Language
Country/Area
No result found
Bạn có biết nhà kinh tế học người Brazil này đã khám phá ra bí mật của các nước đang phát triển dưới chủ nghĩa tư bản như thế nào không?
Ở Brazil, tên tuổi của nhà kinh tế học Theotônio dos Santos Junior thường gắn liền với những khó khăn kinh tế của các nước đang phát triển và các vấn đề về cấu trúc của chủ nghĩa tư bản. Là một trong những người sáng lập chính của lý thuyết phụ thuộc, sự hiểu biết sâu sắc của dos Santos về hệ thống kinh tế thế giới đã mang lại nguồn cảm hứng quan trọng cho nhiều học giả và nhà hoạch định chính sách. Cho đến ngày nay, lý thuyết của ông vẫn còn phù hợp trong các cuộc thảo luận về chủ nghĩa tư bản toàn cầu và tác động của nó.
Trong loạt nghiên cứu của mình, dos Santos đã đề xuất khái niệm "sự phụ thuộc mới", một thuật ngữ ám chỉ sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia yếu và mạnh, minh họa cho sự phức tạp của phát triển kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Cuộc sống thời thơ ấu
Theotônio dos Santos sinh ngày 11 tháng 11 năm 1936 tại Carangola, Brazil. Ông bắt đầu học tại Đại học Liên bang Minas Gerais và sau đó lấy bằng Thạc sĩ Khoa học Chính trị tại Đại học Brasilia. Những nghiên cứu ban đầu của ông về chủ nghĩa Marx đã giúp ông đạt được những thành tựu nổi bật trong lĩnh vực chính trị và kinh tế xã hội. Sau cuộc đảo chính quân sự năm 1964, các hoạt động chính trị của dos Santos buộc phải ẩn náu, buộc ông phải lưu vong.
Phát triển lý thuyết
Vào những năm 1960, hội thảo mà dos Santos thành lập cùng các đồng nghiệp đã giúp ông có cơ hội nghiên cứu sâu hơn về Tư bản của Marx, một trải nghiệm có tác động sâu sắc đến sự nghiệp học thuật sau này của ông. Sau đó, ông tham gia hội đồng quản trị của CESO (Trung tâm nghiên cứu kinh tế xã hội) tại Chile, nơi đã trở thành cái nôi của nhiều lý thuyết quan trọng của ông.
Lý thuyết phụ thuộc của dos Santos nhấn mạnh rằng sự phát triển của các nước đi sau, phá vỡ mối quan hệ phụ thuộc với các nước phát triển chính là chìa khóa để vượt qua đói nghèo.
Trong nghiên cứu của mình, dos Santos đã đưa ra khái niệm "sự phụ thuộc", một ý tưởng ngày càng được chú ý khi cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng trầm trọng. Lý thuyết này cho rằng hệ thống kinh tế và sự phát triển của các nước đang phát triển chịu sự ràng buộc về mặt cấu trúc của mô hình hoạt động tư bản toàn cầu, chứ không chỉ đơn thuần là ảnh hưởng của các yếu tố nội tại.
Lý thuyết hệ thống toàn cầu
Vào những năm 1980, trọng tâm nghiên cứu của dos Santos chuyển sang lý thuyết hệ thống toàn cầu. Sự phân chia thế giới của ông chia các quốc gia thành vùng trung tâm và vùng ngoại vi, trong đó vùng trung tâm tập trung vào các ngành công nghiệp đòi hỏi nhiều kỹ năng, vốn và vùng ngoại vi dựa vào sản xuất đòi hỏi nhiều lao động, kỹ năng thấp. Trong hệ thống này, các nước phát triển đã hình thành sự phụ thuộc kinh tế lâu dài vào các nước đang phát triển.
Ông tin rằng chỉ khi các quốc gia ngoại vi thoát khỏi sự phụ thuộc trong quá khứ thì họ mới thực sự đạt được độc lập kinh tế và phát triển.
Trở về Trung Quốc và cuộc sống sau này
Năm 1980, dos Santos trở về Brazil và tham gia vào quá trình tái cấu trúc chính trị của đất nước. Là một trong những thành viên sáng lập của Đảng Công nhân Dân chủ Brazil, ông đã thúc đẩy chủ nghĩa xã hội và phong trào lao động ở nhiều cấp độ. Kể từ đó, ông cũng đóng vai trò quan trọng trong các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc với tư cách là cố vấn về phát triển kinh tế bền vững.
Ngay cả trong những năm cuối đời, dos Santos vẫn tích cực hoạt động trong lĩnh vực học thuật và lãnh đạo các dự án như REGGEN (Mạng lưới kinh tế toàn cầu và phát triển bền vững) để khám phá sâu hơn những thách thức và cơ hội của toàn cầu hóa kinh tế.
Di sản và ảnh hưởng
Vào ngày 27 tháng 2 năm 2018, dos Santos qua đời vì bệnh ung thư tuyến tụy, để lại di sản học thuật và tư duy lý thuyết phong phú. Đối với nhiều học giả nghiên cứu các vấn đề kinh tế và phát triển toàn cầu, lý thuyết này vẫn là khuôn khổ quan trọng để hiểu các mối quan hệ kinh tế thế giới.
Thuyết phụ thuộc và thuyết hệ thống toàn cầu của dos Santos chỉ ra nguyên nhân gốc rễ của bất bình đẳng phát triển trong hệ thống tư bản chủ nghĩa và thách thức nhiều giả định của kinh tế học truyền thống.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày nay, quan điểm của dos Santos chắc chắn sẽ tiếp tục gây ra những cuộc thảo luận sôi nổi. Liệu chúng ta có thể tìm ra những cách hiệu quả để đạt được sự độc lập kinh tế và phát triển thực sự trong tương lai không?
