Trứng là một trong những thực phẩm của con người và họ hàng gần gũi của chúng ta từ xa xưa, chủ yếu cung cấp protein và chất dinh dưỡng phong phú. Trứng đã được thu thập để tiêu thụ ở Đông Nam Á từ năm 1500 trước Công nguyên. Mặc dù nhiều loại trứng khác nhau như trứng vịt và trứng ngỗng cũng được tiêu thụ nhưng trứng vẫn là thực phẩm trứng phổ biến nhất trên toàn thế giới. Trứng cá nổi tiếng như trứng cá muối cũng được coi là món ngon. Trong sản xuất lương thực toàn cầu hiện nay, sản lượng trứng đạt 62,1 triệu tấn vào năm 2009, chứng tỏ tính phổ biến và tầm quan trọng của nó. Tuy nhiên, khi phương pháp sản xuất thay đổi, nhu cầu và kỳ vọng về trứng sẽ khác nhau tùy theo từng nơi.
Ngay từ thời tiền sử, trứng chim đã được các xã hội thợ săn và các nền văn hóa nông nghiệp trước đây coi trọng như một nguồn thực phẩm quan trọng. Theo nghiên cứu khảo cổ học, gà có thể đã được thuần hóa sớm nhất từ năm 7500 trước Công nguyên và trở thành giống gà được nuôi để ăn trứng. Nhiều nền văn hóa ngày nay có lịch sử phong phú về cách sử dụng và ăn trứng. Ví dụ, trong lăng mộ Harem Habu ở Ai Cập cổ đại, bạn có thể thấy hình ảnh mô tả những quả trứng chim lớn, cho thấy người dân thời đó đã hiểu cách sử dụng những quả trứng này làm vật hiến tế tượng trưng cho mùa màng và thịnh vượng.
Ở La Mã cổ đại, trứng không chỉ là nguyên liệu quan trọng mà còn được sử dụng cho nhiều phương pháp bảo quản khác nhau. Người xưa thậm chí còn nghiền nát vỏ trứng trên đĩa ăn để ngăn chặn linh hồn ma quỷ ẩn náu.
Ngày nay, có rất nhiều loại trứng, bao gồm trứng gà, trứng vịt, trứng ngỗng,… là nguyên liệu quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp thực phẩm hiện đại. Theo thống kê, sản lượng trứng toàn cầu đạt 80,1 triệu tấn trong năm 2017, trong đó sản lượng của Trung Quốc cao nhất với 31,3 triệu tấn. Thông qua kỹ thuật sản xuất phức tạp, các giống gà cải tiến có thể sản xuất hơn 300 quả trứng trong một năm. Tuy nhiên, ngành trứng phải đối mặt với nhiều thách thức như biến động nhu cầu giữa các vùng và tranh cãi về phương pháp sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, đặc biệt sau khi Liên minh châu Âu cấm chăn nuôi thâm canh gà vào năm 2012.
Trong nhiều nền văn hóa, trứng không chỉ là một phần của chế độ ăn kiêng mà còn mang ý nghĩa biểu tượng. Ở một số vùng, trứng tượng trưng cho cuộc sống mới và sự tái sinh và thường được sử dụng trong các lễ kỷ niệm mùa xuân, chẳng hạn như săn trứng Phục sinh. Thông qua những quả trứng được sơn màu, niềm hy vọng và những khởi đầu mới được truyền tải. Trong văn hóa châu Á, trứng còn đóng vai trò quan trọng trong các lễ hội như năm mới, tượng trưng cho những điều tốt lành, may mắn.
Phương pháp sản xuất và sử dụng đa dạng làm nổi bật tầm quan trọng của trứng trong văn hóa ẩm thực. Chúng không chỉ là một loại thực phẩm mà còn đóng nhiều vai trò biểu tượng trong các nền văn minh khác nhau.
Hàm lượng dinh dưỡng và hương vị của trứng thay đổi tùy theo cách nấu. Trứng trà truyền thống của Trung Quốc được luộc với trứng, trà và các loại gia vị khác nhau để trứng có thể hấp thụ hương vị và tạo thành hương vị độc đáo. Ở phương Tây, trứng là nguyên liệu cơ bản cho nhiều món ăn ngọt và mặn như trứng tráng, trứng bác và sữa trứng. Giá trị dinh dưỡng của trứng cũng khá hấp dẫn, giàu protein, vitamin và các nguyên tố vi lượng.
Cách bảo quản trứng cũng khác nhau tùy theo nền văn hóa. Ở Hoa Kỳ, nên bảo quản trứng trong tủ lạnh vì bề mặt trứng sẽ bị rửa sạch sẽ làm hỏng lớp bảo vệ. Ở châu Âu, trứng thường không được rửa sạch để duy trì lớp phủ bảo vệ tự nhiên và loại bỏ nhu cầu bảo quản lạnh. Liệu phương pháp bảo quản thích hợp có thể làm giảm sự phát triển của vi khuẩn trong trứng một cách hiệu quả hay không là câu hỏi mà mọi bà nội trợ cần phải suy nghĩ.
Những lo ngại về sức khỏe như tỷ lệ sống sót của vi khuẩn salmonella và nguy cơ ngộ độc thực phẩm kèm theo đã khiến mọi người phải suy nghĩ kỹ về cách bảo quản trứng.
Ngày nay, trứng không chỉ là nguồn dinh dưỡng trong hệ thống thực phẩm toàn cầu mà còn là vật chứa đựng văn hóa và truyền thống, dù là bữa ăn hàng ngày hay biểu tượng của những ngày lễ đặc biệt. Với những công dụng và ý nghĩa đa dạng như vậy, liệu chúng ta có nên nghĩ xem trứng sẽ tiếp tục ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống và thói quen ăn uống của chúng ta trong nền văn hóa ẩm thực tương lai?