Hasan Bülbül

Üniversite Öğrencilerinde Oyun Bağımlılığı: Kişisel Özellikler ve Başarı İle İlişkisi

Bu calismada universite ogrencilerine odaklanilarak dijital oyun oynama davranis modellerinin tespit edilmesi, kisisel ozellikler ve akademik performansla iliskisinin arastirilmasi amaclanmistir. Arastirmada veriler egitimlerine halen devam eden 446 universite ogrencisinden toplanmistir. Oyun sirasindaki, oyun oncesi ve sonrasindaki davranislari ve duygularini iceren maddelerden olusan bir olcekle toplanan veriler kumeleme analizi yardimi ile istatistiksel olarak gruplanmistir. Yurutulen kumeleme analizi sonucunda arastirma ornegi uc gruba ayrilmistir. Olusan gruplar; oyun bagimlilari (bagimlilar), yuksek bagimli olma egilimi bulununlar (adaylar) ve bilincli oyuncular (bilincliler) olarak isimlendirilmistir. Ortaya cikan gruplar arasinda yurutulen karsilastirma analizlerinde gelir, yas ve kilo problemi bakimindan her hangi bir farkliliga rastlanmamistir. Buna karsin bagimlilarda yer alan uyelerin yaklasik ucte ikisini erkeklerin olusturdugu tespit edilmistir. Yine dijital ortamda oyunla tanisma, ilk telefona sahip olma yasi ve haftalik gerceklestirilen etkinlik sayisi bakimindan gruplar arasinda fark bulundugu gorulmustur. Akademik performans degiskenleri bakimindan ise bagimlilik arttikca ders calisma surelerinin ve genel akademik ortalamalarinin dustugu ortaya cikmistir. Calismada elde edilen diger onemli bir bulgu da bagimlilarin ve adaylarin kendilerini basarisiz olarak kabul etmemeleri olmustur.

TELEFON VE OYUN BAĞIMLILIĞI: ÖLÇEK İNCELEMESİ, BAŞLAMA YAŞI VE BAŞARIYLA İLİŞKİSİ

Bu calismanin uc amaci vardir. Bunlar: i. dijital oyun oynamaya ve telefon kullanmaya baslama (sahip olma) yasinin telefon ve oyun bagimliligi ile iliskisinin, ii. oyun ve telefon bagimliliginin akademik basariya etkisinin ve iii. hazirlanan telefon ve oyun bagimliligi olceklerinin gecerlilik ve guvenilirliginin incelenmesidir. Bu amaclara ulasmak icin standart bir anket formu yardimiyla 446 universite ogrencisinden toplanan veriler kullanilmistir. Yurutulen kesifsel ve dogrulayici faktor analizi sonucunda, oyun bagimliliginin iki boyuttan (istek ve hirs) ve telefon bagimliliginin dort boyuttan (internet, yoksunluk, iletisim ve ozgurluk) olustugu, olceklerin gecerli ve guvenilir oldugu gorulmustur. Yapisal esitlik analizi sonuclari, oyuna baslama ve telefon kullanmaya (sahip olma) baslama yasi ile oyun ve telefon bagimliligi arasinda guclu negatif bir iliski bulundugunu, baslama yasi kuculdukce bagimlilik duzeylerinin yukseldigini ortaya koymustur. Telefon bagimliliginin akademik basariya (ders calisma suresi ve genel akademik ortalama) etkisi oyun bagimliligina kiyasla goreli dusuk olsa da her ikisinin de istatistiksel bakimdan negatif etkisi bulundugu belirlenmistir. Telefon bagimliligi ile akademik basari arasinda oyun bagimliliginin kismi aracilik etkisi de calismada tespit edilmistir.