Anna Majda

Poczucie własnej skuteczności oraz satysfakcji z życia w grupie małopolskich funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej

Wstep. W profilaktyce stresu zawodowego duze znaczenie mają zasoby osobiste, wśrod ktorych wymienia sie miedzy innymi: dyspozycyjny optymizm, wysoki poziom poczucia koherencji, inteligencje emocjonalną, poczucie satysfakcji z zycia, preznośc psychiczną,a takze poczucie wlasnej skuteczności. Cel pracy. Glownym celem pracy byla ocena poczucia wlasnej skuteczności oraz satysfakcji z zycia w grupie badanych funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej (PSP). Material i metody. Badaniem ankietowym objeto 202 funkcjonariuszy PSP, pelniących sluzbe na terenie Malopolski. W pracy zostaly wykorzystane skale: uogolnionej wlasnej skuteczności (GSES) oraz satysfakcji z zycia (SWLS). Wyniki. Wiekszośc badanych funkcjonariuszy PSP cechowala sie wysokim poczuciem wlasnej skuteczności (60,40%), natomiast blisko polowa z nich deklarowala wysokie poczucie zadowolenia z zycia (42,57%). Im badany byl starszy i mial dluzszy staz pracy, tym mniejsze bylo jego zadowolenie z zycia. Poczucie wlasnej skuteczności wplywalo istotnie na satysfakcje z zycia respondentow. Wnioski. Pielegniarki powinny podejmowac czynności mające na celu propagowanie roli zasobow osobistych w profilaktyce stresu w miejscu pracy.

Natężenie spostrzeganego stresu oraz strategie radzenia sobie ze stresem w grupie małopolskich funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej

Wstep. Funkcjonariusze strazy pozarnej zobligowani są do wypelnienia obowiązkow sluzbowych, w czasie ktorych wielokrotnie doświadczają wielu traumatyzujących bodźcow. Niekorzystne warunki pracy mogą byc związane z czynnikami środowiskowymi. Cel pracy. Celem pracy byla ocena ogolnego wskaźnika natezenia spostrzeganego stresu oraz strategii radzenia sobie ze stresem w grupie funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej. Material i metody. Badaniem ankietowym objeto 202 funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej, pelniących sluzbe na terenie Malopolski. Do oceny ogolnego wskaźnika natezenia spostrzeganego stresu zastosowano Skale Odczuwanego Stresu (PSS-10). Drugim narzedziem wykorzystanym w badaniu byl Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem Mini-COPE. Wyniki. Prawie polowie funkcjonariuszy Panstwowej Strazy Pozarnej (PSP) w ciągu ostatniego miesiąca towarzyszyl wysoki poziom spostrzeganego stresu (44,06%). Badani deklarowali stosowanie takich strategii radzenia sobie ze stresem, jak aktywne radzenie sobie, planowanie, poszukiwanie wsparcia emocjonalnego. Najrzadziej stosowali: zaprzeczanie, zaprzestanie dzialan, uzywanie substancji psychoaktywnych. Wiek wplywal istotnie na stosowaną przez badanych strategie poszukiwania wsparcia emocjonalnego. Wnioski: W obliczu wysokiego poziomu spostrzeganego stresu u badanych funkcjonariuszy PSP wydaje sie byc zasadnym stosowanie programow psychoedukacyjnych zachecających do stosowania strategii zaradczych skoncentrowanych na problemie.

Stężenie homocysteiny w surowicy krwi i styl życia katolików zamieszkujących teren Polski Południowej

Introduction: Public health specialists and nurses are interested in identifying the elements of lifestyle that prevent disease in specific human populations, including religious groups. Aim: The term lifestyle Catholic compound with the level of homocysteine in blood serum, as a risk factor for cardiovascular disease (CVD). Material and Methods: The cross-sectional study was conducted among 134 Catholics. Use of a questionnaire of own authorship, the International Physical Activity Questionnaire, Inventory Behavioral Health (HBI), Scale Experienced Stress PSS-10, laboratory tests (homocysteine), Test Fagerstrom Nicotine Dependence. Results: In more than half of Catholics diagnosed increased homocysteine levels. Knowledge of about halves of the respondents on CVD was fully satisfactory. Selected elements of life style Catholics, like physical activity, addictions, perceived stress, health behaviors in the HBI, psychosocial factors and diet deviate from the recommendations relevant to the prevention of CVD and were not significantly linked to the performance level of homocysteine in the blood serum, with the exception of a significant relationship between its proper level and the consumption of milk, whole wheat flakes, pasta and wheat groats and also not smoking cigarettes. Conclusions: Public health professionals and nurses should develop culturally specific educational interventions, taking into the life style and homocysteine levelaccount cardiovascular risk factors among followers of different religions.

