Language
Country/Area
No result found
Xây dựng tính hợp lệ từ góc độ tâm lý: Nó ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu như thế nào?
Trong nghiên cứu tâm lý, tính hợp lệ của cấu trúc đóng vai trò quan trọng. Nó tập trung vào mức độ mà một tập hợp các chỉ số có thể phản ánh một khái niệm không thể đo lường trực tiếp. Đây không chỉ là một câu hỏi lý thuyết mà còn liên quan đến cách chúng ta hiểu và giải thích hiệu quả của hành vi xã hội, đặc điểm tâm lý và kết quả học tập. Việc kiểm tra tính hợp lệ của cấu trúc bao gồm một loạt các bằng chứng tích lũy để hỗ trợ hàm ý được phản ánh bởi phép đo. Điều này có ý nghĩa sâu sắc đối với việc giải thích kết quả nghiên cứu, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học xã hội, tâm lý học và đo lường giáo dục.
Tính hợp lệ của cấu trúc được đo bằng tính hợp lý của các suy luận rút ra từ quan sát hoặc phép đo (thường là điểm kiểm tra).
Lịch sử phát triển tính hợp lệ của cấu trúc bắt đầu vào giữa thế kỷ 20. Thuật ngữ tính hợp lệ của cấu trúc được các nhà tâm lý học Paul Meehl và Lee Cronbach đưa ra lần đầu tiên vào năm 1955. Họ tin rằng tính hợp lệ của cấu trúc không chỉ là tính hợp lệ cụ thể mà là kết quả của việc xem xét toàn diện nhiều tính hợp lệ. Quan điểm này thừa nhận rằng cả tính hợp lệ về nội dung và tiêu chí đều gắn liền với chất lượng của cấu trúc.
Tính hợp lệ của cấu trúc là phương pháp đánh giá xem một bài kiểm tra tâm lý có đo lường hiệu quả cấu trúc mà nó muốn đo lường hay không, dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về lý thuyết.
Định nghĩa hiện đại về tính hợp lệ của cấu trúc coi nó là giới hạn trên của hiệu quả nghiên cứu và tính rõ ràng của hàm ý này nằm ở việc liệu phép đo có phù hợp với hành vi lý thuyết mong đợi hay không. Nghiên cứu của các nhà tâm lý học đã tiết lộ mối liên hệ giữa tính hợp lệ của cấu trúc với nhiều lý thuyết đo lường tâm lý khác, cốt lõi của chúng nằm ở cách định nghĩa, đo lường và áp dụng các khái niệm trừu tượng này.
Bắt đầu từ khái niệm giả thuyết, các nhà nghiên cứu phải xác định rõ ràng và kiểm tra nhiều biến liên quan đến nó, đây là một phần quan trọng của việc đánh giá tính hợp lệ của cấu trúc. Ví dụ, trong tâm lý học, nếu một bài kiểm tra được thiết kế để đánh giá mức độ hạnh phúc, thì công cụ đo lường có liên quan phải có thể liên kết với các cấu trúc liên quan khác như sự hài lòng, hạnh phúc và tâm trạng.
Tính hợp lệ của cấu trúc bao gồm các thành phần nội dung, thành phần cấu trúc và thành phần bên ngoài.
Theo thời gian, sự hiểu biết về tính hợp lệ của cấu trúc trong tâm lý học và giáo dục ngày càng sâu sắc hơn. Theo lý thuyết thống nhất của Mill, sáu khía cạnh của giá trị cấu trúc bao gồm giá trị hậu quả, giá trị nội dung, giá trị bản chất, giá trị cấu trúc, giá trị bên ngoài và giá trị tổng quát. Các khuôn khổ lý thuyết này không chỉ giúp các nhà nghiên cứu đánh giá tính hợp lệ của các công cụ đo lường mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc xem xét kết quả thử nghiệm.
Quá trình đánh giá tính hợp lệ của cấu trúc có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau, một trong những kỹ thuật được chấp nhận rộng rãi nhất là Ma trận đa đặc điểm-đa phương pháp (MTMM). Dựa trên mô hình này, các nhà nghiên cứu có thể tìm ra điểm tương đồng và khác biệt giữa các công cụ đo lường khác nhau và xác định thêm tính hợp lệ và độ tin cậy của phép đo.
Việc đánh giá tính hợp lệ của cấu trúc không chỉ là một nghiên cứu đơn lẻ mà là một quá trình đánh giá, đánh giá lại, sửa đổi và phát triển liên tục.
Tuy nhiên, tính hợp lệ của cấu trúc không phải là không có thách thức. Trong quá trình thiết kế một thí nghiệm, các giả định, thành kiến hoặc các biến nhiễu chưa được tính đến có thể dẫn đến mất tính hợp lệ của cấu trúc. Vì lý do này, việc sử dụng thiết kế mù đôi đã trở thành một chiến lược quan trọng để giảm bớt ảnh hưởng của kỳ vọng của các nhà nghiên cứu. Đồng thời, các nhà nghiên cứu nên lựa chọn cẩn thận các công cụ đo lường để đảm bảo rằng các câu hỏi hoặc mục được chọn có thể thực sự phản ánh các cấu trúc đang được nghiên cứu.
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy rằng, trong một số trường hợp, ngay cả khi bài kiểm tra có giá trị cấu trúc thì cách diễn giải bài kiểm tra đó vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi bối cảnh văn hóa hoặc xã hội cụ thể. Điều này có nghĩa là tính phổ quát của công cụ đo lường và khả năng áp dụng của nó đối với các nhóm cụ thể cần được khám phá và thử nghiệm thêm.
Tính hợp lệ của cấu trúc là nền tảng quan trọng của hiệu quả nghiên cứu và thậm chí có thể ảnh hưởng đến sự hiểu biết của chúng ta về hành vi xã hội.
Do đó, trong nghiên cứu tâm lý, các nhà nghiên cứu nên coi trọng việc đánh giá tính hợp lệ của cấu trúc dù ở giai đoạn thử nghiệm ban đầu hay trong nghiên cứu chính thức. Điều này không chỉ giúp đảm bảo độ tin cậy của kết quả nghiên cứu mà còn cải thiện sự hiểu biết và khả năng ứng dụng các đặc điểm tâm lý của chúng ta.
Với sự tiến bộ của công nghệ và phương pháp luận, làm thế nào để đánh giá và cải thiện hiệu quả hơn tính hợp lệ của các bài kiểm tra sẽ trở thành vấn đề cấp bách cần được giải quyết trong nghiên cứu tâm lý trong tương lai?
