Language
Country/Area
No result found
Tại sao Chiến tranh Lạnh giữa Mỹ và Liên Xô không bao giờ bùng phát thành chiến tranh quy mô lớn? Bí mật đằng sau nó là gì?
Chiến tranh Lạnh là thời kỳ căng thẳng chính trị toàn cầu kéo dài từ năm 1947 đến năm 1991 và chủ yếu liên quan đến cuộc đấu tranh giành ảnh hưởng về mặt tư tưởng và kinh tế giữa Hoa Kỳ và Liên Xô. Liên quan đến tên gọi của nó, Chiến tranh Lạnh, là mặc dù cả hai bên đều hỗ trợ lẫn nhau trong nhiều cuộc xung đột khu vực, nhưng không có cuộc chiến trực tiếp nào ở quy mô nào nổ ra. Vậy tại sao hai siêu cường lại có thể tránh được xung đột vũ trang trực tiếp?
Bản chất của Chiến tranh Lạnh là các hoạt động hàng ngày về chiến tranh tâm lý, tuyên truyền và gián điệp, phản ánh mong muốn của cả hai bên nhằm giành quyền thống trị mà không tiến tới xung đột toàn diện.
Nguồn gốc của Chiến tranh Lạnh có thể bắt nguồn từ môi trường chính trị toàn cầu sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc. Khi đó, Liên Xô đã lợi dụng ảnh hưởng ở Đông Âu để thiết lập một chế độ thân Liên Xô, khiến các nước phương Tây lo ngại. Đặc biệt bắt đầu từ năm 1947, Hoa Kỳ đã đưa ra hàng loạt chính sách nhằm ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản. Đây chính là “Học thuyết Truman” nổi tiếng.
Việc Hoa Kỳ can thiệp vào Nội chiến Hy Lạp và các khu vực khác cho thấy quyết tâm kiên quyết chống lại sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản, tuy Liên Xô tích cực ủng hộ phong trào cộng sản nhưng cũng lo ngại xung đột trực tiếp sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Một cuộc chiến tranh tổng lực có thể sẽ tiêu tốn nguồn tài nguyên khổng lồ của cả hai bên và cả hai nước sẽ phải đối mặt với mối đe dọa từ vũ khí hạt nhân.
Chiến tranh tâm lý, tuyên truyền và cạnh tranh công nghệ đã trở thành những biểu hiện chính của Chiến tranh Lạnh. Trong bối cảnh đó, cả hai bên đều cố gắng hết sức để tránh xung đột trực tiếp, đó là một trong những nguyên nhân khiến Chiến tranh Lạnh tiếp tục kéo dài.
Các "cuộc chiến tranh ủy nhiệm" trong Chiến tranh Lạnh, hay còn gọi là xung đột của bên thứ ba, thường đi kèm với sự hỗ trợ từ các phe phái khác nhau của Hoa Kỳ và Liên Xô. Ví dụ, Chiến tranh Triều Tiên và Chiến tranh Việt Nam là kết quả của sự đối đầu về ý thức hệ trong Chiến tranh Lạnh giữa hai bên. Trong các cuộc xung đột này, mặc dù Mỹ và Liên Xô ủng hộ các bên khác nhau nhưng không trực tiếp tham gia chiến đấu, điều này cũng phản ánh nhu cầu cân bằng và kiểm soát mạnh mẽ của cả hai bên.
Ngoài ra, do sự răn đe lẫn nhau giữa hai bên, cả hai bên trong Chiến tranh Lạnh đều cảnh giác rằng một cuộc chiến tranh toàn cầu sẽ dẫn đến hậu quả tàn khốc. Sự xuất hiện của vũ khí hạt nhân đã làm thay đổi quy luật chiến tranh và sự tính toán sai lầm của mỗi bên có thể dẫn đến sự trả đũa tàn khốc. Rủi ro rất lớn này khiến cả hai bên phải lựa chọn thỏa hiệp và né tránh trong nhiều vấn đề.
Ngay cả trong những thời điểm căng thẳng nhất, chẳng hạn như Khủng hoảng tên lửa Cuba, các nhà lãnh đạo của cả hai bên vẫn có thể xoa dịu xung đột thông qua liên lạc và ngoại giao.
"Chính sách hòa hoãn" vào giữa những năm 1970 là một diễn biến quan trọng của Chiến tranh Lạnh, khi cả hai bên bắt đầu tìm cách cùng tồn tại hòa bình. Điều này có nghĩa là cả hai bên đều nhận thức được sự cần thiết của sự hợp tác và đối thoại. Sau này, với sự trỗi dậy của Mikhail Gorbachev, những thay đổi nội bộ ở Liên Xô đã mang đến những cơ hội mới để giảm bớt căng thẳng quốc tế.
Mặc dù Chiến tranh Lạnh kết thúc với sự sụp đổ của các chế độ cộng sản ở Đông Âu năm 1989 và sự tan rã của Liên Xô năm 1991, một cuộc chiến tranh toàn diện chưa bao giờ nổ ra giữa Hoa Kỳ và Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh. Trên thực tế, Chiến tranh Lạnh giữa hai bên đôi khi thúc đẩy việc điều chỉnh chính sách đối nội và đối ngoại của mỗi bên, đặc biệt là việc kiểm soát vũ khí hạt nhân và chiến lược hóa chính sách đối ngoại.
Bí mật của Chiến tranh Lạnh là cả hai bên đều hiểu nghệ thuật "điều khiển chiến tranh". Ván cờ tránh sự hủy diệt lẫn nhau khiến họ phải bình tĩnh suy nghĩ.
Tóm lại, mặc dù Chiến tranh Lạnh giữa Mỹ và Liên Xô đầy rẫy những căng thẳng, xung đột cục bộ, chạy đua vũ trang nhưng sự thận trọng của lãnh đạo hai bên, mối đe dọa từ vũ khí hạt nhân và môi trường chính trị quốc tế đằng sau chúng đã ngăn cản họ dễ dàng tiến tới một cuộc xung đột toàn diện. Tại thời điểm này, Chiến tranh Lạnh có cung cấp một mô hình mới cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế không?