Role of psychosocial resources and acceptance of disease in maintaining health with asthma / Rola zasobów psychospołecznych oraz akceptacji choroby w zachowaniu zdrowia w astmie

Abstract Introduction. Asthma is a chronic disease. Risky health behaviours among patients like exposure to allergens or stress, smoking, irregular drug taking, lack of physical activity can exacerbate the condition. Psychosocial resources, like self-efficacy, social support and patient’s acceptance of the condition may prove helpful in coping with the disease. Aim. Investigating health behaviours among asthmatic patients, discussing psychosocial resources and assessing the degree of disease acceptance in order to account for the relationship between the latter two variables. Material and methods. The study group included 100 patients suffering from asthma. A questionnaire designed especially for investigating that group of patients, as well as two standardized tools (the Acceptance of Illness Scale and the General Self-Efficacy Scale) were used. A chi-square test was used for performing a statistical analysis. the level of significance was set at p <0.05. Results. Some 43% of patients assessed their acceptance of the condition as medium, while another 52% assessed their self-efficacy as average. Almost all respondents (91%) received support from their loved ones. Almost all admitted they engaged in some physical activity. Most respondents took drugs irregularly and were exposed to stress; more than a half declared exposure to allergens. The higher their self-efficacy was, the more likely they were to engage in sport activities. Self-efficacy and acceptance of the disease by respondents resulted in a significant decrease in asthma exacerbation incidence. The more support they received, the higher their acceptance of the disease was. Conclusions. The respondents showed both positive and negative health behaviours. Self-efficacy was a significant predictor/ indicator of physical activity only. There was a significant relationship between the support that the patients received and their acceptance of the disease.

Sytuacje trudne dla studentów pielęgniarstwa w czasie pierwszych zajęć praktycznych w szpitalu

Wstep. Studenci pielegniarstwa w trakcie realizacji pierwszych zajec praktycznych, mają kontakt z nowym środowiskiem, podejmują nowe dzialania, co wiąze sie z wystepowaniem sytuacji trudnych. Cel. Celem pracy byla analiza sytuacji trudnych z jakimi spotykają sie studenci pielegniarstwa w czasie realizacji pierwszych zajec praktycznych. Material i metody. Badaniami objeto 105 studentow studiow licencjackich na kierunku pielegniarstwo UJ CM w Krakowie. Zastosowano metode sondazu diagnostycznego i szacowania. Wykorzystano Skale Uogolnionej Wlasnej Skuteczności autorstwa Schwarzera i Jerusalem, w adaptacji Juczynskiego (GSES) i kwestionariusz ankiety wlasnej konstrukcji. Analiza statystyczna zostala przeprowadzona testem chi2, za poziom istotności przyjeto p < 0,05. Wyniki. Prawie polowa badanych studentow pielegniarstwa przyznala, ze w czasie realizacji pierwszych zajec praktycznych w szpitalu bardzo czesto doświadczala sytuacji trudnych. Sytuacji takich istotnie rzadziej doznawali studenci mlodsi wiekiem (p = 0,00219; chi2 = 11,6908). Najcześciej sytuacje trudne dotyczyly kontaktu z pacjentem. Ich przyczyną byly: brak doświadczenia (47,5%), brak wiedzy (18,8%) oraz brak wsparcia (15%). Najcześciej stosowanym sposobem radzenia sobie z takimi sytuacjami bylo poszukiwanie wsparcia emocjonalnego (49,2%). Wnioski. Wiedza na temat wystepowania sytuacji znaczących w czasie realizacji pierwszych zajec praktycznych dla studentow, poza celami poznawczymi, moze rowniez spelniac funkcje prewencyjne. Problemy Pielegniarstwa 2015; 23 (2): 160–165

