môi trường đã chỉ ra rằng tầng ôzôn là một thành phần quan trọng của vốn tự nhiên và cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho sự sống còn của con người, những dịch vụ mà con người khó có thể sao chép được.
Nguồn gốc và lý thuyết của khái niệm
Để giải thích vấn đề này, chúng ta cần quay trở lại với lý thuyết vốn về tính bền vững. Khái niệm này liên quan chặt chẽ đến công bằng giữa các thế hệ, có nghĩa là việc phân bổ công bằng các nguồn lực và tài sản giữa các thế hệ là rất quan trọng trong phát triển bền vững. Sự phát triển được gọi là bền vững khi ít nhất nó vẫn giữ nguyên nguồn vốn.
Những người ủng hộ mạnh mẽ tính bền vững cho rằng vốn kinh tế và vốn môi trường bổ sung cho nhau chứ không thể thay thế cho nhau. Điều này có nghĩa là quyền tồn tại của thiên nhiên phải được tôn trọng và phải được truyền lại cho thế hệ tiếp theo dưới hình thức ban đầu của nó.
Bất đồng về phát triển bền vững
Mặc dù phát triển bền vững và tính bền vững có liên quan chặt chẽ với nhau nhưng chúng là hai khái niệm khác nhau. Lý thuyết về tính bền vững yếu bắt nguồn từ quan điểm của những người đoạt giải Nobel là Robert Solomon và John Hartwick, những người tin rằng "vốn con người" có thể thay thế "vốn tự nhiên". Tính bền vững mạnh mẽ ngày nay, vốn không tương thích với cả lửa và nước, nhấn mạnh nhiều hơn vào việc bảo tồn vốn tự nhiên, phủ nhận mọi giải pháp thay thế tiềm năng.
Tính bền vững yếu trong thực tế
Ví dụ về tính bền vững yếu kém trong thực tế bao gồm trường hợp của Quỹ hưu trí của Chính phủ Na Uy. Quỹ này đã sử dụng thặng dư từ dầu mỏ để đầu tư và tích lũy thành công tài sản trị giá hơn 1 nghìn tỷ đô la, có thể được coi là một ứng dụng bền vững yếu kém thành công. Tuy nhiên, thành công như vậy không đảm bảo tính bền vững trên quy mô toàn cầu. Ví dụ, thiệt hại về môi trường do khai thác quá mức phốt phát trên đảo Nauru ở Thái Bình Dương đã trở thành một ví dụ tiêu cực.
Trường hợp này nêu bật những rủi ro của tính bền vững yếu, chứng minh rằng việc thay thế vốn tự nhiên có thể gây ra những tác động lâu dài, không thể đảo ngược đối với môi trường.
Vai trò quản trị và khuyến nghị chính sách
Ở cấp độ quản trị, các nguyên tắc của Hartwick được sử dụng để hướng dẫn các thủ tục tiêu thụ tài nguyên bền vững, nhấn mạnh rằng các quốc gia nên đầu tư vào nguồn nhân lực để bù đắp cho sự suy giảm của các nguồn tài nguyên không tái tạo. Điều này đã thúc đẩy các nhà kinh tế và hoạch định chính sách tìm cách cân bằng giữa sự tăng trưởng của nguồn vốn và bảo vệ môi trường.
Những lời chỉ trích về mô hình Mạnh và Yếu
Cho dù ủng hộ tính bền vững mạnh hay yếu, cả hai đều phải đối mặt với sự chỉ trích. Nhiều lập luận đặt câu hỏi về các phương pháp định lượng về tính bền vững yếu và việc đánh giá không đầy đủ các tác động môi trường, đặc biệt là khi các nguồn lực tập trung ở một số ít quốc gia hoặc khu vực, điều này có thể dễ dàng dẫn đến các mô hình phát triển không bền vững.
Trong khi đó, những người phản đối kêu gọi phát triển một khái niệm về di sản xã hội tập trung vào quyền lợi và cơ hội của các thế hệ tương lai thay vì chỉ chú trọng vào lượng tài nguyên được sử dụng.
Trong một thế giới ngày càng phải đối mặt với khủng hoảng môi trường, cuộc thảo luận giữa tính bền vững yếu và tính bền vững mạnh không còn chỉ là cuộc tranh luận hàn lâm nữa mà đã trở thành vấn đề cốt lõi ảnh hưởng đến sự sống còn của chúng ta. Một khái niệm bền vững phù hợp với tương lai không chỉ đòi hỏi phải tôn trọng nguồn vốn tự nhiên hiện tại mà còn phải hiểu cách cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường để thực sự cứu được trái đất?
