Bệnh phổi đen, còn được gọi là bệnh bụi phổi ở công nhân khai thác than, là một loại bệnh bụi phổi nghề nghiệp do hít phải bụi than trong thời gian dài. Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở thợ mỏ than và những người làm việc liên quan đến than. Trong những năm gần đây, với sự nâng cao nhận thức về an toàn lao động, người lao động không còn âm thầm chịu đựng những nguy hiểm do bụi than mang lại mà bắt đầu tìm hiểu các biện pháp bảo vệ khác nhau để giảm thiểu rủi ro.
Sự phát triển của bệnh phổi đen có liên quan chặt chẽ đến việc tiếp xúc lâu dài với bụi than, không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn gây ra rủi ro lâu dài cho sức khỏe của người lao động.
Một khi bụi than xâm nhập vào phổi, cơ thể không thể phân hủy hoặc đào thải nó. Sau khi các hạt nhỏ này được các đại thực bào phế nang hấp thụ, chúng có thể gây ra tình trạng viêm dai dẳng và phản ứng xơ hóa. Sự tích tụ của bụi than khiến các hạt đen tích tụ trong phổi và theo thời gian, sự tích tụ này sẽ dẫn đến suy giảm chức năng các cơ quan. Cụ thể, bệnh phổi đen có thể được chia thành dạng đơn giản và dạng nặng, trong đó dạng nặng thường tiến triển thành xơ hóa tiến triển nặng (PMF), cuối cùng có thể dẫn đến mất chức năng phổi.
Để chống lại bệnh phổi đen một cách hiệu quả, thợ mỏ phải thực hiện một loạt các biện pháp phòng ngừa. Điều này bao gồm:
Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh phổi đen là tránh hít phải bụi than, đây không chỉ là trách nhiệm của người lao động mà còn là định hướng mà các công ty nên cùng nhau thực hiện.
Chẩn đoán bệnh phổi đen chủ yếu dựa vào chụp X-quang ngực, tiền sử phơi nhiễm và loại trừ các tình trạng bệnh lý khác. Mặc dù hiện tại vẫn chưa có cách chữa trị, nhưng các triệu chứng có thể được làm giảm bằng cách sử dụng oxy bổ sung và cai thuốc lá. Đối với những bệnh nhân bệnh nặng, ghép phổi đôi khi được coi là giải pháp kéo dài sự sống.
Dịch tễ học của bệnh phổi đenPhòng bệnh hơn chữa bệnh và người lao động nên kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo phổi của họ khỏe mạnh.
Theo báo cáo, mặc dù tỷ lệ tử vong do bệnh phổi đen đã giảm kể từ năm 1990, nhưng vẫn đang gia tăng ở một số khu vực, chẳng hạn như dãy núi Appalachian ở Hoa Kỳ. Vào năm 2018, các nghiên cứu tại Hoa Kỳ cho thấy dịch bệnh tái phát, đặc biệt là ở những thợ mỏ lớn tuổi từng tham gia khai thác than dưới lòng đất trong thời gian dài, cho thấy tỷ lệ mắc bệnh phổi đen cao.
Khi nghiên cứu về bệnh bụi phổi ngày càng sâu rộng, đặc biệt là khi so sánh tỷ lệ mắc bệnh giữa các cộng đồng khác nhau, các nhà nghiên cứu đang cố gắng tìm ra những cách tốt hơn để phòng ngừa và điều trị căn bệnh này. Nghiên cứu gần đây vào năm 2023 cho thấy các triệu chứng và tỷ lệ tử vong của bệnh phổi đen cao hơn đáng kể ở một số cộng đồng so với các khu vực khác, làm dấy lên sự quan tâm nghiên cứu sâu hơn.
Thông qua việc thu thập và phân tích dữ liệu sâu hơn, chúng tôi hy vọng có thể xác định được những cách hiệu quả hơn để giảm tỷ lệ mắc bệnh phổi đen và cải thiện chất lượng cuộc sống của người lao động.
Khi hiểu biết về mối nguy hiểm của bệnh phổi đen ngày càng sâu sắc hơn, làm thế nào để bảo vệ tốt hơn người lao động khỏi căn bệnh nghề nghiệp này sẽ trở thành một vấn đề quan trọng trong tương lai?