Religijność i akceptacja choroby wśród pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Wstep. Reumatoidalne zapalenie stawow (RZS), to przewlekla autoimmunologiczna choroba ukladowa tkanki lącznej, prowadząca do niepelnosprawności. Religijnośc i akceptacja choroby pomagają pacjentom lepiej znosic chorobe. Lekarz, pielegniarka powinni uwzgledniac w swojej praktyce potrzeby pacjentow nie tylko natury biologicznej, ale takze psychospoleczne i duchowe. Branie pod uwage sfery duchowo-religijnej pacjentow moze przyczyniac sie do poprawy opieki oraz wynikow leczenia. Cel. Celem pracy byla ocena religijności i akceptacji choroby wśrod pacjentow z reumatoidalnym zapaleniem stawow oraz zbadanie zalezności pomiedzy tymi zmiennymi. Material i metody. Badaniami objeto 100 osob chorujących na reumatoidalne zapalenie stawow. W badaniach wykorzystano metode sondazu diagnostycznego i szacowania. Zastosowano dwa wystandaryzowane narzedzia badawcze: Skale Religijności Personalnej, Skale Akceptacji Choroby oraz autorski kwestionariusz ankiety. Do analizy statystycznej uzyto wspolczynnika korelacji liniowej Pearsona. Wyniki. W badanej grupie wskaźnik religijności wyniosl średnio 3,6, wahal sie miedzy 1,6 a 4,9. Wiekszośc badanych (89%) charakteryzowalo sie religijnością personalną. Wskaźnik akceptacji choroby wyniosl średnio 25, wahal sie miedzy 11. a 40. Ponad polowa badanych (58%) akceptowala swoją chorobe na średnim poziomie. Religijnośc pacjentow nie miala istotnego wplywu na akceptacje choroby (r = –0,0041; p = 0,9677). Wnioski. Nie kazdy badany pacjent z reumatoidalnym zapaleniem stawow przejawial religijnośc personalną, jak rowniez w istniejącej sytuacji klinicznej potrzeby duchowo-religijne nie mialy istotnego znaczenia w akceptacji choroby. Problemy Pielegniarstwa 2015; 23 (2): 220–226

Wiedza pielęgniarek w zakresie pobierania materiału biologicznego do badań laboratoryjnych

Wstep. Diagnoza kliniczna sklada sie z kilku etapow: wywiadu, badania fizykalnego, a takze z badan diagnostycznych, wśrod ktorych najcześciej wykonywane są badania analityczne. Wyniki badan analitycznych mają istotny wplyw na ocene stanu zdrowia pacjenta, dlatego wazne jest profesjonalne przygotowanie personelu pielegniarskiego i przestrzeganie obowiązujących procedur w tym zakresie. Cel. Celem pracy byla ocena wiedzy pielegniarek w zakresie pobierania materialu biologicznego do badan laboratoryjnych. Materialy i metody. Badaniem objeto 188 pielegniarek zatrudnionych w dwoch wybranych szpitalach wojewodztwa malopolskiego. Do zebrania danych wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. Wyniki. Badane pielegniarki prezentowaly dostateczny poziom wiedzy na temat zasad pobierania materialu biologicznego od pacjenta. Zdecydowana wiekszości badanych wiedze w tym zakresie uzyskala w ramach samoksztalcenia i szkolen wewnątrzszpitalnych. Osoby z wyksztalceniem magisterskim oraz uczestniczące w szkoleniach z zakresu pobierania materialu do badan biologicznych uzyskaly istotnie statystycznie wiecej punktow z pytan oceniających ich wiedze w porownaniu z pozostalymi uczestnikami badania. Pielegniarki dostrzegaly potrzebe uczestnictwa w szkoleniach wewnątrzzakladowych prowadzonych przez pracownikow laboratorium. Wnioski. Badane pielegniarki, mimo ze deklarowaly znajomośc zasad obowiązujących podczas pobierania materialu biologicznego, uzyskaly dostateczny wynik z pytan oceniających poziom ich wiedzy. Wyrazaly chec podnoszenia kwalifikacji w tym obszarze. Problemy Pielegniarstwa 2015; 23 (1): 34–39