Những năm 1960 là thời kỳ quan trọng đối với các phong trào xã hội trên toàn thế giới, với các phong trào nâng cao nhận thức phát triển đáng kể, đặc biệt là ở Hoa Kỳ. Phong trào này ban đầu được các nhà nữ quyền đề xuất với mục đích thu hút sự chú ý nhiều hơn đến các vấn đề bất bình đẳng khác nhau trong xã hội. Theo thời gian, những phong trào này không chỉ phản ánh hoàn cảnh khó khăn của phụ nữ mà còn đi sâu vào các vấn đề xã hội khác như bảo vệ môi trường, quyền con người, quyền của LGBT, v.v. và cuối cùng có tác động sâu sắc đến toàn xã hội.
Trọng tâm của việc nâng cao nhận thức là nhận thức về sự áp bức và bất bình đẳng của chính mình. Điều này có thể bắt nguồn từ năm 1967, khi một nhóm phụ nữ bắt đầu chia sẻ kinh nghiệm của họ với nhau tại một cuộc tụ họp ở Thành phố New York, điều này không chỉ giúp họ nhận ra sự áp bức của chính mình mà còn đặt nền tảng cho hành động trong tương lai.
“Chúng ta cho rằng cảm xúc của mình có ý nghĩa, đáng để phân tích vì chúng phản ánh nỗi sợ hãi và hy vọng chính trị.”
Khi phong trào phát triển, những người tham gia nhận ra rằng những khó khăn mà họ phải đối mặt không chỉ mang tính cá nhân. Ví dụ, nhiều mối quan tâm của phụ nữ liên quan đến các vấn đề nội trợ trong hôn nhân, thách thức trong việc nuôi dạy con cái và kỳ vọng của xã hội về vai trò của phụ nữ. Những trải nghiệm chung này khiến họ nhận ra rằng nguyên nhân gốc rễ của những vấn đề này là bất bình đẳng về mặt cấu trúc, chứ không chỉ là mâu thuẫn cá nhân.
“Hình thức nhóm nâng cao nhận thức không chỉ tăng cường mối liên kết giữa phụ nữ mà còn thúc đẩy tư duy đổi mới, trở thành công cụ thành công cho phong trào giải phóng phụ nữ.”
Các hoạt động nâng cao nhận thức thường được tiến hành dưới hình thức thảo luận nhóm, tạo điều kiện cho mọi người tham gia có cơ hội phát biểu ý kiến bình đẳng. Ví dụ, một chủ đề sẽ được đặt ra cho các cuộc họp hàng tuần, cho phép những người tham gia chia sẻ suy nghĩ và câu chuyện của họ. Trong quá trình này, phụ nữ không chỉ chia sẻ những trải nghiệm sống mà còn hình thành nhận thức xã hội chung thông qua câu chuyện của họ.
"Không có phương pháp cố định nào để bắt đầu nâng cao nhận thức. Điều thực sự quan trọng là kết quả."
Ngoài việc tập trung vào các vấn đề của phụ nữ, phong trào nâng cao nhận thức này còn ảnh hưởng đến các phong trào xã hội khác, bao gồm bảo vệ môi trường và quyền của LGBT. Những năm 1960 cũng chứng kiến sự trỗi dậy của phong trào giải phóng người đồng tính, với những người tham gia lấy sức mạnh từ việc tự tiết lộ và ủng hộ sự thay đổi xã hội rộng rãi hơn.
"Việc tự bộc lộ không chỉ là sự giải phóng cá nhân mà còn là sự thức tỉnh đối với xã hội."
Các phong trào nâng cao nhận thức có tác động vượt ra ngoài phạm vi những người tham gia; chúng thúc đẩy xã hội xem xét lại vai trò giới, đấu tranh cho quyền lợi và thách thức các cấu trúc quyền lực. Từ cải cách pháp lý đến những thay đổi về chuẩn mực xã hội, nhận thức cao hơn trong giai đoạn này chắc chắn đã có tác động sâu sắc đến tương lai.
Bất chấp những thành tựu to lớn của phong trào nâng cao nhận thức trong những năm 1960, xã hội ngày nay vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Khi các thế hệ phong trào mới xuất hiện, liệu chúng ta có nhận thức đủ về cốt lõi cơ bản của các phong trào này để truyền lại cho thế hệ sau nhằm đối mặt với những thách thức trong tương lai hay không?