Hans Peter Jung

Patient characteristics as predictors of primary health care preferences: a systematic literature analysis

To identify associations between various cultural and demographic factors and patients’ primary health care preferences.

The Patients Assessment Chronic Illness Care (PACIC) questionnaire in The Netherlands: a validation study in rural general practice

BackgroundMany patients with chronic illness receive health care in primary care settings, so a challenge is to provide well-structured chronic care in these settings. Our aim was to develop and test a Dutch version of the PACIC questionnaire, a measure for patient reported structured chronic care.MethodsObservational study in 165 patients with diabetes or COPD from four general practices (72% response rate). Patients completed a written questionnaire, which included instruments for assessing chronic illness care (PACIC), evaluations of general practice (Europep), enablement (PEI), and individual characteristics.ResultsThe patients had a mean age of 68.0 years and 47% comprised of women. Twenty-two to 35% of responding patients did not provide answers to specific items in the PACIC. In 11 items the lowest answering category was used by 30% or more of the responders and in 6 items the highest answering category was used by this number of responders. Principal factor analysis identified the previously defined five domains reasonably well. Cronbachs alpha per domain varied from 0.71 to 0.83, and the intraclass coefficient from 0.66 to 0.91. Diabetes patients reported higher presence of structured chronic care for 14 out of the 20 PACIC items. The effect of patient evaluations of general practice on the PACIC score was positive (b = 0.72, p < 0.004), but the effect of patient enablement on the PACIC score was negative (b = -1.13, p < 0.000).ConclusionA translated and validated Dutch version of the PACIC questionnaire is now available. Further research on its validity is recommended.

Effect of mailed reminders on the response rate in surveys among patients in general practice.

Randomized trials were performed in Denmark and The Netherlands to determine the effect of mailed reminders on the response rate in surveys among patients in general practice. In both countries, general practitioners handed out questionnaires to 200 adult patients who came to visit them. An intervention group of 100 patients received reminders at 3 weeks after the visit, whereas a control group of the remaining 100 patients did not receive reminders. The response rate was significantly higher in the intervention groups than in the control group in The Netherlands (86% versus 55%, respectively) but not in Denmark (87% versus 81%, respectively). Mailed reminders can improve the response rate in surveys related to a general practice, but they are not effective in all situations.

Tussen paternalisme en consumentisme Het dilemma van de huisarts

SamenvattingDit artikel beschrijft en vergelijkt de ideeën van huisartsen en patiënten over de huisartsenzorg in Nederland. Door middel van vragenlijsten werd patiënten en huisartsen gevraagd welke van 40 aspecten van huisartsgeneeskundige zorg ze belangrijk vonden en hoe ze oordeelden over 23 van die aspecten. Er bleek grote overeenkomst te bestaan tussen de verwachtingen en oordelen van huisartsen en patiënten. Opvallend is dat het voor patiënten net zo belangrijk was als voor huisartsen dat het nut van medicijnen, adviezen, medisch onderzoek en verwijzingen kritisch beoordeeld wordt. Huisartsen onderschrijven net als patiënten het belang van patiëntgericht werken. Daarnaast waren er ook verschillen. Patiënten legden meer nadruk op het belang van de beschikbaarheid van de huisarts en de intensiteit van de informatievoorziening en huisartsen beaccentueerden meer het belang van de organisatie van de huisartsenzorg. Huisartsen zijn daarnaast kritischer dan patiënten over de door hen geleverde zorg, met name wat de intensiteit van de informatievoorziening en de kwaliteit van de arts-patiëntrelatie betreft. Huisartsen denken bovendien dat patiënten nog kritischer zijn dan zijzelf.De grote overeenkomst tussen de ideeën van huisartsen en patiënten maakt dat het vertrouwen gerechtvaardigd is dat huisarts en patiënten min of meer dezelfde opvattingen hebben over verlening van adequate, effectieve, efficiënte, maar ook patiëntgerichte zorg. Dialooggerichte huisartsenzorg slaat een brug tussen het paternalisme van de huisarts en het consumentisme van de patiënt waardoor er een evenwicht gevonden kan worden tussen evidence-based huisartsgeneeskundig werken en de wensen en verwachtingen van de patiënt.

Communiceren huisartsen volgens de verwachtingen van hun patiënten

SamenvattingVan den Brink-Muinen A, Van Dulmen AM, Jung HP, Bensing JM. Communiceren artsen volgens de verwachtingen van hun patiënten? Huisarts Wet 2008;51(3):141-6.Inleiding Dit onderzoek geeft inzicht in de specifieke voorkeuren van patiënten voor de communicatie met huisartsen en hoe goed huisartsen daarnaar handelen, volgens patiënten zelf én (vooral) op grond van geobserveerd feitelijk gedrag in consulten. Methoden We observeerden video-opnamen van 1787 consulten van 142 huisartsen (gemiddeld 15 per huisarts). De patiënten vulden voor het consult op een vragenlijst in wat zij verwachtten van de communicatie. Na het consult rapporteerden zij in welke mate hun huisarts daaraan had voldaan. De voorkeuritems, de feitelijk gedragsitems en het observatieprotocol RIAS meten allemaal zowel affectgerichte als taakgerichte communicatieaspecten. We gebruikten beschrijvende en multiniveau-analyses. Beschouwing De meeste patiënten vonden dat de communicatie met hun huisarts tijdens een consult aansloot bij hun voorkeuren. In het algemeen vonden de patiënten zowel affect- als taakgerichte communicatieaspecten belangrijk, en kwam de huisarts hier vaak aan tegemoet. Huisartsen blijken goed aan te voelen wat hun patiënten belangrijk vinden om over te praten. Vrouwelijke huisartsen waren zowel meer affect- als taakgericht in hun communicatie dan mannelijke huisartsen, speciaal met vrouwelijke patiënten. Patiënten die vanwege psychosociale klachten naar de huisarts gingen, hadden meer kans op een affectieve dokter dan patiënten met een biomedisch probleem. Conclusie We bevelen huisartsen aan om te letten op de voorkeuren van de patiënten voor communicatie en om de patiënten aan het einde van een consult te vragen of de communicatie naar wens is verlopen.

Meer tijd voor patiënten, minder verwijzingen

In een implementatietraject voor praktijkverkleining in een Noord-Limburgse plattelandspraktijk is een waarnemer in deeltijd aangesteld zodat elke huisarts meer tijd kon nemen voor een patiënt. Alle praktijkmedewerkers kregen scholing in ‘positieve gezondheid’ en de huisartsen werkten nauw samen met het sociale team van de gemeente. Het aantal verwijzingen naar een medisch specialist nam met een kwart af, het aantal spoedverwijzingen bleef gelijk.

Structureren van de diabeteszorg in een huisartsenpraktijk

SamenvattingJung HP, Linsen-Lemmen B, Wensing M. Structureren van de diabeteszorg in een huisartsenpraktijk. Tijdschrift praktijkondersteuning 2007;2(3):80-5.Doel Nagaan van veranderingen in kwaliteit van zorg na invoering van gestructureerde diabeteszorg in een huisartsenpraktijk met een huisarts en praktijkassistenten.Interventie Een plan voor gestructureerde diabeteszorg werd in 2004 opgesteld en in 2005 ingevoerd. De diabeteszorg vóór en na de invoer van de gestructureerde zorg werden met elkaar vergeleken.Effecten De invoering van gestructureerde diabeteszorg leidde tot betere registratie van risicofactoren; toename van het aantal consulten, verwijzingen naar diëtiste, podotherapeut, oogarts, en bloedafnames. Ook nam het gebruik van anti-hypertensiva en cholesterolverlagers toe en wijzigde het gebruik van bloedglucoseverlagende middelen. De waarden van gewicht, bloeddruk, cholesterol en HbA1c van de diabetespatiënten daalden.Leerpunten Dit project laat zien dat, door het goed structureren van de beschikbare diabeteszorg, de uitkomsten al aanzienlijk verbeteren.Mogelijk zijn verdere verbeteringen te bereiken door de inzet van een praktijkondersteuner of een diabetesverpleegkundige.